”Eκτροχιασμό” του εμπορίου ”βλέπει” ο St. S. Roach

Ο κίνδυνος εκτροχιασμού του παγκόσμιου εμπορίου για τον Stephen S. Roach της Morgan Stanley εξαιτίας της επιβράδυνσης της οικονομίας και των εμπορικών εντάσεων, που λαμβάνουν χώρα στη σκιά του προστατευτισμού, θυμίζουν την παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που περιέγραψε ο Γκίμπον.

Δημοσιεύθηκε: 10 Δεκεμβρίου 2003 - 19:18

”Eκτροχιασμό” του εμπορίου ”βλέπει” ο St. S. Roach

Ο κίνδυνος εκτροχιασμού του παγκόσμιου εμπορίου για τον Stephen S. Roach της Morgan Stanley εξαιτίας της επιβράδυνσης της οικονομίας, των εμπορικών εντάσεων και των προβλημάτων της παγκοσμιοποίησης, που λαμβάνουν χώρα στη σκιά του προστατευτισμού, θυμίζουν την παρακμή και πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που περιέγραψε ο Γκίμπον.

H τριετής επιβράδυνση της διεθνούς οικονομίας οδήγησε στην ανάλογη υποχώρηση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, καταφέρνοντας ισχυρά πλήγματα στις θεωρίες που στηρίχθηκε η νέα οικονομία και κυρίως η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και η απελευθέρωση των αγορών, επισημαίνει ο Stephen S. Roach της Morgan Stanley.

Η εποχή της διαρκούς ανάπτυξης, της εξάλειψης των πληθωριστικών πιέσεων και της ανεργίας, της διεύρυνσης της ευημερίας και της κατανάλωσης σε νέα διαρκώς μεγαλύτερο τμήμα του πλανήτη όχι μόνο δεν πραγματοποιείται με τους αναμενόμενους ρυθμούς, αλλά αντίθετα αυξάνονται οι δυσκολίες που κινδυνεύουν να εκτροχιάσουν το παγκόσμιο εμπόριο, εκτιμά ο S. Roach.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Morgan Stanley η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών κυμαίνεται σήμερα στο 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ, σε σχέση με το 19% των προ δεκαετίας επιπέδων του και του μόλις 11% το 1970.

Παράλληλα κατά την περίοδο 1987 – 2003 η εκτίναξη των εμπορικών σχέσεων έφθασε να καλύπτει το 33% της συνολικής αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ αντίθετα την περίοδο 1976 – 1986 μόλις και μετά βίας έφθανε αντιστοίχως στο 17% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Η δυναμική αυτή ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, διαμέσου της απελευθέρωσης των αγορών, αποτέλεσε την υποθήκη για την ολοκλήρωση της διεθνούς οικονομίας την εποχή της παγκοσμιοποίησης.

Την τελευταία τριετία όμως η δυναμική αυτή έχει οδηγηθεί σε στενωπό, αφού μετά το ρεκόρ της ανόδου κατά 13% το 2000 η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου κινείται με ”οριακή” ετήσια ανάπτυξη, που μόλις ξεπέρασε το 2% για την περίοδο 2001 – 2003. Τη χειρότερη, δηλαδή, άνοδο από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, που παρόλα αυτά έτρεχε με ρυθμούς 6,5%!

Η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας διαμέσου μιας παγκοσμιοποιημένης διαπραγμάτευσης, επιτάχυνε, όπως επισημαίνει ο κορυφαίος αναλυτής, τη μετακίνηση θέσεων εργασίας υψηλού λειτουργικού κόστους από τις ανεπτυγμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες, με βάση τη νέα οικονομία, το διαδίκτυο και τις ανάγκες δημιουργίας νέων υπηρεσιών.

Από την άλλη πλευρά σήμερα καθίσταται για πολλούς επιτακτική η φύλαξη των εθνικών συνόρων από ένα κύμα μεταναστών φθηνού εργατικού δυναμικού, ενώ στις αναπτυγμένες οικονομίες λείπει μια στρατηγική διάσωσης του εργατικού δυναμικού υψηλού κόστους.

Παράλληλα η κρίση εμπιστοσύνης στην πολιτική αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών στον ανεπτυγμένο κόσμο πέρασε τα στενά ίσως όρια της κοινωνίας της τεχνολογίας και της πληροφορικής αυξάνοντας την ανασφάλεια για τη γενικότερη διαπραγμάτευση των εργασιακών και εμπορικών σχέσεων με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ορισμένα σημαντικά προβλήματα στο παγκόσμιο εμπόριο.

Η σύνοδος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στο Κανκούν του Μεξικού τον προηγούμενο Σεπτέμβριο οδήγησε σε απευθείας αντιπαράθεση ανάμεσα στον ανεπτυγμένο και αναπτυσσόμενο κόσμο με άξονα τις αγροτικές επιδοτήσεις, την απελευθέρωση των αγορών και την κατάργηση των προστατευτικών φραγμών, τις επενδύσεις και τη διαφάνεια των αγορών.

Το γεγονός ότι η αποτυχία της συνόδου στο Σιάτλ το 1999 είχε προηγηθεί αυτής του Κανκούν περιορίζει την αισιοδοξία για επίλυση των προβλημάτων στον επόμενο γύρο της Ντόξα, που θα πραγματοποιηθεί το 2004.

Η εξομάλυνση των εμπορικών σχέσεων της Κίνας με τις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο φαίνεται ότι θα μετατεθεί για αρκετό καιρό, ενώ η Ιαπωνία κατηγορεί το Πεκίνο ότι η Κίνα ”εξάγει” τον αποπληθωρισμό στο Τόκιο.

Η απόφαση του Λευκού Οίκου να θέσει πάνω στο τραπέζι τα χαρτιά του προστατευτισμού εναντίον των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων της Κίνας και μερικώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορούσε το χάλυβα δημιούργησε αρκετά ερωτηματικά και στο εσωτερικό και των ιδίων των ΗΠΑ.

Οι διατλαντικές εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είναι σαφές ότι δεν αφορούσαν μόνο το χάλυβα, αλλά επεκτείνονται στον τομέα των βοοειδών, των τροφίμων, των αγροτικών επιδοτήσεων και του γενικότερου τομέα των υπηρεσιών. Παράλληλα ο δύο αυτές μεγάλες οικονομικές περιφέρειες πιέζουν για δομικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να αυξάνουν τους κινδύνους αποσταθεροποίησης του παγκόσμιου εμπορίου.

Την ίδια στιγμή, όπως τονίζει ο Stephen S. Roach, οι εμπορικές διαπραγματεύσεις σε τοπικό – περιφερειακό επίπεδο καθυστερούν σε μεγάλο βαθμό, όπως απέδειξαν τα πενιχρά αποτελέσματα από την πρόσφατη σύνοδος των χωρών της αμερικανικής ηπείρου στο Μαϊάμι για μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου (ALCA) ή αυτής της NAFTA με τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής.

Οι σκοτεινές όψεις των μαθημάτων του προστατευτισμού είναι εμφανείς, τονίζει ο Stephen S. Roach, γράφοντας χαρακτηριστικά ότι ο Γκίμπον στο βιβλίο του για την ”Παρακμή και την Πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας” φωτογραφίζει εμμέσως τους κινδύνους για τις ΗΠΑ να διακυβεύσουν την παγκόσμια κυριαρχία τους στους δαιδάλους της παγκοσμιοποίησης, γιατί ”η ομοιομορφία της κυβερνητικής διαχείρισης στους Ρωμαίους εισήγαγε το δηλητήριο των καθυστερήσεων και της μυστικοπάθειας στα ζωτικά όργανα της αυτοκρατορίας. Τα μυαλά των ανθρώπων σταδιακά μειώθηκαν στα ίδια επίπεδα και η λάμψη της ιδιοφυΐας εξολοθρεύτηκε με αποτέλεσμα να εξανεμιστεί και το στρατιωτικό της πνεύμα”.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.