"Θα υπάρξουν και συγχωνεύσεις και λουκέτα στην αγορά", προβλέπει ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΙΝΟΪΛ κ. Ιωάννης Αληγιζάκης.

Ο διευθύνων σύμβουλος της εισηγμένης εταιρίας καλεί το κράτος να μην παραμείνει αμέτοχος παρατηρητής, αλλά να παρέμβει και να επιβάλει τη νομιμότητα…

ΕΡ.: Κύριε Αληγιζάκη, πώς αξιολογείτε σε γενικές γραμμές την περυσινή χρονιά για τον κλάδο της εμπορίας πετρελαιοειδών και για την ελίν ειδικότερα;

ΑΠ.: Ο κλάδος εμπορίας πετρελαιοειδών τον περασμένο χρόνο έζησε μια πρωτοφανή για τα δεδομένα της αγοράς πτώση, που ξεπέρασε το 11%, ενώ είδαμε να κλείνουν πάνω από 1.000 πρατήρια.

Ακόμη, αυξήθηκαν δραματικά οι επισφάλειες κι επίσης τα οικονομικά αποτελέσματα του 2010 για τις περισσότερες εταιρίες του κλάδου ήταν μηδενική κερδοφορία ή ζημίες. Συνεπώς, ήταν η χειρότερη χρονιά που έζησε ο κλάδος εδώ και τουλάχιστον μία εικοσαετία. Σε αυτήν την πολύ δύσκολη κατάσταση, η ελίν κατάφερε να έχει καλύτερη πορεία από τον μέσο όρο της αγοράς και να κρατήσει την πτώση σε επίπεδα της τάξεως του 7%.

ΕΡ.: Η αγορά ξεκίνησε το 2011 με ανάλογη πτώση στη ζήτηση; Πότε προβλέπετε ότι θα δούμε σταθεροποίηση της ζήτησης έστω και σε χαμηλότερα επίπεδα από τα τρέχοντα;

ΑΠ.: Το 2011 δεν φαίνεται να διαφέρει από το 2010 αφού οι πωλήσεις συνεχίζουν να έχουν τις ίδιες πτωτικές τάσεις και τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του έτους δεν προκύπτουν παράγοντες που θα μπορούσαν να αναστρέψουν την πτώση και να δώσουν ώθηση στην αγορά. Από το καλοκαίρι ίσως να δούμε βελτίωση, λόγω της εκτιμώμενης ανάκαμψης του τουρισμού, όμως οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι ιδιαίτερα επισφαλής.

Συνολικά για το 2011 εκτιμώ ότι συνολικά η πτώση πωλήσεων για τις εταιρίες εμπορίας είναι πιθανόν να ξεπεράσει το 15%, ενώ για σταθεροποίηση και για σταδιακή ανάκαμψη θα ήταν πιο ασφαλές να μιλάμε για το 2012.

ΕΡ.: Βλέπετε εξαγορές και συγχωνεύσεις στον κλάδο, ή απλώς θα δούμε τον αριθμό των δραστηριοποιούμενων εταιριών να μειώνεται μέσα από "λουκέτα";

ΑΠ.: Στην αγορά εμπορίας η οικονομική κρίση δεν πρόσθεσε μόνο νέα προβλήματα αλλά αποκάλυψε και άλλα που υπήρχαν και απλώς προτιμούσαμε να αγνοούμε. Εδώ και μία τριετία βλέπαμε εταιρίες να κάνουν υπερβολικές προσφορές για μέτρια πρατήρια, να αφήνουν τις πιστώσεις τους ανεξέλεγκτες και να κάνουν συνεργασίες αψηφώντας κινδύνους για επισφάλειες.

Με λίγα λόγια, βλέπαμε έναν τρόπο λειτουργίας της αγοράς που δεν ήταν βιώσιμος ακόμα και υπό τις πιο ευνοϊκές συνθήκες. Θεωρώ ότι πλέον, με τη συνεχιζόμενη πτώση πωλήσεων, τις δυσκολίες χρηματοδότησης αλλά και τις μεγάλες επισφάλειες που υπάρχουν στην αγορά, δεν υπάρχει χώρος για 20 εταιρίες και 8.000 πρατήρια. Πιστεύω ότι θα δούμε και τα δύο σενάρια, και συγχωνεύσεις και λουκέτα, κάτι που ήδη ξεκίνησε από πέρυσι.

ΕΡ.: Πώς αντιδρά η ελίν απέναντι στη δυσμενή οικονομική συγκυρία;

ΑΠ.: Η ελίν έχει λάβει τα μέτρα τα οποία είναι απαραίτητα υπό τις τωρινές συνθήκες, εδώ και μία τριετία. Δεν είχαμε προβλέψει την οικονομική κρίση, αλλά έχοντας δει την αγορά να οδηγείται σε φούσκα πήραμε έγκαιρα μέτρα περιορίζοντας την έκθεσή μας σε κινδύνους και στρέφοντας την ανάπτυξη των πωλήσεών μας κυρίως σε πελάτες και αγορές με μικρό πιστωτικό ρίσκο.

Παράλληλα, συνεχίσαμε να επενδύουμε σε υποδομές, έτσι ώστε να ενισχύσουμε τις προϋποθέσεις μας για να είμαστε ανταγωνιστικοί και δώσαμε έμφαση στο να ενισχύσουμε κι άλλο την παρουσία μας σε αγορές αιχμής, όπως την εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών του θαλάσσιου τουρισμού, όπου έχουμε ηγετική παρουσία, και την εξυπηρέτηση της ποντοπόρου ναυτιλίας με λιπαντικά. Έχοντας πολύ δυνατές υποδομές και ισχυρή μετοχική σύνθεση, νιώθουμε σιγουριά και δεν φοβόμαστε την πολύ δυσμενή κατάσταση που επικρατεί στην αγορά και η οποία φαίνεται ότι θα διαρκέσει αρκετά.

ΕΡ.: Πιστεύετε ότι θα ενταθεί μέσα στη φετινή χρονιά το ξεκαθάρισμα στην αγορά των πρατηρίων;

ΑΠ.: Όλες οι εκτιμήσεις μας κάνουν λόγο για περαιτέρω μείωση του αριθμού των πρατηρίων. Στην Ελλάδα η μέση κατανάλωση ενός πρατηρίου είναι της τάξεως των 70 - 80 κυβικών τον μήνα, όταν στα Βαλκάνια για παράδειγμα είναι 250 - 300. Αυτό σημαίνει ότι ένα μέσο πρατήριο στην Ελλάδα δυσκολεύεται να δικαιολογήσει την όποια επένδυση.

Η απορία είναι πώς επιβίωναν έως σήμερα τόσο πολλά πρατήρια. Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες. Κάποια είναι οικογενειακές επιχειρήσεις, άρα έχουν χαμηλά λειτουργικά κόστη και μπορούν να είναι ανταγωνιστικά. Υπάρχουν όμως και αρκετά που έβρισκαν άλλες μεθόδους, δηλαδή λαθρεμπορία, πειρατεία, νοθεία και κλοπή στις ποσότητες. Φυσικά, εκείνοι που ζημιώνονται σε αυτήν την περίπτωση είναι τελικά οι καταναλωτές, αφού λαμβάνουν λιγότερη ποσότητα από αυτήν που πληρώνουν ή χαμηλότερης ποιότητας καύσιμα.

Ταυτόχρονα, οι φόροι που δεν εισπράττει το κράτος, για παράδειγμα λόγω της λαθρεμπορίας, αναγκαστικά αναπληρώνονται από άλλους φόρους που επιβάλλονται οριζόντια σε όλους τους φορολογουμένους, δηλαδή και πάλι στους καταναλωτές.

Τώρα, εν μέσω κρίσης, με την περιορισμένη και προσεκτικότερη παροχή πιστώσεων από τις εταιρίες προς τα πρατήρια, με τις αυξημένες απαιτήσεις σε κεφάλαια κίνησης και τη συνολική πτώση της κατανάλωσης, η μείωση του αριθμού των πρατηρίων φαίνεται μονόδρομος.

Όμως, η δυσχερής αυτή κατάσταση έχει εντείνει ακόμη περισσότερο και τα φαινόμενα της παραβατικότητας. Το κράτος δεν μπορεί να παραμένει αμέτοχος παρατηρητής και να περιμένει να βρει η αγορά μόνη της ένα σημείο ισορροπίας με λιγότερα πρατήρια. Θα πρέπει να εντείνει τους ελέγχους και να διασφαλίσει ότι τα πρατήρια που έχουν παραβατική συμπεριφορά θα κλείνουν. Αλλιώς μπορεί να έχουμε το φαινόμενο επιχειρηματίες που είναι σωστοί να μην μπορούν να ανταγωνιστούν τους παραβάτες και σταδιακά να αποχωρούν.

Σε αυτήν την κατάσταση έχουν και οι εταιρίες αλλά και οι ομοσπονδίες πρατηριούχων ευθύνες, καθώς θα πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε σε αυστηρούς κανόνες, που θα προστατέψουν τον καταναλωτή έτσι ώστε η επόμενη μέρα να μας βρει σε μια αγορά που θα λειτουργεί με υγιείς κανόνες ανταγωνισμού και τίμιους επιχειρηματίες και θα παρέχει στους Έλληνες καταναλωτές σωστή εξυπηρέτηση.

ΕΡ.: Πολύ σημαντικός παράγοντας για τις επιχειρήσεις αυτήν την περίοδο είναι η διατήρηση ικανοποιητικής ρευστότητας; Πώς κρίνετε τη ρευστότητα της εταιρίας σας; Μελετάτε το ενδεχόμενο να προχωρήσετε σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ή σε κάποια άλλης μορφής έκδοση;

ΑΠ.: Η προσεκτική πολιτική μας σε θέματα πιστώσεων και πληρωμών μας έχει δώσει σημαντικό πλεονέκτημα και μπορεί να καλύπτει μεγάλο μέρος από τις ανάγκες μας για ρευστότητα. Συνεπώς, δεν συντρέχει κάποιος λόγος για αύξηση κεφαλαίου ή άλλης μορφής έκδοση. Οι επιπλέον ανάγκες μας καλύπτονται με τραπεζικό δανεισμό, όπου κι εκεί η καλή πορεία της ελίν, η νοικοκυρεμένη πολιτική που ακολουθούμε αλλά και η ισχυρή μετοχική μας σύνθεση μας επιτρέπουν να έχουμε πρόσβαση στα απαραίτητα κεφάλαια.