Mastercard: Κερδίζουν έδαφος οι ανέπαφες συναλλαγές στην Ελλάδα

Tις ανέπαφες συναλλαγές επιλέγουν ολοένα και περισσότερο οι Έλληνες καταναλωτές. Ήδη, το 61% των συναλλαγών στα καταστήματα γίνονται ανέπαφα -ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό για τη χώρα μας- και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, με την ευρεία χρήση τους στα Συστήματα Μεταφορών και Δημοσίων Συγκοινωνιών.

«Αυτή για παράδειγμα είναι μία κατηγορία που δεν έχουμε εκμεταλλευτεί στην Ελλάδα», διευκρινίζει στο Euro2day.gr η country manager της Mastercard, για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, κυρία Άσπα Παλημέρη. Και προσθέτει ότι τώρα η Mastercard , που μετασχηματίζει ήδη σε παγκόσμιο επίπεδο τις δημόσιες συγκοινωνίες προσφέροντας επιλογές για ανέπαφες συναλλαγές ή πληρωμή μέσω κινητού, συνεργάζεται με τους αρμόδιους φορείς για τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστεί και στη χώρα μας.

Στο μεταξύ, παρά την άνοδο του πλαστικού χρήματος στην ελληνική αγορά, που ανέρχεται στο 22% της καταναλωτικής δαπάνης (6% το 2014), το ποσοστό πληρωμών μέσω πιστωτικών καρτών υπολείπεται σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου, αντανακλώντας τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης που υπάρχουν. Από την άλλη πλευρά, είναι θετικό γεγονός ότι αυξήθηκαν οι συναλλαγές για μικρότερης αξίας ποσά (η μέση δαπάνη είναι κατά 40% μειωμένη και αυτό αντανακλά τη χρήση κάρτας για μικρού ύψους συναλλαγές).

Κυρία Παλημέρη, η Ελλάδα είναι από τα πιο «καλά παιδιά» της Ευρώπης στο θέμα των ανέπαφων συναλλαγών. Τι περιθώρια υπάρχουν;

Ας ξεκινήσουμε από τη συνολική εικόνα σε ότι αφορά τις ανέπαφες συναλλαγές. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχουν περισσότερα από 9 εκατομμύρια σημεία σε 114 χώρες όπου πραγματοποιούνται σήμερα ανέπαφες συναλλαγές με κάρτες Mastercard. Σημεία όπως σούπερ μάρκετ, φαρμακεία, εστιατόρια, ακόμη και οι δημόσιες συγκοινωνίες, οπουδήποτε δηλαδή η ταχύτητα, η άνεση και η ασφάλεια των ανέπαφων συναλλαγών συμβάλλουν στην βελτίωση της εμπειρίας πληρωμών. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τώρα και σε περισσότερες από 15 βασικές ευρωπαϊκές αγορές -της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης- οι ανέπαφες συναλλαγές στα καταστήματα ξεπερνούν το 50%. Στη χώρα μας το 61% των συναλλαγών στα καταστήματα γίνονται ανέπαφα. Το ποσοστό είναι ιδιαίτερα υψηλό για τη χώρα μας. Η Mastercard ενισχύει την αυξητική τάση των ανέπαφων συναλλαγών, εδραιώνοντάς τες ως industry standard στην Ευρώπη, καθώς από το 2020 όλα τα σημεία αποδοχής καρτών (POS) θα είναι contactless. Μία από τις κατηγορίες που υποστηρίζουν την εξάπλωση των ανέπαφων συναλλαγών στην Ευρώπη είναι η ευρεία χρήση τους στα Συστήματα Μεταφορών και Δημοσίων Συγκοινωνιών καθώς επιτρέπουν συναλλαγές με ταχύτητα και ασφάλεια. Αυτή για παράδειγμα είναι μία κατηγορία που δεν έχουμε εκμεταλλευτεί στην Ελλάδα και μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην περαιτέρω ανάπτυξη καθώς η χρήση από τους καταναλωτές μετατρέπει την ανέπαφη συναλλαγή σε καθημερινή συνήθεια.

Σε τι ποσοστό διείσδυσης είναι η χρήση του πλαστικού χρήματος στη χώρα μας, συγκριτικά με άλλα κράτη μέλη;

Οι πληρωμές με κάρτες ως ποσοστό της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης αυξήθηκαν σημαντικά στη μετά capital controls εποχή. Από 6% το 2014, υπολογίζεται ότι το 2018 οι πληρωμές με κάρτες αντιπροσωπεύουν το 22% της καταναλωτικής δαπάνης. Ακόμη και μετά από αυτήν τη ραγδαία αύξηση που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια όμως, η Ελλάδα απέχει σημαντικά από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο και ακόμη περισσότερο από αγορές όπως αυτή του Ηνωμένου Βασιλείου. Βάσει στοιχείων 2016 η διείσδυση των καρτών πληρωμών βρίσκεται στο 26,2% για τον μέσο όρο της Ευρωζώνης ενώ για αγορές όπως αυτές της Σουηδίας, της Δανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, η διείσδυση ξεπερνά το 50%.

Ειδικότερα στο κομμάτι του contactless, ποια είναι η πρόοδος που έχει κάνει ο Έλληνας καταναλωτής την τελευταία διετία; Ποια πιστεύετε ότι θα είναι τα επόμενα βήματα;

Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Έλληνες καταναλωτές επιλέγουν πλέον τις ανέπαφες συναλλαγές. Αυτή η τάση αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω καθώς οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να αναζητούν μία πιο γρήγορη, πιο ασφαλή και πιο απρόσκοπτη εμπειρία πληρωμής και κάθε συνδεδεμένη συσκευή θα μπορεί να μετατραπεί σε μέσο πληρωμής. Οι ανέπαφες συναλλαγές πλέον δεν αφορούν μόνο συναλλαγές με κάρτες αλλά συναλλαγές με κινητά τηλέφωνα και κάθε μορφής wearable συσκευών. Το ¼ των Ευρωπαίων εκτιμάται ότι θ’ αρχίσει να κάνει τις ανέπαφες συναλλαγές του με smartwatches, βραχιόλια, μπρελόκ ή άλλες μορφές wearable συσκευών. Σύμφωνα με μελέτη της Μastercard για την επίδραση της καινοτομίας, οι καταναλωτές επιθυμούν περισσότερες ψηφιακές καινοτομίες στην Υγεία, τη δημόσια εκπαίδευση και τις δημόσιες μεταφορές. Η Mastercard μετασχηματίζει ήδη σε παγκόσμιο επίπεδο τις δημόσιες συγκοινωνίες προσφέροντας επιλογές για ανέπαφες συναλλαγές ή πληρωμή μέσω κινητού, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στις πόλεις να εξοπλίσουν τα συστήματα μεταφοράς τους ώστε να παρέχουν μία πιο απλή, άνετη και αποτελεσματική εμπειρία τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες τους. Η Mastercard σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστεί και στη χώρα μας.

Πόσο κοστίζει το πλαστικό χρήμα στην Ελλάδα, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές αγορές;

Σε ότι αφορά το κόστος του πλαστικού χρήματος, σημειώστε ότι την τιμολόγηση την ορίζουν οι εκδότες/αποδέκτες καρτών, οι τράπεζες. Σε κάθε περίπτωση έρευνες που διενεργούνται από εξωτερικές εταιρείες αποδεικνύουν ότι το κόστος στην Ελλάδα κινείται σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά άλλων Ευρωπαϊκών αγορών. Θα ήθελα όμως να αναφερθώ στα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών συναλλαγών που αποτελούν ευκαιρία ανάπτυξης για ολόκληρη την αγορά. Όσο αφορά τους εμπόρους, υπάρχουν τα πλεονεκτήματα της δημιουργίας νέων πηγών εσόδων καθώς και της ελαχιστοποίησης των λειτουργικών κινδύνων και του κόστος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όπως αυτές που σχετίζονται με την αποθήκευση και τη φύλαξη μετρητών. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές παρέχουν, επίσης, στις κυβερνήσεις σαφή εικόνα των χρηματοοικονομικών ροών στην αγορά και ταυτόχρονα αποτελούν έναν αποτελεσματικό μηχανισμό για την καταπολέμηση της παραοικονομίας. Τέλος, οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο με τον οποίο επιθυμούν να πληρώσουν στα σημεία της επιλογής τους -τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό- όταν και όποτε θέλουν χωρίς να ταλαιπωρηθούν.

Έχετε στοιχεία για το πώς κινούνται οι μικρής αξίας συναλλαγές, όπως οι συναλλαγές στο περίπτερο;

Όπως ανέφερα ήδη, οι ανέπαφες συναλλαγές είναι η λύση για τις πληρωμές εν κινήσει και τις περισσότερες φορές για τις μικρής αξίας συναλλαγές καθώς οι καταναλωτές εκτιμούν ότι αυτή η τεχνολογία είναι γρήγορη, απλή και ασφαλής. Η μεγάλη ανάπτυξη των συναλλαγών με κάρτα, η παράλληλη ανάπτυξη των σημείων αποδοχής και η εξάπλωση της contactless τεχνολογίας οδήγησαν τους Έλληνες στην υιοθέτηση των πληρωμών με κάρτες για καθημερινές αγορές χαμηλότερης αξίας. Αυτό αποδεικνύει και η σημαντική μείωση της μέσης αξίας συναλλαγής μετά την επιβολή των capital controls και έως σήμερα αξίζει να σημειωθεί ότι η μέση αξία συναλλαγής με κάρτες μειώθηκε περισσότερο από 40% σε σύγκριση με το 2015 βάσει στοιχείων της αγοράς.

Ποιες είναι οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών μέσω καρτών και ποιος ο μέσος όρος δαπάνης;

Όπως έδειξε η μελέτη που διενήργησε το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών με στόχο την παρακολούθηση της επίδρασης των μέτρων του Νόμου 4446/2016 (Ιούλιος 2018), οι κύριες κατηγορίες δαπανών μέσω καρτών (ως προς την αξία των συναλλαγών) αφορούν: σούπερ μάρκετ (16,6%), πρατήρια υγρών καυσίμων ( 10,3%), καταστήματα ένδυσης και αξεσουάρ (9,7%), διαμονή (5%), κατασκευές & συντήρηση (4,9%) και εστίαση & ποτά (4,2%).

Μπορείτε να μας δώσετε συγκριτικά στοιχεία για την κίνηση των καρτών μετά και πριν την υποχρεωτική χρήση των pos;

Σύμφωνα με την ίδια μελέτη του ΙΟΒΕ που αναφέρθηκε προηγουμένως, η υποχρεωτική χρήση POS βοήθησε στην αύξηση της χρήσης καρτών και τον αριθμό των συναλλαγών κατά 3 δισ. ευρώ και 110 εκατ. αντιστοίχως μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017.

Ο Έλληνας χρησιμοποιεί τις χρεωστικές του κάρτες ή υστερεί σημαντικά σε αυτό το βαθμό από τους Ευρωπαίους;

Η μελέτη Retail Banking Research (2017) έδειξε ότι οι αγορές των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών προσανατολίζονται στις άμεσες πληρωμές (με προπληρωμένες και χρεωστικές κάρτες) εκτός από την Γαλλία, την Ισπανία, τη Σουηδία και το Ισραήλ όπου προτιμούν να πληρώνουν αργότερα (με πιστωτικές κάρτες). Στην Ευρώπη, ο διαχωρισμός μεταξύ αυτών που πληρώνουν τώρα και όσων επιλέγουν να πληρώνουν αργότερα είναι 70%-30%. Την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα είναι 79%-21%. Επιπρόσθετα, όπως δείχνει η μελέτη «προοπτικών ηλεκτρονικού εμπορίου» που διεξήγαγε το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου το 64% όσων κάνουν τις αγορές τους online χρησιμοποιούν ως τρόπο πληρωμής την χρεωστική τους κάρτα, στοιχείο που τοποθετεί τις χρεωστικές κάρτες στην κορυφή των προτιμήσεων των Ελλήνων καταναλωτών για τις online αγορές τους.

Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι κυριότερες προκλήσεις σήμερα για τους εκδότες καρτών, αλλά και τη Mastercard;

Οι άνθρωποι προχωρούν από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή. Όλοι και όλα αρχίζουν να συνδέονται μεταξύ τους. Αυτή η συνδεσιμότητα μετασχηματίζει τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές αλληλεπιδρούν και πλέον συναλλάσσονται. Ως μία ηγέτιδα εταιρία τεχνολογίας στον τομέα των οικονομικών υπηρεσιών, είμαστε παθιασμένοι για την καινοτομία και αναζητούμε συνεχώς τρόπους για να αναπτύσσουμε και να δοκιμάζουμε νέες λύσεις πληρωμών που κάνουν τις καθημερινές εμπορικές δραστηριότητες πιο εύκολες, πιο ασφαλείς και πιο αποτελεσματικές για όλους. Στο μέλλον θα υπάρξει μια τεράστια ποικιλία στις λύσεις πληρωμών, οπότε είναι σημαντικό τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όλων των επιπέδων να παραμείνουν στην κορυφή των τεχνολογικών εξελίξεων, ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιούν τα οφέλη και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών.