«Ευθύνη όλων η βιωσιμότητα του Κέντρου Πολιτισμού στο Φάληρο»

Σε σχεδόν έναν χρόνο από σήμερα ολοκληρώνονται οι εργασίες κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που περιλαμβάνει το Πάρκο "Σταύρος Νιάρχος", έκτασης 170.000 τ.μ., τη νέα, υπερσύγχρονη έδρα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και ένα νέο κτίριο διεθνών προδιαγραφών για την Εθνική Λυρική Σκηνή. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει πως δέκα μήνες μετά την ολοκλήρωση των εργασιών το συγκρότημα θα αρχίσει να λειτουργεί, αφού παραδοθεί στο ελληνικό δημόσιο.

Δύο από τους ανθρώπους που ηγούνται του εγχειρήματος για την κατασκευή του έργου και ασχολούνται με τον σχεδιασμό για τη λειτουργία του, μιλούν στο Euro2day.gr για την επόμενη μέρα: Για το αύριο του οικολογικού και αρχιτεκτονικού επιτεύγματος που κατασκευάζεται στο Φάληρο, για τη βιωσιμότητα των σύγχρονων υποδομών που αποκτά η χώρα, για τη συνεχιζόμενη προσπάθεια του Ιδρύματος "Σταύρος Νιάρχος" ώστε να προικοδότησει τον φορέα που θα αναλάβει τη διαχείριση και για τα οικονομικά οφέλη από τη λειτουργία του.

Ο κ. Γιάννης Τροχόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, και η κ. Έλλη Ανδριοπούλου, διοικητική διευθύντρια του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος Α.Ε. (ΚΠΙΣΝ), υποστηρίζουν πως η βιωσιμότητα του έργου είναι πρόκληση για τους πολίτες της χώρας, για τους φορείς που θα το χρησιμοποιούν και για την Πολιτεία. Όπως λέει ο κ. Τροχόπουλος, "το λάθος θα το κάνουμε όλοι μαζί".

Ο ίδιος προσθέτει πως "το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος πήρε όλο το κατασκευαστικό ρίσκο χρηματοδοτώντας με 566 εκατ. ευρώ τις εργασίες κατασκευής". Όμως δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το έργο στην τύχη του. "Πρόσφατα ενέκρινε πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 5 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των φορέων που θα εγκατασταθούν, την εκπαίδευση του προσωπικού κ.λπ". Επιπλέον, οι υποδομές επιτρέπουν τόσο στη Λυρική Σκηνή, όσο και στην Εθνική Βιβλιοθήκη να παρέχουν υπηρεσίες που σήμερα δεν μπορούν.

"Δεν υπάρχει φορέας πολιτισμού ανά τον κόσμο που να είναι βιώσιμος χωρίς τη στήριξη ιδιωτών χορηγών ή και του δημοσίου" λέει η κ. Ανδριοπούλου. "Το Κέντρο Πολιτισμού εκφράζει ακριβώς αυτήν τη συνεργασία με την άντληση ιδιωτικών πόρων για τη στήριξη δημοσίων φορέων". Η ίδια εξηγεί πως κατά τον σχεδιασμό του έργου το ίδρυμα έχει προβλέψει κατασκευαστικές και σχεδιαστικές καινοτομίες που περιορίζουν το λειτουργικό κόστος. Η κ. Ανδριοπούλου αναφέρεται στα παραδείγματα του ενεργειακού στεγάστρου των 10.000 τ.μ. (στο οποίο θα εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά) και του συστήματος άρδευσης του πάρκου από γεωτρήσεις ώστε να μην καταναλώνει νερό από την ΕΥΔΑΠ.

Στόχος του ιδρύματος είναι το Κέντρο Πολιτισμού να λάβει την πρώτη πλατινένια (platinum) πιστοποίηση LEED (LEED Certification) για έργο τέτοιας κλίμακας στην Ευρώπη. Πρόκειται για το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα αξιολόγησης και αποτίμησης της αειφόρου δόμησης και κατασκευής.

Ειδικά για το οικονομικό αποτύπωμα της μεγαλύτερης επένδυσης που πραγματοποιείται σήμερα στη χώρα με ιδιωτικά κεφάλαια, η κ. Ανδριοπούλου υπενθυμίζει τις μελέτες σύμφωνα με τις οποίες η αρχική δωρεά για την κατασκευή του ΚΠΙΣΝ θα αποφέρει περίπου 1 δισ. ευρώ βραχυπρόθεσμης και μεσοπρόθεσμης οικονομικής δραστηριότητας.

Η λειτουργία του κέντρου και οι δαπάνες των επισκεπτών που αποδίδονται σ' αυτό προβλέπεται πως θα συνεισφέρουν περίπου 160 εκατομμύρια στην οικονομική δραστηριότητα της γύρω περιοχής τον πρώτο χρόνο πλήρους λειτουργίας.

Γι' αυτό και ο κ. Τροχόπουλος θεωρεί ατυχείς τις συγκρίσεις με τα ολυμπιακά ακίνητα από όσους παραμένουν επιφυλακτικοί για την τύχη του έργου όταν (μετά από πέντε χρόνια) αναλάβει πλήρως τη λειτουργία του το δημόσιο. "Στο Φάληρο μετακομίζουν δύο ζωντανοί οργανισμοί" επισημαίνει.

"Από το 2007 μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 36 μηνιαίες συναντήσεις" με αντικείμενο τη λειτουργία του Κέντρου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών λέει η κ. Ανδριοπούλου. Το σχέδιο προβλέπει πως στο δημόσιο περνάει και η ΚΠΙΣΝ Α.Ε., δηλαδή η εταιρεία που θα διαχειρίζεται το σύνολο του Κέντρου Πολιτισμού μαζί με τα στελέχη και το προσωπικό. Με τη νέα χορηγία των 5 εκατ. ευρώ το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στηρίζει την προετοιμασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης για τη μετακόμιση στο Φάληρο π.χ. για την εκπαίδευση του προσωπικού.

Ο κ. Τροχόπουλος αναφέρεται στις νέες υπηρεσίες που θα παρέχει η Εθνική Βιβλιοθήκη, όπως η δανειστική βιβλιοθήκη, στους χώρους που θα διαθέτει (όπως ο εμβληματικός πύργος από βιβλία, ύψους τριών ορόφων) και τις τεχνολογικές καινοτομίες για την προσέλκυση κοινού. Ο Γ. Τροχόπουλος γνωρίζει κάτι περισσότερο από βιβλιοθήκες. Πριν μετακομίσει από τη Βέροια στην Αθήνα για να αναλάβει τη θέση που κατέχει στην ΚΠΙΣΝ Α.Ε. είχε βραβευθεί (μεταξύ άλλων και από το ίδρυμα Bill and Melinda Gates) για την πρωτοπόρα διεθνώς βιβλιοθήκη της επαρχιακής πόλης.

Οι εργασίες κατασκευής του έργου (από την κοινοπραξία της ΤΕΡΝΑ με την ιταλική Impregilo, με βάση τα σχέδια του διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano) βρίσκονται σήμερα κοντά στο 35%. Το δημόσιο είχε αναλάβει και σειρά υποχρεώσεων οι οποίες δεν βρίσκονται εντός του χρονοδιαγράμματος, όπως συμβαίνει με τις εργασίες στο ΚΠΙΣΝ. Για παράδειγμα, είναι άγνωστη η ημερομηνία έναρξης των εργασιών αναβάθμισης της παραλιακής ζώνης μπροστά από το Κέντρο, με βάση μελέτη που είχε επίσης ανατεθεί από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στον Renzo Piano.

Το δημόσιο έχει, επίσης, αναλάβει την υποχρέωση για σύνδεση του Κέντρου με μέσο σταθερής τροχιάς, κι οι τελευταίες ενδείξεις κάνουν λόγο για νέα γραμμή τραμ.