Το 2023, στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το νερό, η ΕΕ παρουσίασε 33 δεσμεύσεις για συγκεκριμένες δράσεις μετασχηματισμού ώστε να αντιμετωπιστούν οι παγκόσμιες προκλήσεις που αφορούν το νερό, οι οποίες βρίσκονται επί του παρόντος στο στάδιο της εφαρμογής.
Είναι σημαντικό να διατηρηθεί η πολιτική δυναμική της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τους υδάτινους πόρους του 2023, να επιταχυνθούν οι δράσεις για καθαρό νερό και αποχέτευση για όλους έως το 2030, αναφέρει η Κομισιόν στη φετινή ανακοίνωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού, στις 22 Μαρτίου.
Η αλλαγή του κλίματος θα επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τη διαθεσιμότητα του πλέον πολύτιμου φυσικού πόρου και την πρόσβαση σε αυτόν, τονίζει. Παγκοσμίως, οι εντάσεις και οι συγκρούσεις που αφορούν την πρόσβαση και τη χρήση του νερού εξακολουθούν να αυξάνονται καθώς η απειλή της λειψυδρίας εξαπλώνεται.
Παράλληλα, η έγκριση των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα σχετικά με ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση είναι ένα από τα πολλά μέτρα που λαμβάνει η ΕΕ για να υλοποιήσει τη δέσμευσή της να διασφαλίσει την προοδευτική υλοποίηση αυτού του ανθρώπινου δικαιώματος , καθώς και τη δέσμευσή της έναντι των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγωνίζονται για τα δικαιώματα αυτά.
Υπό αυτό το πρίσμα η ΕΕ παρουσίασε τις δεσμεύσεις της για συγκεκριμένες δράσεις μετασχηματισμού σχετικά με το νερό.
Τι διακυβεύεται
- Χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή. Η πρόσβαση στο νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Αποτελεί επίσης απαραίτητο πόρο για την οικονομία – για τα τρόφιμα, την ενέργεια και τη βιομηχανία.
- Η έλλειψη νερού αυξάνεται παγκοσμίως. Προκαλείται από την υπερβολική ζήτηση, την κακοδιαχείριση και τις επιπτώσεις της τριπλής κρίσης της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας βιοποικιλότητας και της ρύπανσης.
- Αν δεν δράσουμε τώρα, σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού θα υποστεί οξεία καταπόνηση των υδάτινων πόρων έως το 2030. Απαιτείται επείγουσα παγκόσμια δράση για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση.
Χρειαζόμαστε νερό για...
Επισιτιστική ασφάλεια: η κλιματική αλλαγή και η υπερβολική χρήση του νερού μπορούν να επηρεάσουν τη διαθεσιμότητα και την τιμή των τροφίμων.
Ενεργειακή ασφάλεια: λιγότερο νερό χρησιμοποιείται για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από ό,τι τα ορυκτά καύσιμα, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις.
Υγεία: το καθαρό, ασφαλές και οικονομικά προσιτό νερό είναι απαραίτητο για την υγεία των ανθρώπων.
Ειρήνη: Η διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα των υδάτων μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την ειρήνη και όχι σύγκρουση.
Φύση: τα ακμάζοντα υγιή οικοσυστήματα απαιτούν καθαρό νερό και μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Το όραμα της ΕΕ για το 2050
Οι δεσμεύσεις της ΕΕ στο πρόγραμμα δράσης για τα ύδατα αποσκοπούν στα εξής:
- ασφάλεια νερού για όλους
- παγκόσμια ανθεκτικότητα στην καταπόνηση των υδάτινων πόρων
- το ανθρώπινο δικαίωμα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση, χωρίς να διακυβεύονται τα δικαιώματα των μελλοντικών γενεών
- προστατευμένα και αποκατεστημένα υδάτινα οικοσυστήματα
- δίκαιη ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης νερού
Προτεραιότητες της ΕΕ
- Πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση ως ανθρώπινο δικαίωμα.
- Προστασία και αποκατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων για βιώσιμη ανάπτυξη, μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν.
- Προώθηση μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε όλους τους τομείς.
- Προώθηση της κυκλικότητας στη χρήση των υδάτων για τη βιομηχανία, την ενέργεια και τη γεωργία μέσω της αύξησης της αποδοτικής χρήσης τους και της επαναχρησιμοποίησης των υδάτων.
- Ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα των υδάτινων πόρων, ως καταλύτη για την ειρήνη και την ασφάλεια.
- Κινητοποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, της έρευνας και της καινοτομίας και της ανταλλαγής γνώσεων