Know your customer: Το ψηφιακό εργαλείο που αλλάζει τις τραπεζικές συναλλαγές

Άνοιγμα λογαριασμών, εγκρίσεις και χορηγήσεις δανείων, καρτών και πάσης φύσεως προϊόντων και υπηρεσιών που διαθέτουν σήμερα οι τράπεζες στους πελάτες τους, αλλά και νέων που θα δημιουργήσουν, γίνονται πλέον με ένα «κλικ». Κι αυτό γιατί δεν απαιτείται πλέον η προσκόμιση εγγράφων και δικαιολογητικών για να ταυτοποιηθεί ο πελάτης.

Στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ενεργοποίησε την υπηρεσία Know Your Customer στις τράπεζες και πλέον η επικαιροποίηση στοιχείων δεν χρειάζεται ταλαιπωρία. Ήδη, από τον Απρίλιο του 2021 που λειτουργεί η υπηρεσία Know Your Customer, μέσα από το περιβάλλον πέντε πιστωτικών ιδρυμάτων και ενός χρηματοπιστωτικού οργανισμού, έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 870.000 συνολικά συναλλαγές που αντιστοιχούν σε περίπου 400.000 φυσικά πρόσωπα (διακριτοί ΑΦΜ).

Με τον τρόπο αυτό καταργείται η ανάγκη συγκέντρωσης και προσκόμισης των απαραίτητων δικαιολογητικών, εξαλείφονται οι άσκοπες μετακινήσεις, εξοικονομείται χρόνος και αποφεύγεται ο συνωστισμός, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που έχει δημιουργήσει η πανδημία.

Επιπροσθέτως, τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί αντλούν επικαιροποιημένα και έγκυρα στοιχεία για τους πελάτες τους, γεγονός που οδηγεί σε μείωση των επιχειρησιακών κινδύνων, αναβάθμιση της εξυπηρέτησης και μείωση της γραφειοκρατίας.

Πώς λειτουργεί

Η υπηρεσία Know Your Customer επιτρέπει στις τράπεζες να αντλούν στοιχεία φυσικών προσώπων από το Taxisnet, το σύστημα «Εργάνη» και άλλους φορείς του Δημοσίου. Το «Know Your Customer» είναι ένα ψηφιακό κανάλι μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τη διάθεση στοιχείων πολιτών όταν αυτό ζητείται και εφόσον, βεβαίως, υπάρχει η συγκατάθεση του πελάτη. «Η διάθεση των στοιχείων γίνεται αποκλειστικά κατόπιν αιτήματος της συγκατάθεσης του πολίτη, κάθε φορά που ζητείται πρόσβαση, και στον πυρήνα του σχεδιασμού βρίσκεται η προστασία των προσωπικών δεδομένων παράλληλα με την έγκαιρη και έγκυρη διάθεση στοιχείων που συλλέγονται από αξιόπιστες πηγές», αναφέρεται στην Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού.

Το «Know Your Customer» έρχεται να συμπληρώσει την ψηφιακή εγγραφή και ταυτοποίηση (digital onboarding) που ορισμένα τραπεζικά ιδρύματα έχουν ήδη ξεκινήσει να προσφέρουν, και βάζει τέλος στην ταλαιπωρία των πελατών των τραπεζών που καλούνται να προσκομίσουν έγγραφα σε φυσική ή ψηφιακή μορφή ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Ουσιαστικά, μέσω της πλατφόρμας ο κάθε πολίτης αποφασίζει σε ποιον θα δίνει πρόσβαση στα στοιχεία του και υπό ποιες προϋποθέσεις. Αρχικά το Know Your Customer εστιάζει στα τραπεζικά ιδρύματα και τις διαδικασίες Know Your Customer - KYC που οφείλουν να ακολουθήσουν στο πλαίσιο του Anti Money Laundering - AML κανονισμού, ο οποίος απαιτεί την προσκόμιση στοιχείων σε έντυπη μορφή. Θα ακολουθήσουν και άλλοι κλάδοι, με επόμενο αυτό των τηλεπικοινωνιών.

Ποια στοιχεία αντλούν οι τράπεζες

Αρχικά η δράση έχει εστιάσει στα τραπεζικά ιδρύματα και τις διαδικασίες KYC, που οφείλουν να ακολουθήσουν στο πλαίσιο του AML κανονισμού, ο οποίος απαιτεί την προσκόμιση στοιχείων: α) ταυτότητας, β) εισοδημάτων, γ) επαγγελματικής δραστηριότητας, και δ) διεύθυνσης διαμονής και επικοινωνίας του πελάτη/πολίτη.

Ειδικότερα, σύμφωνα με υπουργική απόφαση, οι κατηγορίες των δεδομένων του φυσικού προσώπου που δύνανται να αντλούνται και να διαβιβάζονται είναι οι εξής:

• Στοιχεία ταυτότητας: Ονοματεπώνυμο, Πατρώνυμο, Μητρώνυμο, Ημερομηνία γέννησης, Τόπος γέννησης, Ημερομηνία έκδοσης της ταυτότητας, Φωτογραφία ταυτότητας, εφόσον τηρείται στο μητρώο της ΕΛ.ΑΣ, Αρχή έκδοσης και Αριθμός προηγούμενου Αστυνομικού Δελτίου Ταυτότητας. Τα ονόματα αποτυπώνονται και με λατινικούς χαρακτήρες, εφόσον διατίθενται από το μητρώο της ΕΛ.ΑΣ).

• Στοιχεία επικοινωνίας: Εφόσον ο πολίτης έχει καταχωρήσει τα στοιχεία αυτά στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας, θα μπορούν να αντλούνται οι διευθύνσεις διαμονής και επικοινωνίας, καθώς και η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) και οι αριθμοί κινητού και σταθερού τηλεφώνου. Στην περίπτωση που ο πολίτης δεν έχει καταχωρίσει στο Μητρώο τα στοιχεία επικοινωνίας, θα προτείνεται, μέσω της υπηρεσίας eGov-KYC, η μετάβαση στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας για την ενημέρωση του μητρώου.

• Στοιχεία εισοδήματος: Με βάση του ΑΦΜ του πολίτη, θα μπορεί να αντλείται το δηλωθέν εισόδημά του από όλες τις κατηγορίες εισοδήματος, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο.

• Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας: Αν το φυσικό πρόσωπο είναι και επιτηδευματίας με βάση το ΑΦΜ η τράπεζα θα μπορεί να αντλεί τα στοιχεία: επωνυμίας, και τους Κ.Α.Δ. κύριας και δευτερεύουσας δραστηριότητας (αριθμός και περιγραφή), καθώς και την έδρα και την ημερομηνίας έναρξης δραστηριότητας.