Το ελληνικό "βαθύ κούρεμα" και η Lehman!

Ένα "βαθύτερο" κούρεμα θα μείωνε το ελληνικό χρέος σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα, αλλά θα μπορούσε να κάνει την κατάρρευση της Lehman Brothers να μοιάζει με... βόλτα στο πάρκο.

Δημοσιεύθηκε: 3 Αυγούστου 2011 - 07:50

Dr Money

Υπάρχουν δύο τρόποι να πει κανείς το ίδιο πράγμα όταν αναφέρεται στο ζήτημα της διαχειρισιμότητας του δημοσίου χρέους της Ελλάδας:

Ένας τρόπος είναι να επισημάνει ότι το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα πρέπει να υποχωρήσει μεταξύ του 70% και του 100%.

Ο άλλος τρόπος είναι να υποστηρίξει, όπως έκανε χθες ο οικονομικός σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης, κ. Φελντ, ότι τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν ιδιώτες θα πρέπει να υποστούν ένα βαθύτερο "κούρεμα".

Αναμφισβήτητα, μια γενναία μείωση της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στα χέρια τραπεζών, ασφαλιστικών εταιριών, ταμείων κτλ θα μείωνε τον λόγο δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ κάτω από το 100%, εξυπηρετώντας παράλληλα πολιτικές σκοπιμότητες.

Είναι αλλιώς να προσπαθεί να πουλήσει η καγκελάριος κ. Μέρκελ στους ψηφοφόρους της ένα νέο δάνειο προς την Ελλάδα και αλλιώς είναι να το έχει πακετάρει μαζί με τις ζημίες που θα υποστούν οι ιδιώτες ομολογιούχοι.

Μία από τις κριτικές που έχουν ασκηθεί στο β΄ πακέτο στήριξης της Ελλάδας αφορά, ως γνωστόν, στη συμμετοχή των ιδιωτών (PSI), και πιο συγκεκριμένα στο θέμα του "κουρέματος" των ελληνικών ομολόγων.

Aν θεωρούν οι υποστηρικτές της πρότασης πως το βαθύ "κούρεμα" οδηγούσε σε χρέος ως προς το ΑΕΠ κάτω από το 100% και ιδανικά κάτω από το 90%, οι αγορές θα εκλάμβαναν το νέο επίπεδο χρέους ως διατηρήσιμο.

Φυσικά, μια τέτοια κίνηση θα απέκλειε τη χώρα από τις διεθνείς αγορές για πολλά χρόνια, πιθανόν μία δεκαετία, και επομένως θα έπρεπε να έχει εξασφαλίσει ένα μίνιμουμ ποσό χρηματοδότησης της οικονομίας από τους Ευρωπαίους εταίρους για τα επόμενα χρόνια, ώστε να μην υποστεί δραματική υποβάθμιση το βιοτικό επίπεδο του λαού.

Γι’ αυτό μια τέτοια δραστική κίνηση αναδιάρθρωσης θα έπρεπε να γίνει σε συνεννόηση μαζί τους.

Θα μπορούσαμε, πιθανόν, να προσπεράσουμε τις δραματικές συνέπειες που θα είχε το κούρεμα γουλί στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, δηλαδή την κρατικοποίησή του, και να υποθέσουμε ότι οι Ιρλανδοί, οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί και οι Ιταλοί καταθέτες δεν θα επηρεάζονταν.

Θα μπορούσαμε επίσης να υποβαθμίσουμε τον αποκαλούμενο ηθικό κίνδυνο από μια τέτοια κίνηση στο μέτωπο της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Θα ήταν όμως επιπόλαιο να κάνουμε το ίδιο για τα πιστωτικά παράγωγα CDSs, όπως δείχνει η εμπειρία της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers.

Για να υπάρξει βαθύ "κούρεμα" και να είναι αποτελεσματικό στη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους θα πρέπει κατά πάσα πιθανότητα να επιβληθεί σε όλους τους ιδιώτες ομολογιούχους.

Όμως, κάτι τέτοιο θα χαρακτηριζόταν πιστωτικό συμβάν από την αρμόδια επιτροπή (ISDA) και θα πυροδοτούσε τις πληρωμές από τους πωλητές σε όσους είχαν αγοράσει CDSs.

Φυσικά, η Lehman είχε εκδώσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 150 δισ. δολαρίων, ενώ είχαν εκδοθεί παράγωγα εκτιμώμενου ύψους 400 δισ. δολαρίων όταν "έσκασε" το φθινόπωρο του 2008.

Σε αντιδιαστολή, η Eλλάδα έχει εκδώσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 350 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχουν πιστωτικά παράγωγα CDSs καθαρής αξίας (net notional) 5 - 6 δισ. δολαρίων μέχρι πρόσφατα.

Το ποσό είναι πολύ μικρό για να προκαλέσει μεγάλες ζημίες στις ξένες τράπεζες και ασφαλιστικές που είναι ανάδοχοι (τα πούλησαν), αν και αυτοί ακόμη θα μπορούσαν να έχουν επίσης προχωρήσει σε κινήσεις αντιστάθμισης κινδύνου (hedging), περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τις επιπτώσεις.

Aν η μπάλα σταματούσε εκεί, δεν θα ανησυχούσαν προφανώς τόσο πολλοί κοινοτικοί αξιωματούχοι, κεντρικοί τραπεζίτες και άλλοι.

Όμως, η κατάρρευση της Lehman δίδαξε σε κυβερνήσεις και κεντρικούς τραπεζίτες ότι το ντόμινο με την ενεργοποίηση των CDSs δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Αυτό ισχύει κυρίως στην ευρωζώνη, όπου οι αγορές είναι συγκοινωνούντα δοχεία, και μπορεί κάλλιστα να υπάρξει μετάσταση της κρίσης από την Ελλάδα προς τις υπόλοιπες χώρες της ευρωπεριφέρειας, όπως δείχνουν τα spreads.

Eπομένως, η ευρωζώνη δεν έχει τα περιθώρια να παίξει με τη φωτιά των CDSs, η οποία μπορεί να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή, αποδεχόμενη την πυροδότηση λόγω πιστωτικού συμβάντος, αφού το κόστος της διάσωσης μπορεί να ανέβει επικίνδυνα.

Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος, και όχι τόσο η αξία των CDSs στο ελληνικό χρέος, που προβληματίζει τους ασκούντες πολιτική.

Είναι το σπίρτο που θα μπορούσε να ρίξει κανείς στον κάμπο με τα σπαρτά και να πιάσουν όλα φωτιά.

Προφανώς, κάτι αντίστοιχο έχουν στον νου τους όσοι θεωρούν ότι οποιαδήποτε βιώσιμη επίλυση στο ελληνικό πρόβλημα χρέους μέσω επιβολής βαθιού "κουρέματος" στους ιδιώτες αποτελεί κόκκινη γραμμή.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.