Η γαλλική πρόταση και η φωτιά που καίει!

H γαλλική πρόταση για συμμετοχή ιδιωτών στο 2ο πακέτο προς τη χώρα δεν είναι πανάκεια. Δείχνει όμως πόσα θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν κάποιες χώρες της ευρωζώνης είχαν κινηθεί ταχύτερα και η Ελλάδα είχε κάνει το σωστό.

Δημοσιεύθηκε: 28 Ιουνίου 2011 - 07:52

Τελ. Ενημ.: 28 Ιουνίου 2011 - 15:30

Dr Money

Η γαλλική πρόταση και η φωτιά που καίει!

Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και των υπολοίπων της ευρωζώνης πριν και μετά την κρίση είναι παράδειγμα προς αποφυγή, γιατί σχεδόν πάντοτε κατά τη διάρκεια της κρίσης ενήργησαν κατόπιν εορτής.

Κοινώς, πρώτα χρειάστηκε να φτάσει ο κόμπος στο χτένι και μετά πήραν μέτρα και πρωτοβουλίες, βάζοντας το κάρο μπροστά από το άλογο, όπως λένε οι Αγγλοσάξονες.

Αν για την ελληνική κυβέρνηση δεν υπάρχουν δικαιολογίες, αφού έπαιζε το μέλλον της χώρας, για τις κυβερνήσεις των υπόλοιπων χωρών και κυρίως της Γερμανίας υπάρχουν δύο ελαφρυντικά.

Το σύστημα διακυβέρνησης της Ε.Ε. είναι ένα από τα δύο.

Κι αυτό γιατί πολλές αποφάσεις απαιτούν ομοφωνία και θα πρέπει να εγκριθούν από τα εθνικά κοινοβούλια ή να γίνουν αντικείμενο εκτεταμένων διαβουλεύσεων σε εθνικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις.

Το δεύτερο ελαφρυντικό είναι το δίλημμα στο οποίο εν μέρει τους βάλαμε εμείς οι ίδιοι, αυτοδυσφημούμενοι με τις πράξεις, τις παραλείψεις και τα λεγόμενά μας.

Αναφερόμαστε στο δίλημμα της άμεσης δράσης για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης από τη μια πλευρά και του ηθικού κινδύνου (moral hazard) που θα προέκυπτε σε μια τέτοια περίπτωση από την άλλη πλευρά.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ευρωζώνη θα μπορούσε να δώσει ένα τέλος στην ελληνική κρίση ευθύς εξαρχής, με την παροχή ενός μεγάλου μακροχρόνιου δανείου από τον μηχανισμό EFSF, που θα είχε ανάλογο επιτόκιο με εκείνο που πληρώνει σήμερα στα διακρατικά δάνεια από τις χώρες της ευρωζώνης.

Το EFSF θα έβγαζε κέρδος, γιατί θα δανειζόταν φθηνότερα στις αγορές και θα χορηγούσε τα κεφάλαια με υψηλότερο spread και επομένως επιτόκιο στην Ελλάδα.

Η χώρα μας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα κεφάλαια για να επαναγοράσει τα ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 50 - 60 δισ. ευρώ που έχει η ΕΚΤ σε τιμές κτήσης και ακόμη περισσότερα στην αγορά με κάποια έκπτωση (discount), μειώνοντας εύκολα το δημόσιο χρέος περισσότερο από 10 δισ. ευρώ.

Μ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει να ανοίξουν ταχύτερα οι αγορές για την Ελλάδα και να μη χρειαστεί καν να εκταμιεύσει όλο το δάνειο.

Όμως, μια τέτοια κίνηση θα μείωνε την πίεση προς την Ελλάδα να συμπιέσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα και να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις.

Η συμπεριφορά της κυβέρνησης, των συνδικάτων του δημόσιου τομέα και μιας σημαντικής μερίδας του πολιτικού κόσμου ακόμη και σήμερα δείχνει ότι μάλλον αυτό θα συνέβαινε.

Οι δηλώσεις περί συστημικής διαφθοράς, παρασιτικής οικονομίας κ.λπ. από επίσημα χείλη εμπέδωσαν την πεποίθηση στους πολιτικούς ηγέτες των άλλων χωρών ότι η Ελλάδα είναι μια πολύ ειδική περίπτωση.

Επιπλέον, υπήρχε πάντοτε η ανησυχία στους κόλπους της Ε.Ε. ότι μια τέτοια λύση του ελληνικού ζητήματος θα έστελνε επίσης το λάθος μήνυμα σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.

Υπό αυτήν την έννοια, λοιπόν, θα ήταν λογικό να περιμένει κανείς ότι η ευρωζώνη θα λάβει κάποια ανάλογα μέτρα ανακούφισης, π.χ. μακροχρόνια δάνεια, στο μέλλον, όταν βεβαιωθεί ότι τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας έχουν μπει σε τάξη και οι μεταρρυθμίσεις έχουν υλοποιηθεί.

Δυστυχώς, όλα αυτά μπορούν να περιμένουν, αφού προηγούνται άλλα, πιο πεζά πράγματα, όπως η ψήφιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και του εφαρμοστικού νόμου από την ελληνική Βουλή.

Όμως, η πρόταση της γαλλικής τράπεζας ΒΝP Paribas, που συνδυάζει την εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο 2ο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας με την πιθανή αποφυγή υποβάθμισης της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης στην κατηγορία της «χρεοκοπίας», δείχνει ότι μπορούν να βρεθούν λύσεις σε περίπλοκα ζητήματα.

Αν και λεπτομέρειες δεν έχουν γίνει γνωστές, η βασική ιδέα, απ’ ό,τι μαθαίνουμε, είναι να ανακυκλώσουν οι ενδιαφερόμενοι τα ελληνικά ομόλογα που λήγουν την περίοδο 2011 - 2014 με άλλα «χαρτιά» που θα εκδώσει ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV).

Ένα τυπικό ελληνικό ομολόγου θα «τριχοτομηθεί» στη λήξη του ώστε ο κάτοχός του να λάβει το 30% της ονομαστικής του αξίας σε ρευστό, το 50% σε 30ετή ή μικρότερης διάρκειας ελληνικά κρατικά ομόλογα και το 20% σε ομόλογα μηδενικού κουπονιού που θα εκδώσει το EFSF.

Το όχημα ειδικού σκοπού θα προικιστεί, απ’ ό,τι κατανοούμε, με τα ελληνικά 30ετή ομόλογα που θα έχουν κουπόνι ίσο με 5,5% συν κάποιο επιπλέον επιτόκιο, π.χ. 2% - 2,5%, αν το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό πάνω από κάποιο επίπεδο.

Επιπλέον, με τα ομόλογα μηδενικού κουπονιού (zero coupon), πιθανόν ανάλογης διάρκειας, που θα εκδώσει ο μηχανισμός EFSF και ενδεχομένως -χωρίς να είναι σίγουρο- με το ρευστό που θα λάβουν οι ιδιώτες επενδυτές από τα ελληνικά ομόλογα όταν λήξουν.

Αν ισχύει το τελευταίο, το ρευστό θα χρησιμοποιηθεί σ’ αυτήν την περίπτωση για να ενισχυθεί η πιστοληπτική διαβάθμιση των «χαρτιών» που θα εκδώσει το SPV και θα λάβουν οι ιδιώτες, εφόσον -επαναλαμβάνουμε- η εικόνα που μας μετέφεραν είναι σωστή.

Εξυπακούεται ότι τα «χαρτιά» του SPV θα είναι εκτός ισολογισμού (off balance sheet) και πιθανόν θα είναι αποδεκτά από την ΕΚΤ ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας και προφανώς για συναλλαγές repo στη διατραπεζική αγορά.

Η αποτίμηση των «χαρτιών» του οχήματος ειδικού σκοπού θα βασιστεί στα περιουσιακά στοιχεία του.

Είναι σαφές ότι οι τράπεζες θα προτιμούσαν να λάβουν ρευστό όταν λήγουν τα ελληνικά ομόλογα, που θεωρούνται τα πιο τοξικά σε όλο τον κόσμο.

Όμως, μια πρόταση όπως αυτή της BNP Paribas, που προαναφέραμε, ίσως είναι η δεύτερη καλύτερη μέχρι στιγμής τουλάχιστον.

Δείχνει επίσης τις δυνατότητες της χρηματοοικονομικής μηχανικής (financial engineering) και το πόσο δίκιο έχουν οι Αγγλοσάξονες που ισχυρίζονται ότι όταν υπάρχει βούληση, υπάρχει τρόπος.

Είναι κρίμα που η ελληνική κυβέρνηση και οι υπόλοιπες στην ευρωζώνη δεν είχαν το θάρρος και τη δύναμη να τις ανακαλύψουν, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά το ελληνικό πρόβλημα πριν πάρει διαστάσεις.

Νέες διευκρινίσεις για τη γαλλική πρόταση

Με βάση τις νέες διευκρινίσεις για τη γαλλική πρόταση, για κάθε ελληνικό ομόλογο ονομαστικής αξίας 100 ευρώ, οι τραπεζες θα λαμβάνουν 30 ευρώ σε ρευστό και τα υπόλοιπα 70 ευρώ θα δοθούν ως δάνειο στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV). Ετσι θα καταγράφονται στα βιβλία των τραπεζών στην ονομαστική τους αξία.

Eν συνεχεία το SPV θα δώσει 50 ευρώ για να αγοράσει 30ετή ελληνικά ομόλογα που θα φέρουν κουπόνι κοντά στο σημερινό επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας και τα υπόλοιπα 20 ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για να αγορασθούν νέα ομόλογα του EFSF.

Επομένως, οι τράπεζες διακρατούν τα 30 ευρώ απο τα 100 ευρώ του ελληνικού ομολόγου και δεν τα αφήνουν στο SPV. Eπιπλέον δανείζουν το SPV για να αγοράσει 30ετή ελληνικά ομόλογα και νέα ομόλογα EFSF.

Eπομένως, ουσιαστικά οι τράπεζες ανακυκλώνουν το 50% των ομολόγων που λήγουν σε νέο ελληνικό χρέος. Δεν είναι γνωστό αν το EFSF θα δανείσει στην Ελλάδα τα υπόλοιπα 20 ευρώ, παρέχοντας μακροχρόνιο δάνειο οπότε στην ουσία το 70% των ελληνικών ομολόγων που λήγουν θα ανακυκλωθούν.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.