Μήπως η Ελλάδα κυνηγάει την ουρά της;

Τα χθεσινά φορομέτρα για τη μείωση του ελλείμματος το 2011 και κάποια άλλα στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα εντείνουν τον προβληματισμό για το εφικτό του εγχειρήματος.

Δημοσιεύθηκε: 24 Ιουνίου 2011 - 07:50

Dr Money

Κατά τη χθεσινή τοποθέτησή του στην τακτική γενική συνέλευση της Εθνικής Τράπεζας, ο πρόεδρός της, καθηγητής Βασίλης Ράπανος, έθεσε ένα δίλημμα αναφερόμενος στην οικονομική κατάσταση της χώρας.

Επώδυνη προσαρμογή ή χρεοκοπία.

Λίγες ώρες αργότερα, ο υπουργός Οικονομικών κ. Βενιζέλος ανακοίνωσε ένα συμπληρωματικό πακέτο μέτρων για την επίτευξη του στόχου μείωσης του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης στα 17 δισ. ευρώ περίπου ή 7,4% του ΑΕΠ το 2011.

Το νέο πακέτο μέτρων βασίζεται κυρίως στην αύξηση των φόρων και σε πολύ μικρό βαθμό στη μείωση των δαπανών και αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία της κυβέρνησης και πιθανώς του μεγαλύτερου μέρους του πολιτικού κόσμου της χώρας.

Κοινώς, δεν υπάρχει η διάθεση να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, βάζοντας χέρι στον δημόσιο τομέα, ο οποίος είναι η πηγή των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και της συσσώρευσης του δημοσίου χρέους που απειλεί τη χώρα με χρεοκοπία.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η δημοσιονομική προσαρμογή θα συνεχίσει να πιέζει πολύ περισσότερο απ’ ό,τι θα έπρεπε τον ιδιωτικό τομέα, μειώνοντας τις πιθανότητες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας το 2012.

Αν όμως τα τρία χρόνια ύφεσης είναι πολλά για μια χώρα, τα τέσσερα χρόνια ύφεσης είναι πάρα μα πάρα πολλά, είτε με ελληνικά είτε με διεθνή στάνταρ.

Όμως, μια τόσο παρατεταμένη ύφεση αμφισβητεί τη βασική υπόθεση στην οποία στηρίζεται το πρώτο σκέλος του διλήμματος που έθεσε ο κ. Ράπανος.

Κοινώς, η επώδυνη προσαρμογή θα οδηγήσει στην αποφυγή της χρεοκοπίας και στην έξοδο από το τούνελ της ύφεσης.

Επιπλέον, το δεύτερο σκέλος του διλήμματος, δηλαδή η χρεοκοπία, είναι σχετική έννοια.

Μπορεί κάλλιστα να σημαίνει μια εθνική οικονομική καταστροφή με μείωση του βιοτικού επιπέδου του λαού στα επίπεδα προηγούμενων δεκαετιών -μάλλον το πιθανότερο στην περίπτωσή μας-, αλλά μπορεί να σημαίνει μια καινούργια αναπτυξιακή πορεία έπειτα από απότομη και μεγάλη υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου για έναν χρόνο ή κάτι περισσότερο.

Θα πρέπει λοιπόν να πειστεί η μεγάλη μάζα του κόσμου ότι η επώδυνη προσαρμογή θα οδηγήσει σε έξοδο από το τούνελ για να την αποδεχτεί.

Όμως, η Ελλάδα έχει ξοδέψει ήδη πολύτιμο χρόνο.

Αναμφισβήτητα, το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής (μνημόνιο) θα έπρεπε να είναι εμπροσθοβαρές, γιατί αφενός η αίσθηση της κρίσης διευκόλυνε την αποδοχή μη δημοφιλών μέτρων από τον πληθυσμό και αφετέρου επειδή θα έπρεπε να πειστούν οι αγορές.

Όμως, ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος σε τέτοιες περιπτώσεις, γιατί από κάποιο σημείο και μετά αρχίζει η κόπωση των πολιτικών και του λαού.

Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να αρχίσει να μειώνεται ο πόνος γιατί αναπτερώνεται το ηθικό του λαού, αναθερμαίνοντας την ελπίδα ότι υπάρχει φως στο τέλος του τούνελ.

Όμως, αυτό που συμβαίνει στη δική μας περίπτωση είναι ακριβώς το αντίθετο.

Μετά το αρχικό μνημόνιο, η Ελλάδα καλείται να εφαρμόσει ένα νέο πακέτο μέτρων λιτότητας για περισσότερα χρόνια.

Είναι επομένως λογικό αυτή η εξέλιξη να απογοητεύει και να προκαλεί πολιτικές και κοινωνικές τριβές, υπονομεύοντας το επιχείρημα υπέρ της επώδυνης προσαρμογής.

Φυσικά, αυτό δεν θα συνέβαινε αν το μνημόνιο είχε πετύχει τους στόχους του.

Αν η αποτυχία του μνημονίου οφείλεται στην πλημμελή εφαρμογή του, η σωστή εφαρμογή του μεσομακροπρόθεσμου προγράμματος θα εγγυηθεί πιθανόν την επιτυχία του.

Αν όμως η αποτυχία του μνημονίου οφείλεται κυρίως σε άλλους λόγους, π.χ. έμφαση στους φόρους, αμέλεια για ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ., τότε οι οιωνοί δεν είναι καλοί.

Δυστυχώς, κάποια πράγματα στο μεσομακροπρόθεσμο πρόγραμμα και τα χθεσινά μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος του 2011 δείχνουν ότι οι πιθανότητες διαιώνισης του φαύλου κύκλου της ύφεσης, των ελλειμμάτων, των νέων μέτρων και της αύξησης του δημοσίου χρέους δεν είναι αμελητέες.

Από την άλλη πλευρά, η απόφαση για την εμπροσθοβαρή καταβολή των κοινοτικών κονδυλίων δημιουργεί ελπίδες ότι η Ελλάδα ίσως δεν κυνηγά απλώς την ουρά της και επομένως το δίλημμα που έθεσε ο αγαπητός κ. Ράπανος έχει την αξία του.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.