H Ιρλανδία δίνει μαθήματα αλλά εμείς κοιτάμε αλλού

Ο τίτλος στο πρωτοσέλιδο των Financial Times δεν μπορούσε να διαφύγει εύκολα της  προσοχής του αναγνώστη: «Το πρόβλημα πολυτελείας της Ιρλανδίας: Τι να κάνει με το πλεόνασμα των 8,6 δισ. δολαρίων». Να σημειώσουμε ότι το δημοσιονομικό πλεόνασμα  της Ιρλανδίας ανήλθε σε 8,3 δισ. ευρώ το 2023 και 8,6 δισ. το 2022.  

Οι αξιωματούχοι οι οποίοι προετοιμάζουν τον προϋπολογισμό του 2025 αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα, ανέφερε το άρθρο. Εχουν στα χέρια τους ένα πλεόνασμα 8,6 δισ. ευρώ αλλά αρνούνται να υπακούσουν στα κελεύσματα οικονομολόγων και άλλων οι οποίοι προτείνουν να αυξηθούν οι δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές κ.λπ.

Ομως, 10 και πλέον χρόνια από την οικονομική κρίση η οποία ανάγκασε την Ιρλανδία να ζητήσει βοήθεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ και να εφαρμόσει πολιτική λιτότητας μα αντάλλαγμα 67,5 δισ. ευρώ σε δάνεια, η κυβέρνηση της Ιρλανδίας εμφανίζεται να έχει μνήμη ελέφαντα.

Κι όλα αυτά παρότι το δημόσιο χρέος της Ιρλανδίας ως προς το ΑΕΠ είναι πολύ χαμηλότερα από το ανώτατο όριο του 60% της ΕΕ. Πέρυσι, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ βρέθηκε στο 44% περίπου, ενώ αναμένεται να υποχωρήσει στο 42,5% το 2024.

Όμως, η ιρλανδική κυβέρνηση παραμένει συγκρατημένη και φειδωλή, υποστηρίζοντας ότι εξοικονομεί προληπτικά χρήματα για τις μελλοντικές συντάξεις, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τα έργα υποδομής.

Ο καθένας μπορεί να φαντασθεί τι θα συνέβαινε αν στη θέση της ήταν ελληνική κυβέρνηση, ανεξαρτήτως πολιτικού κόμματος. Αλλωστε, υπάρχει πρόσφατο είδος γραφής. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και με το δημόσιο χρέος να ξεπερνά το 200% του ΑΕΠ και το δημοσιονομικό έλλειμμα να διευρύνεται καθώς η οικονομία μπήκε σε ύφεση, η συντηρητική κυβέρνηση ήταν από τις πιο γαλαντόμες στην ΕΕ και στην ευρωζώνη. 

Ως γνωστόν, εκμεταλλεύθηκε το πάγωμα των δημοσιονομικών κανόνων και μοίρασε λεφτά (για την ακρίβεια δανεικά), π.χ. επιδόματα, (μη) επιστρεπτέες προκαταβολές σε πολύ κόσμο. Ακόμη και σε άτομα και εταιρείες που δεν θα έπρεπε. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2020 ιδρύθηκαν περισσότερες εταιρείες απ’ όσες έκλεισαν στην Ελλάδα ενώ η ανεργία υποχώρησε ελαφρώς, κάτι που δεν θυμόμαστε να συνέβη σε άλλη δυτικοευρωπαϊκή χώρα.

Κι όλα αυτά με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να πλειοδοτούν σε υποσχέσεις την ίδια περίοδο, επικρίνοντας ταυτόχρονα την κυβέρνηση για την αναλγησία της. Σουρεαλιστικό αλλά ελληνικό. Αυτό όμως είναι το ελληνικό πολιτικό σύστημα που ψηφίζει ο λαός δημοκρατικά. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι κάθε χρόνο, ο κόσμος στην Ελλάδα περιμένει από τον όποιο πρωθυπουργό να πάει στη ΔΕΘ και να εξαγγείλει «φιλολαϊκά» μέτρα, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα ή αγνοώντας την υπερχρέωση της χώρας.   

Είναι σαφές ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στον τρόπο που σκέφτονται και ενεργούν οι Ιρλανδοί πολιτικοί και τον αντίστοιχο των Ελλήνων συναδέλφων τους και προφανώς των δύο λαών. 

Αυτή η διαφορά εξηγεί σε σημαντικό βαθμό γιατί το κατά κεφαλή εισόδημα της Ελλάδας ήταν στις 21 χιλ. ευρώ το 2023 και της Ιρλανδίας στις 92 χιλ. ευρώ. Ακόμη και αν γίνουν αναπροσαρμογές στο ιρλανδικό ΑΕΠ για τις αμερικανικές πολυεθνικές, ο μέσος Ιρλανδός έχει υπερδιπλάσιο κατά κεφαλή εισόδημα σε σχέση με τον Ελληνα.   

Δυστυχώς, δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας.