Tα επιτόκια ”απειλούν” μετοχές και real estate

Οι συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ δεν έχουν επηρεάσει τις μετοχές, όπως ίσως θα περίμεναν μερικοί. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι μετοχές είναι άτρωτες. Το ίδιο συμβαίνει μ’ έναν ακόμη ευαίσθητο κλάδο της οικονομίας, το real estate, που περνά δύσκολες ώρες αλλού.

Δημοσιεύθηκε: 22 Μαΐου 2007 - 08:00

Dr Money

Tα επιτόκια ”απειλούν” μετοχές και real estate

Σε λίγες μέρες η ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) θα αυξήσει ακόμη μία φορά το παρεμβατικό της επιτόκιο στο 4% από 3,75% σήμερα.

Αν οι υπολογισμοί μας είναι σωστοί, θα είναι η 8η φορά από τον Νοέμβριο του 2005 που η ΕΚΤ ανεβάζει το βασικό της επιτόκιο χωρίς μέχρι στιγμής αυτό να έχει αρνητικές επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές μετοχές, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών.

Αν μάλιστα οι αγορές έχουν δίκιο, η ΕΚΤ δεν θα σταματήσει εκεί. Μία ακόμη αύξηση επιτοκίων θεωρείται σίγουρη, ενώ αρκετοί ασπάζονται την άποψη ότι η χρονιά θα κλείσει με το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 4,5%.

Οι πιο απαισιόδοξοι το βλέπουν να σκαρφαλώνει στο 4,75% το πρώτο μισό του 2008.

Στον βαθμό που η άνοδος των επιτοκίων αντανακλά την επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης στις χώρες της Ευρωζώνης δεν υπάρχει σοβαρός λόγος ανησυχίας, γιατί οι πωλήσεις και τα κέρδη των εταιριών αυξάνονται.

Κι όπως λένε αρκετοί, εκείνο που μετράει είναι τα κέρδη των επιχειρήσεων και όχι τα επιτόκια.

Όμως η ανωτέρω πρόταση δεν αποδίδει απολύτως την πραγματικότητα, αφού τα επιτόκια, ιδίως στις ΗΠΑ, επηρεάζουν τις κεφαλαιαγορές.

Με τον μέσο πληθωρισμό στην Ευρωζώνη κοντά στο 2% και το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 4%, το πραγματικό επιτόκιο (ονομαστικό επιτόκιο μείον πληθωρισμός) διαμορφώνεται κοντά στο 2% και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί υψηλό με βάση την ιστορική εμπειρία.

Αν όμως οι προβλέψεις για περαιτέρω αυξήσεις είναι σωστές, το πραγματικό επιτόκιο θα αρχίσει να δαγκώνει σιγά-σιγά.

Αναμφισβήτητα η άνοδος του επιτοκίου της ΕΚΤ πιέζει τις τιμές των βραχυπρόθεσμων κρατικών επιτοκίων, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι αποδόσεις τους.

Χθες η απόδοση του 2ετούς γερμανικού ομολόγου ακούμπησε το 4,29%. Την τελευταία φορά που βρέθηκε σ’ αυτό το επίπεδο ήταν τον Ιούνιο του 2002.

Το καλό είναι ότι η άνοδος των αποδόσεων των μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων είναι συγκριτικά μικρότερη από τα τέλη του 2005 μέχρι σήμερα, κάτι που ίσως αποδεικνύει ότι ο πληθωρισμός είναι υπό έλεγχο.

Όμως, στην κατανομή κεφαλαίων των μεγάλων θεσμικών χαρτοφυλακίων τα ρευστά και τα ομόλογα κερδίζουν ολοένα και περισσότερους πόντους και από κάποιο σημείο και μετά θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε μειώσεις των σημερινών ποσοστών σε μετοχές.

Φυσικά δεν είμαστε ακόμη εκεί. Όλα δείχνουν όμως ότι πλησιάζουμε αργά αλλά σταθερά.

Επιπλέον, η αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου και των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων αυξάνει την απόδοση που ζητούν οι επενδυτές για να επενδύσουν σε μετοχές ακόμη κι αν το ασφάλιστρο κινδύνου (risk premium) παραμένει ίδιο.

Με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 4% και το ασφάλιστρο κινδύνου στο 3,25%, η απαιτούμενη απόδοση είναι ίση με 7,25% και ακόμη υψηλότερη αν χρησιμοποιηθεί η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου.

Ο πήχης ανεβαίνει λοιπόν συνεχώς για τις μετοχές και οι τιμές-στόχοι δεν μπορούν να μείνουν για πάντα ανεπηρέαστες.

Τα πράγματα αρχίζουν να ζορίζουν και σε μερικούς μήνες θα είναι ακόμη πιο ζόρικα, αφού το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων από επιχειρήσεις θα είναι πιο βαρύ.

Το ίδιο ισχύει για τα νοικοκυριά. Ακόμη και σε χώρες, όπως η Ελλάδα, που ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ισχυρός και το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται, τα νοικοκυριά που έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, άνω του 90% του συνόλου, θα αισθανθούν την πίεση.

Με δεδομένο ότι τα στεγαστικά δάνεια έδωσαν ώθηση στην αγορά κατοικίας τα προηγούμενα χρόνια, η επίπτωση δεν μπορεί να αγνοηθεί όσο κι αν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά σε συνδυασμό με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας βάζουν φρένο σε μια πτώση.

Αναμφισβήτητα, τα επιτόκια δεν είναι ακόμη σ’ εκείνα τα επίπεδα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν δραματική ανατροπή του σημερινού χρηματιστηριακού σκηνικού και έντονα προβλήματα στην αγορά κατοικίας.

Όλα όμως δείχνουν ότι πορευόμαστε προς τα εκεί και απλώς η ελπίδα είναι ότι η ΕΚΤ και η Fed δεν θα κάνουν λάθος και θα προηγούνται των αγορών.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.