To άλλο σκάνδαλο με τα Ταμεία

Το σκάνδαλο με τα υπερτιμημένα ομόλογα κυριάρχησε στην επικαιρότητα για πολλές εβδομάδες. Όμως, το άλλο σκάνδαλο με τα Ταμεία μπορεί να περάσει στο... ντούκου. Και τα δύο σκάνδαλα, όμως, αποδεικνύουν ότι το σημερινό σύστημα διαχείρισης και εποπτείας των αποθεματικών των Ταμείων χρήζει δραστικής αλλαγής.

Δημοσιεύθηκε: 17 Μαΐου 2007 - 07:57

Dr Money

Η υπόθεση των δύο αποδεδειγμένα ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου που αγόρασαν διάφορα Ταμεία σε φουσκωμένες τιμές, του ομολόγου σταθερού επιτοκίου και του δομημένου της JP Morgan, ανέδειξε τις αδυναμίες του συστήματος διαχείρισης και εποπτείας των Ταμείων.

Η αντιμετώπισή του σκανδάλου από την Πολιτεία, τα κόμματα και τον Τύπο ανέδειξε το χαμηλό επίπεδο γνώσεων και την έλλειψη κριτικής σκέψης από την πλειονότητα των εμπλεκομένων.

Δύο και πλέον μήνες από τότε που το σκάνδαλο ήρθε στην επικαιρότητα κανείς δεν γνωρίζει αν τα Ταμεία που αγόρασαν άλλα δομημένα ή σταθερού επιτοκίου ομόλογα του Δημοσίου πλήρωσαν περισσότερα απ’ όσα ήταν η τιμή τους στην αγορά εκείνη τη στιγμή.

Με βάση τη λογική που έχει επικρατήσει, υπερτιμημένο θεωρείται κάθε δομημένο ομόλογο του οποίου η τιμή βρίσκεται σήμερα χαμηλότερα από εκείνη που το αγόρασε κάθε Ταμείο στο παρελθόν.

Είναι σαν τη μετοχή μιας εταιρίας, π.χ. της Εθνικής, που αγόρασε κανείς το 2001 αλλά τη θεώρησε υπερτιμημένη έναν χρόνο αργότερα, όταν διαπίστωσε ότι είχε πέσει σε χαμηλότερα επίπεδα.

Και ασφαλώς θα πρέπει να τη θεωρεί υποτιμημένη φέτος που η τιμή της μετοχής της Εθνικής βρίσκεται σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα.

Όμως, το σκάνδαλο των δύο υπερτιμημένων ομολόγων και της άγνωστης κατάστασης των υπολοίπων μπορεί να συγκριθεί άνετα με ένα άλλο σκάνδαλο που αφορά στη διαχείριση των Ταμείων και το οποίο πιθανόν είναι διαχρονικό.

Αναφερόμαστε στην έλλειψη επαρκούς διασποράς των μετοχικών χαρτοφυλακίων των 81 Ταμείων της χώρας που θέτει σε κίνδυνο τα αποθεματικά τους χωρίς προφανώς να έχει συγκινήσει την αρμόδια επιτροπή ελέγχου.

Το θέμα έφερε στην επιφάνεια μελέτη του καθηγητή του ALBA κ. Νίκου Τεσσαρομάτη, ο οποίος τυγχάνει επίσης γενικός διευθυντής της ΕΔΕΚΤ-ΟΤΕ.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτή τη μελέτη, η πλειονότητα των Ταμείων είχε τοποθετήσει το μεγαλύτερο μέρος του μετοχικού του χαρτοφυλακίου σε λίγες τραπεζικές μετοχές στα τέλη του 2006.

Η μερίδα του λέοντος πήγε στην Εθνική, την Εμπορική και την Τράπεζα της Ελλάδος που ξεπερνούσαν μαζί το 65% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου των Ταμείων.

Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Το γεγονός ότι τα Ταμεία έχουν βάλει τα χρήματά τους σε λίγες μετοχές του ίδιου κλάδου ή το γεγονός ότι η αρμόδια επιτροπή ελέγχου των Ταμείων τα θεωρούσε φυσιολογικά όλα αυτά;

Οποιοσδήποτε φοιτητής έπαιρνε διαγώνισμα σε ξένο, σοβαρό πανεπιστήμιο και διατύπωνε την άποψη ότι μια τέτοια διασπορά μετοχών σε ένα χαρτοφυλάκιο ήταν ικανοποιητική, το πιθανότερο είναι ότι θα απορριπτόταν, κοινώς θα έπαιρνε βαθμό F(αποτυχία).

Στην Ελλάδα για πολλά χρόνια, πιθανόν για δεκαετίες, οι εκλεκτοί των εκάστοτε κυβερνήσεων που διορίζονται στα Δ.Σ. των Ταμείων τα ανέχονται και τα συντηρούν με τη σύμφωνη γνώμη των συνδικαλιστών και άλλων εκπροσώπων φορέων που προφανώς είναι ανίδεοι.

Πρόκειται περί σκανδάλου ολκής αφού η περιορισμένη διασπορά αυξάνει τους κινδύνους για τα χρήματα των ασφαλισμένων, χωρίς να τους εξασφαλίζει μεγαλύτερη απόδοση.

Η μέση απόδοση του συνόλου των μετοχών που κατείχαν τα Ταμεία εκτιμάται ότι ανήλθε σε 7% περίπου στα τέλη του 2006, σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη.

Άλλος ένας λόγος, λοιπόν, να αλλάξει το σημερινό σύστημα διαχείρισης και εποπτείας των Ταμείων.

Μόνο που κι εδώ όμως το σύστημα που θα επιλεγεί θα εξυπηρετεί, όπως φαίνεται, τα συμφέροντα τρίτων και όχι των ασφαλισμένων των Ταμείων.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.