H διόρθωση, τα CDOs και τα Hedge Funds

Σε μια περίοδο αυξημένης μεταβλητότητας στις χρηματιστηριακές αγορές, ένας κίνδυνος προέρχεται από εξειδικευμένα προϊόντα, όπως τα CDOs και τα Hedge Funds, σε μια διαδικασία που είναι λίγο ”εξωτική” για τα ελληνικά δεδομένα αλλά έχει, όπως φαίνεται, αντίκτυπο στη Σοφοκλέους.

Δημοσιεύθηκε: 15 Μαρτίου 2007 - 08:00

Dr Money

Η ανατίμηση του γεν, την οποία προκαλεί η μερική αναδίπλωση εκείνων που έχουν δανειστεί στο ιαπωνικό νόμισμα λόγω χαμηλών επιτοκίων για να επενδύσουν αλλού, θεωρείται εστία κινδύνου για τις μετοχές.

Όμως, η χθεσινή υποχώρηση των ευρωπαϊκών χρηματιστηριακών αγορών, συμπεριλαμβανομένης της Σοφοκλέους, αποδόθηκε κυρίως στις ανησυχίες που δημιούργησαν τα ”κανόνια” αμερικανικών εταιριών που ειδικεύονται στην παροχή στεγαστικών δανείων σε νοικοκυριά με χαμηλή φερεγγυότητα.

Με δεδομένο ότι το συγκεκριμένο τμήμα (subprime lending) δανείων αντιπροσωπεύει το 8% με 15% της συνολικής αγοράς στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ είναι εύλογο να αναρωτιέται κανείς αν η πτώση των μετοχών δικαιολογείται ή πρόκειται για υπερβολική αντίδραση που θα μπορούσε να εκληφθεί ως ευκαιρία για τοποθετήσεις.

Αν κοιτάξει κάποιος το σχετικά μικρό μερίδιο που κατέχουν τα στεγαστικά δάνεια αυξημένου ρίσκου στη συνολική αγορά, η απάντηση είναι απλή. Οι φόβοι δεν δικαιολογούνται παρά τη χρεοκοπία 25 και πλέον τέτοιων εταιριών τους τελευταίους μήνες.

Άλλωστε, όταν δανείζει κάποιος σε νοικοκυριά με χαμηλή φερεγγυότητα γνωρίζει εκ των προτέρων ότι ο κίνδυνος μη αποπληρωμής των δανείων είναι αυξημένος. Επομένως, οι αρνητικές συνέπειες περιορίζονται στην αγορά κατοικίας και έχουν μικρή επίπτωση στην κατανάλωση και επομένως στον ρυθμό ανάπτυξης, αφού η κατανάλωση αντιπροσωπεύει το 70% της συνολικής ζήτησης.

Παρ’ όλα αυτά οι ανησυχίες δεν δείχνουν να καταλαγιάζουν και αυτό δεν είναι καθόλου άσχετο με τα στοιχήματα υπέρ της κατάρρευσης της αγοράς στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου που έχουν βάλει αρκετά Hedge Funds και μια σειρά προϊόντων, τα CDOs, που έχουν πλημμυρίσει τις αγορές.

Τα CDOs (Collateralized Debt Obligations) είναι κάτι σαν Αμοιβαία Κεφάλαια και μπορούν να τα δημιουργήσουν ή να τα σπονσοράρουν εταιρίες, τράπεζες και άλλοι. Εκδίδουν χρεόγραφα που αγοράζουν επενδυτές και με τα χρήματα που εισπράττουν αγοράζουν δάνεια, ομόλογα, μετοχές κ.λπ., κατασκευάζοντας το υποκείμενο χαρτοφυλάκιο.

Οι αγοραστές των CDOs αποπληρώνονται από τις ροές στο υποκείμενο χαρτοφυλάκιο.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το υποκείμενο χαρτοφυλάκιο πολλών CDOs αποτελείται από στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου. Όμως οι περισσότεροι δανειολήπτες αποπληρώνουν τα δάνεια που παίρνουν. Επομένως το πακέτο των δανείων μπορεί να σαλαμοποιηθεί σε ομάδες (tranches) ανάλογα με την πρόσβαση που έχουν στα χρήματα τα οποία συγκεντρώνονται από τις αποπληρωμές του συνόλου των δανειοληπτών.

Κάποια δάνεια τοποθετούνται στην ομάδα υψηλότερης διαβάθμισης από τους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης, π.χ. ΑΑΑ, και άλλα σε χαμηλότερες. Για κάθε ομάδα εκδίδονται τα ανάλογα CDOs.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν σήμερα πολλές τράπεζες και άλλοι οργανισμοί που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους CDOs με την υψηλότερη δυνατή διαβάθμιση γιατί θεωρούνται ασφαλή.

Αν λοιπόν οι δανειολήπτες των στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου σταματήσουν να πληρώνουν τις δόσεις τους δεν θα το αισθανθούν μόνο οι δανειστές τους που πιθανόν θα χρεοκοπήσουν. Θα το αισθανθούν επίσης όλοι εκείνοι οι επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων τραπεζών, που έχουν αγοράσει CDOs με υποκείμενο χαρτοφυλάκιο τα στεγαστικά δάνεια που έχουν δοθεί σε άτομα χαμηλής φερεγγυότητας.

Όμως, στον σημερινό πολύπλοκο κόσμο των παραγώγων, το ίδιο χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου μπορεί να καταλήξει να είναι το υποκείμενο χαρτοφυλάκιο σε πολλά προϊόντα την ίδια στιγμή.

Σ’ αυτή την περίπτωση, η κατάρρευση της αγοράς στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου (subprime) μπορεί να δημιουργήσει πραγματικό ντόμινο στις αγορές, από το οποίο ωφελημένοι θα βγουν όσοι είχαν ποντάρει στην κατάρρευση, όπως φαίνεται να έχουν κάνει μερικά Hedge Funds.

Γι’ αυτούς τους λόγους αρκετοί είναι εκείνοι στα χρηματιστήρια που δεν αισθάνονται άνετα, ακούγοντας ότι σκάνε ”κανόνια” στην αμερικανική αγορά στεγαστικών δανείων που έχουν δοθεί σε νοικοκυριά χαμηλής φερεγγυότητας.

Ο συστημικός κίνδυνος είναι προφανής.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.