Υπόθεση Αγροτικής: Η πραγματική διάσταση

Τα πράγματα στη ζωή δεν είναι πάντοτε άσπρα ή μαύρα. Το ίδιο ισχύει στην περιβόητη υπόθεση της Αγροτικής Τράπεζας που βρίσκεται εδώ και μέρες στο επίκεντρο της επικαιρότητας.

Δημοσιεύθηκε: 3 Οκτωβρίου 2006 - 08:00

Dr Money

Υπόθεση Αγροτικής: Η πραγματική διάσταση

Οι τοποθετήσεις σε δομημένα χρηματοοικονομικά προϊόντα (structured products), Hedge Funds, ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (Private Equity) και άλλα παρεμφερή προϊόντα δεν συνιστούν καλές, μέτριες ή κακές επενδυτικές επιλογές.

Ένα προϊόν, π.χ. δομημένο ή Hedge Fund, μπορεί να ενέχει μεγάλο ρίσκο από μόνο του αλλά να μειώνει σημαντικά το συνολικό ρίσκο ενός χαρτοφυλακίου αν έχει αρνητικό βαθμό συσχέτισης με τα άλλα προϊόντα που συμπεριλαμβάνονται στο τελευταίο.

Η πρακτική είναι γνωστή διεθνώς ως διαφοροποίηση χαρτοφυλακίου, ή πιο λαϊκά με τη ρήση ”μην βάζετε όλα τα αυγά σας σ’ ένα καλάθι”. Ο βασικός στόχος είναι η βελτίωση της απόδοσης του χαρτοφυλακίου χωρίς να αυξηθεί σημαντικά το ρίσκο του.

Αυτός είναι ο λόγος που ολοένα και περισσότερα συνταξιοδοτικά ταμεία και εταιρίες στην Ευρώπη τοποθετούν μέρος των διαθεσίμων τους στις αποκαλούμενες εναλλακτικές επενδύσεις (alternative investments), δηλαδή Hedge Funds, Private Equity κ.λπ.

Αυτός είναι προφανώς ο λόγος που η Αγροτική Τράπεζα τοποθέτησε μέρος της πλεονάζουσας ρευστότητάς της σε δομημένα προϊόντα και Hedge Funds.

Προσδοκούσε μια υψηλότερη απόδοση (yield enhancement) από εκείνη που έδινε η διατραπεζική αγορά, για να αυξήσει τα κέρδη της και να ικανοποιήσει τους μετόχους της που δεν εξαντλούνται πλέον μόνο στο Δημόσιο.

Υπενθυμίζεται ότι η Αγροτική, η Εθνική και το Τ.Τ., σε αντίθεση με άλλες τράπεζες, έχουν περισσότερη ρευστότητα απ’ αυτή που χρειάζονται για τα δάνεια τα οποία χορηγούν.

Από το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος που κυκλοφορεί στην αγορά προκύπτει ότι η Αγροτική τοποθέτησε 641 εκατ. ευρώ σε δομημένα προϊόντα και Hedge Funds ”εγγυημένου κεφαλαίου” και 125 εκατ. ευρώ σε παρόμοια προϊόντα ”μη εγγυημένου κεφαλαίου”. Συνολικά 767 εκατ. ευρώ.

Συγκρινόμενα με τα ίδια κεφάλαια της τράπεζας ύψους 1,3 δισ. ευρώ περίπου, όπως κάνουν οι δύο επιθεωρητές της Τράπεζας της Ελλάδος, τα 767 εκατ. ευρώ είναι όντως πάρα πολλά.

Αν μάλιστα αναλογισθεί κανείς ότι στα 1,3 δισ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται μετοχές, π.χ. ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ., σημερινής αξίας 700 εκατ. ευρώ περίπου που έδωσε πριν από μερικά χρόνια το κράτος στην Αγροτική για να ενισχύσει την κεφαλαιακή βάση της, η εικόνα θολώνει περισσότερο.

Όμως, η άμεση σύγκριση των 767 εκατ. ευρώ με τα ίδια κεφάλαια ύψους 1,3 δισ. ευρώ δεν είναι απολύτως σωστή.

Τα 767 εκατ. ευρώ είναι μέρος της πλεονάζουσας ρευστότητας της Αγροτικής που ξεπερνά τα 3,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με αναλυτές. Επομένως, θα έπρεπε να συγκριθούν με το σύνολο της πλεονάζουσας ρευστότητας της τράπεζας. Από τη σύγκριση προκύπτει ότι οι τοποθετήσεις αντιστοιχούν στο 22% περίπου των 3,5 δισ. ευρώ. Το ποσοστό δεν είναι μεγάλο, ούτε όμως πολύ μικρό.

Επιπλέον, η σύγκριση των 767 εκατ. ευρώ με τα ίδια κεφάλαια της Αγροτικής ύψους 1,3 δισ. ευρώ περίπου θα πρέπει να λάβει υπόψη ότι τα 641 εκατ. ευρώ είναι τοποθετημένα σε δομημένα προϊόντα και Hedge Funds εγγυημένου κεφαλαίου στη λήξη τους, ενώ τα 125 εκατ. ευρώ δεν είναι προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου.

Για να μην υπάρξει παρανόηση θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι δεν υπάρχουν Hedge Funds εγγυημένου κεφαλαίου. Προφανώς, οι δύο επιθεωρητές της κεντρικής τράπεζας τα ονόμασαν έτσι γιατί η Αγροτική έχει αγοράσει παράγωγα που παρέχουν προστασία του επενδεδυμένου κεφαλαίου στη λήξη.

Οι τοποθετήσεις των 767 εκατ. ευρώ σε δομημένα προϊόντα και Hedge Funds πιθανόν θα αυξήσουν τη μεταβλητότητα των αποτελεσμάτων της τράπεζας. Αυτό είναι όμως το τίμημα που επέλεξε να πληρώσει η Αγροτική για να αυξήσει την απόδοση των πλεοναζόντων κεφαλαίων τα οποία διαθέτει με στόχο την ικανοποίηση των μετόχων της.

Αν έπρεπε λοιπόν να επικριθεί για κάτι, αυτό είναι οι ελλείψεις και οι αδυναμίες που παρουσιάζει στο σύστημα ανάληψης επενδυτικών δραστηριοτήτων και διαχείρισης κινδύνων, σύμφωνα με το πόρισμα των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος. Αυτές οι ελλείψεις θα έπρεπε ίσως να είχαν πείσει τη διοίκηση της Αγροτικής να επενδύσει ένα μικρότερο μέρος της πλεονάζουσας ρευστότητάς της σε τέτοια προϊόντα.

Θα μπορούσε επίσης να επικριθεί ή να επαινεθεί η διοίκηση της Αγροτικής για τις προμήθειες που πλήρωσε όταν αγόρασε αυτά τα προϊόντα. Όμως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο να γίνει, από τη στιγμή που δεν γνωρίζουμε αναλυτικά τις χρεώσεις ανά προϊόν για να τις συγκρίνουμε με τον μέσο όρο της αγοράς.

Η κίνηση της Αγροτικής Τράπεζας να επενδύσει μέρος της πλεονάζουσας ρευστότητάς της σε δομημένα προϊόντα και Hedge Funds είναι σε πλήρη αρμονία με τις διεθνείς τάσεις. Θα έπρεπε όμως προηγουμένως να είχε εξασφαλίσει την κατάλληλη υποδομή σε έμψυχο και άψυχο υλικό για την παρακολούθηση των κινδύνων.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.