Ποιος φοβάται τον ”θείο Μπεν”;

Ο πρόεδρος της Fed Μπέν Μπερνάνκε έχει την ευκαιρία να αποδείξει στις αγορές ότι στο πρώτο δύσκολο τεστ της θητείας του μπορεί να τα καταφέρει τόσο καλά όσο και ο προκάτοχός του, Άλαν Γκρήνσπαν, στο χρηματιστηριακό κραχ του 1987. Όμως, τα πρώτα σημάδια γραφής προκαλούν ανησυχίες περισσότερο παρά εμπνέουν σεβασμό.

Δημοσιεύθηκε: 25 Μαΐου 2006 - 08:03

Dr Money

Ο Άλαν Γκρήνσπαν, ο πρώην πρόεδρος της Fed, κέρδισε την εμπιστοσύνη των παγκόσμιων αγορών, του αμερικανικού Κογκρέσου και των απλών πολιτών λίγους μήνες αφ’ ότου διορίστηκε, διαχειριζόμενος σωστά το χρηματιστηριακό κραχ της Δευτέρας, 19 Οκτωβρίου του 1987. Το κραχ του 1987 ήταν το δεύτερο στην ιστορία μετά από εκείνο της 29ης Οκτωβρίου του 1929 και ποσοστιαία το μεγαλύτερο, αφού η ημερήσια πτώση ήταν 22,6%.

Λίγοι όμως θυμούνται ότι ο Γκρήνσπαν, ο οποίος είχε πρωτοαναλάβει καθήκοντα αρκετούς μήνες νωρίτερα το 1987, είχε συμβάλει στο σπάσιμο της ”φούσκας”, συνεχίζοντας την πολιτική αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου που είχε ξεκινήσει η Fed υπό την προεδρία του Paul Volcker, στις αρχές του 1986. Την τελευταία φορά που ανέβασε το επιτόκιο ήταν 6 εβδομάδες νωρίτερα, στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1987.

Από την άλλη πλευρά, ο Μπέν Μπερνάνκε, ο νυν πρόεδρος της Fed, θεωρείται ένας πολύ καλός ακαδημαϊκός οικονομολόγος αλλά δεν έχει αποδείξει ακόμη ότι μπορεί να τα καταφέρει στα δύσκολα για να κερδίσει την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη των αγορών.

Το πρώτο τεστ όμως είναι μπροστά του καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας επιβραδύνεται, ο πληθωρισμός φαίνεται ότι ενισχύεται, έστω και ελαφρώς, και οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές ”τρώνε ξύλο”.

Ήδη, θα πρέπει να αρχίσει να ανησυχεί για την εικόνα του. Οι μεγάλες απώλειες των αγορών δεν προήλθαν από 16 συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων της Fed τα δύο τελευταία χρόνια αλλά από την πιθανή διακοπή της διαδικασίας που ο ίδιος γνωστοποίησε.

Επιπλέον, η δήλωσή του ότι η περαιτέρω πορεία των επιτοκίων εξαρτάται από τα διάφορα μακροοικονομικά στοιχεία που θα έρχονται στην επιφάνεια έχει αυξήσει τη μεταβλητότητα των αγορών για έναν πολύ απλό λόγο.

Οι αγορές προφανώς φοβούνται ότι η Fed του Μπερνάνκε θα ακολουθεί αντί να προηγείται των οικονομικών εξελίξεων, ιδίως στο θέμα του πληθωρισμού. Η τιμολόγηση υψηλότερου πληθωρισμού στο μέλλον, έστω και μικρής κλίμακας, στα αμερικανικά τιμαριθμοποιημένα ομόλογα πιθανόν ενσωματώνει τέτοιες προσδοκίες. Διαφορετικά, η αύξηση των ονομαστικών επιτοκίων θα συνοδευόταν από αύξηση των πραγματικών επιτοκίων, με τις πληθωριστικές προσδοκίες να παραμένουν αμετάβλητες.

Επειδή όμως ο Μπερνάνκε γνωρίζει την αξία της εικόνας του πολέμαρχου των πληθωριστικών πιέσεων, ιδίως στις αρχές της θητείας ενός νέου προέδρου της Fed, είναι πιθανόν να αντιδράσει πολύ βίαια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να ανεβάσει το παρεμβατικό επιτόκιο (Fed Funds Rate) σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά που θα έπρεπε, σπρώχνοντας την αμερικανική οικονομία σε ύφεση.

Μια τέτοια εξέλιξη ίσως εξηγεί την χρηματιστηριακή καχεξία των δύο τελευταίων εβδομάδων αφού είτε πρόκειται για ύφεση είτε για σοβαρή οικονομική επιβράδυνση το κέρδη των επιχειρήσεων θα επηρεαστούν αρνητικά και οι αγορές σπεύδουν να προεξοφλήσουν με πρώτες και καλύτερες τις αναδυόμενες.

Το χρηματιστηριακό κραχ του 1987 έδωσε την ευκαιρία σ’ε έναν ικανό τεχνοκράτη ρεπουμπλικάνο, που είχε ιδιαίτερη αδυναμία στα στατιστικά στοιχεία, να αποδείξει ότι μπορεί να είναι καλός καπετάνιος στις ”φουρτούνες” των αγορών.

Η σημερινή κατάσταση δίνει την ευκαιρία στον νέο πρόεδρο της Fed Μπέν Μπερνάνκε να αποδείξει οτι είναι λανθασμένη η εντύπωση που υπάρχει στην Αμερική ότι δηλαδή καθηγητές πανεπιστημίου γίνονται όσοι δεν μπορούν να τα καταφέρουν στην πραγματική ζωή.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.