Ήπιες ήταν οι αντιδράσεις του Ecofin στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που ανατρέπει την απόφασή του για άρση κυρώσεων για τα ελλείμματα της Γαλλίας και της Γερμανίας, που αντιβαίνουν στις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών της Ε.Ε. τόνισαν πως θα συνεργαστούν με την Κομισιόν για την εξεύρεση λύσης.

Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση που έλαβε το Ecofin το Νοέμβριο, να αναστείλει την επιβολή κυρώσεων κατά της Γερμανίας και της Γαλλίας για την υπέρβαση του ορίου που θέτει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης για το έλλειμμα, σύμφωνα με την ανακοίνωση του δικαστηρίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε στην ανώτατη δικαστική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την απόφαση των υπουργών Οικονομικών να ”διασώσουν” τη Γαλλία και τη Γερμανία, των οποίων τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς υπερβαίνουν τα όρια που καθορίζει η συνθήκη. Η καταπάτηση του ορίου, κανονικά επιφέρει οικονομικές κυρώσεις.

Στην απόφαση του, το Ευρωδικαστήριο αναφέρει ότι το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών ”δεν μπορεί να παρεκκλίνει από τους κανόνες που καθορίζει η συνθήκη ή τους κανόνες που έχει επιβάλλει για τα μέλη στην ρύθμιση 147/97 (που αναλύει τους όρους της συνθήκης.)”

Αναφέρει ότι το Ecofin μπορεί να αναστείλει τις διαδικασίες σχετικά με το υπερβολικό έλλειμμα εναντίον ενός κράτους μέλους που καταπατά τη συνθήκη, όταν το κράτος μέλος συμμορφώνεται με τις συστάσεις ή όταν η σύσταση της Κομισιόν τίθεται ενώπιον του συμβουλίου υπουργών και εξασφαλίζει την έγκριση της πλειοψηφίας.

Εν προκειμένω, δεν επετεύχθη έγκριση της πλειοψηφίας, καθώς τέσσερα κράτη μέλη δεν αποδέχτηκαν να ”γλιτώσουν” οι μεγάλες χώρες από τις επιπτώσεις της διόγκωσης των ελλειμμάτων τους. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ισπανίας, της Αυστρίας της Φινλανδίας και της Ολλανδίας αντιτάχθηκαν στην αναστολή. Επιπλέον, η Γερμανία και η Γαλλία δεν αντέδρασαν συμφώνως με τις συστάσεις.

Στην απόφασή του, το δικαστήριο επίσης αποσαφηνίζει τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του συμβουλίου υπουργών, όσον αφορά τις διαδικασίες του υπερβολικού ελλείμματος. Αναφέρει ότι η Κομισιόν δεν έχει δικαίωμα προσφυγής, εφόσον οι υπουργοί Οικονομικών δεν υιοθετούν τις αποφάσεις που προτείνει.

Η απόφαση εν μέρει υπερασπίζεται την αμφιλεγόμενη απόφαση του προέδρου της Κομισιόν, Romano Prodi, να υπερασπιστεί το σύμφωνο στο Δικαστήριο, αλλά δεν δέχεται ότι το Ecofin είναι υποχρεωμένο να αποδέχεται τις συστάσεις της Επιτροπής.

Πρόκειται κατά τους αναλυτές για μια ”σολομώντειο λύση” που επιβάλλει στην κάθε πλευρά να αναλάβει το μερίδιο της ευθύνης της. Επικρατούν ελπίδες μετά την απόφαση να εκτονωθεί η ένταση ανάμεσα στο συμβούλιο Υπουργών και την Κομισιόν, που έχουν επιδοθεί σε μια πολύ αρνητική για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μάχη ισχύος.

Να σημειωθεί, ότι η απόφαση δεν σημαίνει ότι η Γαλλία και η Γερμανία, των οποίων τα ελλείμματα θα ξεπεράσουν το όριο του 3% επί του ΑΕΠ για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στο 2004, θα υποστούν βαριές οικονομικές κυρώσεις.

Η επιθυμία, τόσο της Κομισιόν, όσο και του συμβουλίου, ήταν να ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες όσον αφορά την επιβολή των κανόνων της συνθήκης και θεωρείται απίθανό να θέσουν σε λειτουργία τον μηχανισμό των κυρώσεων για την προκειμένη περίπτωση.

Εχει ήδη προγραμματιστεί αναθεώρηση του συμφώνου σταθερότητας για τις αρχές του 2005, έτσι ώστε να καταστεί πιο ελαστικό, προσφέροντας στα κράτη μέλη με ογκώδη ελλείμματα περισσότερο χρόνο για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα και δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη των τυχόν προβλημάτων.

Σε κοινή ανακοίνωσή τους, οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών της Ε.Ε. αναφέρουν πως καλωσορίζουν τη δικαστική απόφαση που ανατρέπει την απόφασή τους και πως θα συνεργασθούν με την Κομισιόν για την εξεύρεση λύσης.

Στην κοινή ανακοίνωση, αναφέρουν πως ”το Συμβούλιο των Υπουργών, σε συνεργασία με την Κομισιόν, θα εξετάσει εξονυχιστικά τις επιπτώσεις της δικαστικής απόφασης για την εφαρμογή των διατάξεων του πακέτου σταθερότητας και τις προτάσεις για ισχυροποίηση και αποσαφήνιση της υλοποίησης του πακέτου”.

Το Συμβούλιο τονίζει επίσης, πως Γερμανία και Γαλλία ”έχουν δεσμευθεί για μείωση του ελλείμματος, έχουν προχωρήσει σε βήματα για την υλοποίηση των δεσμεύσεων και αναμένει πλέον, να παραμείνουν ευθυγραμμισμένες με την πραγματοποίησή τους”.

Επίσης, η γερμανική κεντρική τράπεζα, μετά την ανακοίνωση της δικαστικής απόφασης, καλεί την Κομισιόν να ”επανενεργοποιήσει” το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης στην τρέχουσα μορφή του.

”Αποτελεί ζήτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προχωρήσει σε συστάσεις, όπου απαιτείται, έτσι ώστε να επανενεργοποιηθεί το Σύμφωνο Σταθερότητας. Η Bundesbank είναι της άποψης πως δεν χρειάζεται να αλλάξουν οι κανόνες του πακέτου σταθερότητας”, αναφέρεται στην ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας.