«Μάχες» για εξαγορά διυλιστηρίων στην Ευρώπη

Μια σημαντική συμφωνία εξαγοράς από τη VITOL ενός  σημαντικού μεριδίου στην εταιρεία SARAS,  που έχει ένα από τα μεγαλύτερα διυλιστήρια της Ευρώπης στη Σαρδηνία, ήρθε να υπογραμμίσει -σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times- και πάλι τις συνέπειες από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η καταστροφή διυλιστηρίων στις εμπόλεμες περιοχές -ή η διακοπή λειτουργίας τους σε άλλες περιοχές του πλανήτη λόγω των γεωπολιτικών οξύνσεων- έχει περιορίσει σημαντικά το capacity (τη χωρητικότητα, τον όγκο επεξεργασίας) αργού στην Ευρώπη. Εξού και το μεγάλο ενδιαφέρον για πολύ «βαριά» deals, όπως είναι η απόκτηση στρατηγικών μεριδίων σε διυλιστήρια, καθώς οι γεωπολιτικές εξελίξεις ωθούν υψηλότερα τα περιθώρια κέρδους στη διύλιση πετρελαίου και την παραγωγή diesel και βενζίνης.

Η προσφορά εξαγοράς της SARAS έγινε από τη VITOL, μια ελβετo-ολλανδική πολυεθνική  εταιρεία εμπορίας ενέργειας που ιδρύθηκε στο Ρότερνταμ το 1966. Πρόκειται για γιγαντιαίο trader όχι μόνον πετρελαϊκών προϊόντων αλλά και κάθε είδους commodity.

Πωλητής ήταν η οικογένεια του Ιταλού δισεκατομμυριούχου Massimo Moratti. Η Vitol, προφανώς φοβούμενη ότι θα μείνει «χωρίς εμπόρευμα», προσπάθησε και πριν ένα χρόνο περίπου, αλλά χωρίς επιτυχία, να εξαγοράσει ένα άλλο γιγαντιαίο διυλιστήριο στη Σικελία.

Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν και στην αντιστροφή της τάσης που επικράτησε στην Ευρώπη μέχρι τη ρωσική εισβολή, καθώς οι ευρωπαϊκές αρχές με τις εφαρμοζόμενες τότε πολιτικές  μείωσης των ρύπων είχαν ως στόχο να μειώσουν την κατανάλωση των προϊόντων διύλισης ως το 2026 κατά 7%. Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο από τους ευρωπαϊκούς γίγαντες του κλάδου, η Shell είχε αποφασίσει να  μειώσει την παραγωγική της ικανότητα κατά 33% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενώ η BP κατά 10%.

Όμως τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Τα περιθώρια κέρδους στη διύλιση αργού, αν και είναι κάτω από τα υψηλά των 38,82 δολαρίων για το ντίζελ και των 24,21 δολαρίων για τη βενζίνη (μετά την  εισβολή στην Ουκρανία το 2022), είναι πολύ πάνω από τους μακροπρόθεσμους μέσους όρους, παρά την υποτονική οικονομική ανάπτυξη σε ορισμένες προηγμένες οικονομίες.

Η άνοδος των ασφαλίστρων για τα διυλισμένα προϊόντα ήταν πολύ μεγαλύτερη από την κίνηση των τιμών αναφοράς του πετρελαίου: τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου, που παρακολουθούν τις συναλλαγές προϊόντων διύλισης στην Ευρώπη, αυξήθηκαν κατά 13,2% φέτος, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού Brent κατά 10,7%.

Η Ευρώπη εξαρτάται πλέον περισσότερο από τις εισαγωγές  προϊόντων διύλισης. Και η ανάληψη ρίσκου εξαγορών σε έναν κλάδο που πριν δύο χρόνια φαινόταν να είναι σε πτώση, είναι πλέον λογική κίνηση με τα ανεβασμένα περιθώρια κέρδους.

Ειδικά από μεγάλους traders όπως η Vitol.