Μ. Ξιώνης: Η επόμενη παγκόσμια κρίση δεν είναι μακριά

"Η συνεχής έκδοση χρήματος χωρίς αντίκρισμα δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον και ήδη έχουν φανεί τα πρώτα προειδοποιητικά σήματα μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης" τονίζει, απαντώντας στις ερωτήσεις του Euro2day.gr, o γνωστός επιχειρηματίας Μάνος Ξιώνης 

Από την άλλη πλευρά, κάθε κρίση γεννά και νέες ευκαιρίες. «Μικρομεσαίες εταιρείες ελεγχόμενες από ισχυρούς μετόχους και όχι από ανεξέλεγκτα Funds, με ισχυρή χρηματοοικονομική βάση σε niche markets κλάδων που αναμένεται να επηρεαστούν λιγότερο από τους κραδασμούς ενός νέου παγκόσμιου σοκ, αναμένεται να είναι οι ωφελημένοι της κρίσης» σημειώνει χαρακτηριστικά ο γνωστός επιχειρηματίας, συμπληρώνοντας πως τα πιο ασφαλή επενδυτικά καταφύγια θα παραμείνουν και αυτή τη φορά η αγροτική γη και ο χρυσός.

Κύριε Ξιώνη ποιες οι εκτιμήσεις σας για τους τρεις κλάδους στους οποίους επενδύετε;

Η ενέργεια και η πληροφορική ήδη γνωρίζουν μια επανάσταση με μια προϋπόθεση: Ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα συνεχίσει να κολυμπά στον ίδιο ωκεανό χάρτινου χρήματος-άνευ αντικρίσματος (Fiat Money). Η γνωστή σε όλους χρηματοπιστωτική φούσκα ξεκίνησε με την κατάργηση του κανόνα του χρυσού το 1971 και της μεταπολεμικής νομισματικής σταθερότητας του Bretton Woods, αλλά σε αντίθεση με τις συχνές κρίσεις διογκώνεται σε ανεξέλεγκτα επίπεδα από το 2009 χωρίς σημαντική διόρθωση. Και η γραμμικότητα -ανοδική ή καθοδική- δεν είναι η κανονικότητα, ούτε στις αγορές, ούτε στα μαθηματικά.

Γιατί βλέπετε επερχόμενη κρίση στις αγορές;

Σημασία δεν έχει τι βλέπουμε εμείς εδώ στην άκρη της Ευρώπης, αλλά οι ισχυροί στα μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα του πλανήτη. Η προειδοποίηση για το λεγόμενο Great Reset φαίνεται να έχει ξεχαστεί. Λίγα χρόνια μετά τη δημόσια προειδοποίηση της υπερεθνικής ελίτ, οι σημερινοί διαχειριστές κεφαλαίων προσομοιάζουν με την ορχήστρα του Τιτανικού λίγο πριν την πρόσκρουση στο παγόβουνο, η οποία ήδη διαφαίνεται. Η επόμενη παγκόσμια κρίση δεν είναι μακριά. The bubble always burst. Το πρότυπο είναι πάντα το ίδιο από την εποχή της κινεζικής δυναστείας των Song που ήταν το πρώτο σύστημα εξουσίας το οποίο βάσισε την οικονομική ανάπτυξη στην αλόγιστη έκδοση χάρτινου χρήματος όπως συμβαίνει και τα τελευταία 50 χρόνια. Ο ορθολογισμός δεν μπορεί να συνεχίζει να χάνει επί μακρόν από την υπερβολή του παραλογισμού του χάρτινου χρήματος. This time is not different. Η επόμενη κρίση θα είναι και διατροφική.

Πότε βλέπετε το ξέσπασμα της νέας παγκόσμιας κρίσης;

Όσο περισσότερο αργεί, τόσο περισσότερο έντονη θα είναι. Ωστόσο, αν ανατρέξουμε στα πραγματικά γεγονότα του χρονικού της τελευταίας παγκόσμιας κρίσης που συγκλόνισε το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα το 2007-2009 και οδήγησε και στην ελληνική κρίση δημοσίου χρέους θα δούμε πως οι κρίσεις όπως και οι σεισμοί πάντα προειδοποιούν. Τα early warning signals είχαν δοθεί με αρκετούς τρόπους.

Πρώτη ένδειξη ήταν η μεταβλητότητα (Volatility -π.χ. VIX indeces ) στις αγορές. Ειδικότερα, το 2005 είχε παρατηρηθεί μια ασυνήθιστη σταθερή ανοδική τάση στις αγορές δίκην ευθείας γραμμής που συνεπαγόταν μια κατακόρυφη μείωση της μέσης ετήσιας μεταβλητότητας. Το 2006 άρχισαν οι πρώτες αναταράξεις στις αγορές με απότομα peaks στον VIX που φυσικά αγνοήθηκαν επιδεικτικά από την τότε ακαδημαϊκή και χρηματοοικονομική πολιτική ορθότητα, ενώ κάποιοι τότε λοιδορηθήκαμε ως «υπερβολικοί» ή «συνομωσιολόγοι», υποστηρίζοντας το οφθαλμοφανές, αλλά διόλου αυτονόητο.

Ενώ το παγόβουνο της πρόσκρουσης της πραγματικής χρηματιστηριακής υπερβολής με την πραγματικότητα διαφαινόταν με την κοινή λογική, χρηματιστές και τραπεζίτες συνέχιζαν αμέριμνοι το πάρτι της χρυσοφόρας πυραμίδας των επενδυτικών σκουπιδιών (subprimes) που μετακύλιε αλόγιστα ο ένας στον άλλον, εξασφαλίζοντας τα παχυλά τους bonus εις υγείαν του κορόιδου που δήθεν θα έμενε τελευταίος!

Τελικά, όποιος σκάβει τον λάκκο του άλλου πέφτει ο ίδιος μέσα και το σύστημα έσκασε ολόκληρο από την Wall Street ως το Dubai και διασώθηκε με τα λεφτά των φορολογουμένων.

Τώρα είναι λίγο δύσκολο να κατηγορήσει κάποιος τον «Σοφό της Ομάχα» για την αποεπένδυσή του στις αγορές και την πρωτοφανή συσσώρευση μετρητού στην Berkshire. Το real estate bubble ειδικά στα οικιστικά ακίνητα είναι μια ισχυρή ένδειξη που μπορεί να διαπιστώσει κανείς δια γυμνού οφθαλμού. Ο δείκτης της μεταβολής πωλήσεων στα επαγγελματικά αυτοκίνητα της μεσαίας κατηγορίας -εκεί που βρίσκεται ο μεγάλος όγκος εταιρικών επενδύσεων- χρησιμοποιείται τόσο από τις ίδιες αυτοκινητοβιομηχανίες για τις δικές τους εκτιμήσεις, όσο και από τους υπερεθνικούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς ως red flag.

Βρισκόμαστε εν αναμονή πρόδρομης κρίσης. Από τη στιγμή που συμβεί η πρώτη σοβαρή διόρθωση στις αγορές και ακολουθήσει το dead cat bounce (τίναγμα της ψόφιας γάτας), τότε η κύρια κρίση δεν απέχει πάνω από δώδεκα μήνες. Πάντως, είναι σημαντικός ο πρώτος χρόνος της νέας διακυβέρνησης των ΗΠΑ και σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το οικονομικό της επιτελείο σε σχέση με την FED.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της στο χρηματοπιστωτικό σύστημα;

Απρόβλεπτα δραστικές και επιβεβλημένες. Τα κέρδη των τραπεζών δεν είναι διατηρήσιμα, αλλά ούτε διατηρήσιμη σε βάθος χρόνου είναι και η δεσπόζουσα θέση των εμπορικών τραπεζών ως κύρια πηγή παροχής πιστώσεων και διεκπεραίωσης συναλλαγών, ακόμα πριν την αναμενόμενη κρίση. Τα έσοδα από προμήθειες επί των συναλλαγών είναι μη διατηρήσιμα. Η ψηφιοποίηση των νομισμάτων και των συναλλαγών ήδη πριονίζουν το κλαδί που κάθονται οι εμπορικές τράπεζες.

Όταν ολοκληρωθεί η πλήρης κατάργηση των μετρητών, τότε το σύστημα θα είναι έτοιμο για το Great Reset. Ενδεικτικά το retail banking με τις κοστοβόρες δομές και την υπέρ-ρύθμιση (overregulation) ήδη χάνει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των νέων fintech institutions που βασίζονται στους τεχνολογικούς κολοσσούς και στην επανάσταση του Α.Ι. που υποκαθιστά τον ανθρώπινο παράγοντα. Δεν πρέπει να αγνοηθεί η νομιμοποίηση και η έκρηξη των Cryptos με την επανεκλογή Trump.

Τότε, γιατί εσείς συνεχίζετε τις επενδύσεις σας στις αγορές παρά τις απαισιόδοξες προβλέψεις σας;

Δεν είναι τόσο απαισιόδοξες. Κάθε κρίση κρύβει και νέες ευκαιρίες. Με ανάλογο risk/reward ratio και λελογισμένο Risk Appetite Framework (πλαίσιο αποδεκτού κινδύνου), μικρομεσαίες εταιρείες ελεγχόμενες από ισχυρούς μετόχους και όχι από ανεξέλεγκτα Funds, με ισχυρή χρηματοοικονομική βάση σε niche markets κλάδων που αναμένεται να επηρεαστούν λιγότερο από τους κραδασμούς ενός νέου παγκόσμιου σοκ, αναμένεται να είναι οι ωφελημένοι της κρίσης. Φυσικά η αντιστάθμιση κινδύνου με ένα προσεκτικό roll over σε Long VIX positions είναι συνοδευτικό κάθε αντίστοιχης Long θέσης στις αγορές και προτιμάται ακόμα και από τα rating agencies για τα δικά τους αποθεματικά.

Ποια τα ασφαλή καταφύγια σε περίπτωση παγκόσμιας κρίσης;

Αυτά που ήταν πάντα: Χρυσός κι αγροτική γη. Εδώ και 4.000 χρόνια καταγεγραμμένης ιστορίας παραμένουν τα ίδια και απαράλλαχτα μέσα επιβίωσης σε κάθε κρίση. Επίσης, είναι γνωστά και στην πατρίδα μας από τις δύσκολες πολεμικές περιόδους που οι παλιότεροι θυμούνται ακόμα. Ένα σοφό ρητό των αγορών λέει πάντα να κοιτάς τί κάνουν οι πιο πλούσιοι κι ισχυροί από σένα κι όταν βλέπουμε τους ισχυρούς από τον Bill Gates, τους Τεξανούς πετρελαιάδες ως τους σεΐχηδες του Περσικού Κόλπου να επενδύουν μανιωδώς σε αγροτική γη, τότε τι χρειάζεται να πούμε εμείς οι υπόλοιποι κοινοί θνητοί; Κατά σειρά προτεραιότητας στις επενδυτικές επιλογές των υπερεθνικών οργανισμών είναι: Πρώτον, το νερό, δεύτερον, τα τρόφιμα, τρίτον η ενέργεια, τέταρτο τα φάρμακα και πέμπτο η πληροφορική.