Φινλανδία: Το βασικό εισόδημα έφερε ευτυχία αλλά όχι εργασία

Τα χρήματα μπορεί να φέρνουν... την ευτυχία, αλλά δεν φαίνεται να έχουν σημαντική συνεισφορά στην εύρεση εργασίας.

Στη Φινλανδία, τα τελευταία δύο χρόνια 2.000 άνεργοι ηλικίας μεταξύ 25 και 58 ετών λάμβαναν 560 ευρώ τον μήνα, χωρίς να έχουν την υποχρέωση να αναζητήσουν εργασία και ανεξαρτήτως εισοδήματος.

Οπως μεταδίδει το Bloomberg, το πείραμα του καθολικού βασικού εισοδήματος της χώρα απέτυχε να δώσει στήριξη στην απασχόληση των ανέργων που λάμβαναν τα χρήματα, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Δεν έδωσε - όπως υπήρχε η ελπίδα - ώθηση στους άνεργους αποδέκτες του βασικού εισοδήματος για να εργαστούν περισσότερο και να συμπληρώσουν τα κέρδη τους.

Ο βασικός στόχος του πειράματος ήταν να διερευνηθούν νέοι τρόποι κοινωνικής ασφάλισης σε έναν κόσμο όπου περισσότεροι εργαζόμενοι απειλούνται με αυτοματοποίηση και ακόμη λιγότεροι αναμένονται να απασχολούνται με παραδοσιακές θέσεις απασχόλησης ωραρίου εννέα με πέντε.

Σύμφωνα με το Reuters, η μικρή επίπτωση στην απασχόληση δεν ήταν μεγάλη έκπληξη, δεδομένου ότι πολλοί άνεργοι έχουν λίγες δεξιότητες, αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις στη ζωή τους ή έχουν θέματα με την υγεία τους. 

«Σε ετήσια βάση, μπορούμε να πούμε ότι τον πρώτο χρόνο του πειράματος οι αποδέκτες του βασικού εισοδήματος δεν ήταν καλύτερα ή χειρότερα όσον αφορά την εύρεση εργασίας», σημείωσε ο Ohto Kanninen, συντονιστής έρευνας στο Ινστιτούτο Εργασίας για Οικονομική Ερευνα.

Οι αποδέκτες ωστόσο ανέφεραν ότι είχαν «λιγότερα συμπτώματα άγχους καθώς και λιγότερη δυσκολία συγκέντρωσης και λιγότερα προβλήματα υγείας», ανέφερε η Minna Ylikanno, ερευνήτρια. «Ηταν επίσης πιο σίγουροι για το μέλλον τους και τη δυνατότητά τους να επηρεάσουν κοινωνικά ζητήματα».

Όπως μεταδίδει το Bloomberg, οι Αρχές σημείωσαν ότι τα στοιχεία βασίζονται μόνο στον πρώτο χρόνο του διετούς πειράματος και δεν μπορούν να εξαχθούν τελικά συμπεράσματα, τα οποία αναμένονται το 2020.

Κατά τη διάρκεια της εκτίμησης του πειράματος, εξετάστηκαν οι επιπτώσεις του βασικού εισοδήματος στην απασχόληση, το εισόδημα και την ευημερία των συμμετεχόντων.

Τα συμπεράσματα αναμένεται να προστεθούν στον προβληματισμό των πολιτικών φιλοσόφων και των οικονομολόγων. Μέσα σε ένα σκηνικό παγκόσμιας συζήτησης για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ανισότητα, το πιλοτικό πρόγραμμα έχει προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον και παρακολουθείται στενά από οικονομολόγους, κοινωνιολόγους και δισεκατομμυριούχους, συμπεριλαμβανομένων των Μαρκ Ζούκερμπεργκ και Ελον Μασκ.

H ιδέα του καθολικού βασικού εισοδήματος έχει υποστηρικτές και στα αριστερά και στα δεξιά του πολιτικού σκηνικού. Οι υπέρμαχοι υποστηρίζουν ότι εξαλείφει τις παγίδες της φτώχειας και ανακατανέμει το εισόδημα, ενώ ενδυναμώνει το άτομο και μειώνει τη γραφειοκρατία.

Η ιδέα έχει εμπνεύσει τη λαϊκίστικη κυβέρνηση της Ιταλίας. Αυτή την εβδομάδα παρουσίασε τις πρώτες 3.000.000 κάρτες που θα δοθούν σε φτωχούς και άνεργους για τη λήψη του βασικού μηνιαίου εισοδήματος ύψους 780 ευρώ, σε συνδυασμό με εκπαίδευση εργασίας. Οι αιτήσεις για την παροχή κάρτας ξεκινούν στις 6 Μαρτίου, όπως ενημέρωσε ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός Λουίτζι Ντι Μάιο.

Αλλες χώρες έχουν ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους, με το Ηνωμένο Βασίλειο να προτιμά αντ’ αυτού την Καθολική Πίστωση, η οποία αντικατέστησε έξι επιδόματα σε ένα μηνιαίο.

Το πείραμα της Φινλανδίας εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση του Γιούχα Σίπιλα, του πρώτου εκατομμυριούχου Πρωθυπουργού, μεταξύ 2017 και 2018.

Παρά τη σταθερή οικονομική ανάπτυξη και την πτώση της ανεργίας, η Φινλανδία υποφέρει από γήρανση πληθυσμού. Η χώρα θεωρείται καθοδηγητής, όσον αφορά την κοινωνική πολιτική, η οποία θαυμάζεται από όλον τον κόσμο -από το εκπαιδευτικό της σύστημα μέχρι τα baby boxes (κουτιά γεμάτα παιδικά ρούχα και προϊόντα φροντίδας που παραδίδονται στις μέλλουσες μητέρες) .

Με το πείραμα, η κυβέρνηση ήθελε να εξετάσει εάν ένα βασικό εισόδημα θα μπορούσε να απλοποιήσει το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και να εξαλείψει την υπερβολική γραφειοκρατία. Οι ερευνητές ήθελαν επίσης να μετρήσουν τον αντίκτυπό του στη σωματική και ψυχολογική ευημερία των συμμετεχόντων.

Ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, Pirkko Mattila, δήλωσε ωστόσο ότι παρά την επιτυχία του όσον αφορά την παροχή χρήσιμων δεδομένων, «το βασικό μοντέλο εισοδήματος που αναπτύχθηκε για το πείραμα δεν είναι πιθανό να υιοθετηθεί ως έχει, για πιο εκτεταμένη χρήση».