της Ελενας Λάσκαρη

Ισχυρές βραχυπρόθεσμες ανοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό υπό συνθήκες πολύ έντονης νομισματικής και πιστωτικής επέκτασης, αλλά και ασυνήθιστα υψηλή αβεβαιότητα για τις προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης, διαβλέπει με το μηνιαίο της δελτίο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Κρούει παράλληλα κώδωνα κινδύνου για τις μισθολογικές αυξήσεις υποδεικνύοντας αποφυγή της χρήσης ρήτρας πληθωρισμού στις μισθολογικές συμβάσεις, καθώς όπως υποστηρίζει εγείρεται ζήτημα δημιουργίας δίνης αυξήσεων τιμών και μισθών.

Οι πιθανότητες διατήρησης των επιτοκίων του ευρώ στα σημερινά επίπεδα στο προσεχές διάστημα ενισχύονται από τη φράση ”το Διοικητικό Συμβούλιο πιστεύει ότι η τρέχουσα κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου σταθεροποίησης των μεσομακροπρόθεσμων προσδοκιών και εμμένει σθεναρά στη δέσμευσή του να αποτρέπει την υλοποίηση δευτερογενών επιδράσεων και ανοδικών κινδύνων διατάραξης της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί πολύ στενά όλες τις εξελίξεις τις προσεχείς εβδομάδες”.

Όσον αφορά στις προοπτικές ανάπτυξης, τα θεμελιώδη της ευρωζώνης χαρακτηρίζονται υγιή σημειώνεται όμως ότι ο βαθμός αβεβαιότητας που προκύπτει από την αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές παραμένει υψηλός.

Σύμφωνα με τις τελευταίες μακροοικονομικές προβολές εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται, σύμφωνα με τις προβολές, να κυμανθεί σε επίπεδα μεταξύ 1,3% και 2,1% το 2008 και να διαμορφωθεί μεταξύ 1,3% και 2,3% το 2009.

Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές εμπειρογνωμόνων του Δεκεμβρίου του 2007, τα διαστήματα για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2008 και το 2009 αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω, αντανακλώντας επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης, άνοδο των πιέσεων από τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων και λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης σε σχέση με τις προβολές του Δεκεμβρίου.

Κατά την άποψη του Διοικητικού Συμβουλίου, η αβεβαιότητα όσον αφορά τις προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη παραμένει ασυνήθιστα υψηλή.

Καθοδικοί κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές για την οικονομική δραστηριότητα εξακολουθούν να υφίστανται και συνδέονται κυρίως με το ενδεχόμενο οι εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές να έχουν ευρύτερο από ό,τι αναμένεται αντίκτυπο.

Περαιτέρω καθοδικοί κίνδυνοι προέρχονται από ενδεχόμενες επιπρόσθετες αυξήσεις των τιμών των βασικών εμπορευμάτων, από πιέσεις προστατευτισμού και από πιθανές μη ομαλές εξελίξεις λόγω των παγκόσμιων ανισορροπιών.

Για τον πληθωρισμό οι συστάσεις επικεντρώνονται στις μισθολογικές αυξήσεις. ”Είναι επιτακτικό όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να αποφευχθούν οι δευτερογενείς επιδράσεις τόσο στη διαδικασία καθορισμού των τιμών όσο και στους μισθούς”, τονίζει η ΕΚΤ δηλώνοντας ανησυχίας για τις ρήτρες αναπροσαρμογής των ονομαστικών μισθών με τιμές καταναλωτή.

”Ρήτρες τέτοιου είδους ενέχουν τον κίνδυνο ανοδικών διαταραχών του πληθωρισμού με αποτέλεσμα το σχηματισμό δίνης μισθών-τιμών, γεγονός που θα μπορούσε να αποβεί επιζήμιο για την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα στις ενδιαφερόμενες χώρες” τονίζει το ΔΣ της ΕΚΤ και ζητά να αποφεύγονται.

Σύμφωνα με τις μακροοικονομικές προβολές εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου του 2008, ο ετήσιος εναρμονισμένος δείκτης θα διαμορφωθεί μεταξύ 2,6% και 3,2% το 2008 και μεταξύ 1,5% και 2,7% το 2009.

Πιστωτική επέκταση

Προς το παρόν, σύμφωνα με την ΕΚΤ, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να βεβαιώνουν ότι η αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές από τις αρχές του Αυγούστου 2007 έχει επηρεάσει έντονα τη συνολική δυναμική της ποσότητας χρήματος ή σημαντικές μετατοπίσεις χαρτοφυλακίων υπέρ νομισματικών τοποθετήσεων, όπως είχε συμβεί την περίοδο 2001-2003.

Παρά τη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης πιστώσεων, η συνεχιζόμενη έντονη αύξηση των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις υποδηλώνει ότι μέχρι στιγμής η προσφορά τραπεζικών πιστώσεων προς επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ δεν έχει ζημιωθεί σημαντικά από την αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Η νομισματική ανάλυση πάντως, επιβεβαιώνει ότι σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα επικρατούν ανοδικοί κίνδυνοι διατάραξης της σταθερότητας των τιμών.

Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του Μ3 (προσφορά χρήματος) παρέμεινε πολύ έντονος στο 11,5% τον Ιανουάριο, στηριζόμενος από τη συνεχή ισχυρή άνοδο των δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα αν και ορισμένοι πρόσκαιροι παράγοντες υποδηλώνουν ότι η άνοδος του Μ3 οδηγεί επί του παρόντος σε υπερεκτίμηση της πορείας της υφιστάμενης νομισματικής επέκτασης.

Ως προς το δανεισμό των νοικοκυριών καταγράφεται επιβράδυνση σε αντιδιαστολή με το δανεισμό των επιχειρήσεων που επιταχύνεται και συνολικά τα τραπεζικά δάνεια σημειώνουν αύξηση κατά 11% περίπου σε ετήσια βάση την τελευταία διετία.