Ελληνοτουρκικά: Παραμένουν τα ήρεμα νερά, αλλά και οι διαφορές

Η χθεσινή -6η κατά το τελευταίο έτος- συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν δεν διήρκεσε  περισσότερο από μισή ώρα, ωστόσο πρόλαβαν να συμφωνήσουν σε δύο πράγματα: αφενός, στη συνέχιση του διαλόγου των δύο χωρών σε ήρεμα νερά και χωρίς εντάσεις και αφετέρου, ότι οι διαφορές τους στα μείζονα ζητήματα εξακολουθούν αγεφύρωτες.

Το στίγμα των προθέσεών του ο Τούρκος πρόεδρος το είχε δώσει με την ομιλία του από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης, πριν από το ραντεβού με τον Έλληνα πρωθυπουργό, όπου ειδικά για το Κυπριακό επανέλαβε εμφατικά την πάγια θέση της χώρας του, μιλώντας για δύο κράτη και δύο έθνη. 

Από την άλλη, βλέποντας το ποτήρι… μισογεμάτο, ανώτατη κυβερνητική πηγή από την ίδια ομιλία του Ταγίπ Ερντογάν συγκράτησε το σημείο για επίλυση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου και εξέφρασε την αισιοδοξία για την επανέναρξη του διαλόγου για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

Η Αθήνα αποτιμά θετικά τη χθεσινή συνάντηση, που έγινε σε καλό κλίμα και, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, επιβεβαίωσε τις εμφανώς βελτιωμένες σχέσεις των δύο, ιδίως κατά την τελευταία διετία.

Το καυτό ζήτημα χάραξης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο δεν συζητήθηκε, ωστόσο, μολονότι οι «κόκκινες γραμμές» των δύο χωρών παραμένουν, αποφασίστηκε η ανανέωση της εξουσιοδότησης στους υπουργούς Εξωτερικών να διερευνήσουν εάν και πότε θα μπορέσει να ανοίξει η σχετική συζήτηση, στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου.

«Θέλουμε να δούμε το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων μερών γίνονται σεβαστά. Είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του θαλάσσιου εμπορίου», ήταν η αναφορά του Τούρκου προέδρου, ενώπιον των μελών του Οργανισμού.

Μεταναστευτικό και Μ.Ο.Ε.

Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας θα διεξαχθεί τον Ιανουάριο του 2025 στην Άγκυρα, στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών, ενώ για την καλύτερη προετοιμασία αυτού, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν θα επισκεφθεί νωρίτερα την Ελλάδα και θα έχει συνεργασία με τον Έλληνα ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη.

Παράλληλα, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, υπήρξε η διάθεση εμβάθυνσης της συνεργασίας στο μεταναστευτικό, για την οποία θα επιδιωχθεί συνάντηση των δύο υπουργών Μετανάστευσης.

«Αυτό που θέλουμε είναι να σταματούν οι βάρκες προτού εισέλθουν στο νερό. Και για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε, βέβαια, τη συνεργασία των τουρκικών αρχών. Θα έλεγα ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο τον τελευταίο χρόνο όσον αφορά στη δημιουργία καλύτερων διαύλων επικοινωνίας, διότι η μετανάστευση είναι ένα τεράστιο ζήτημα και δεν θέλουμε να αφήσουμε τους διακινητές να αποφασίζουν ποιος θα εισέλθει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή να θέτουν σε κίνδυνο ζωές αθώων. Άρα, η συνεργασία με την Τουρκία σε αυτό το ζήτημα είναι πολύ σημαντική», τόνισε ο πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του στο CNN.

Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσαν τη βούλησή τους για διατήρηση του θετικού κλίματος και τη συζήτηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ενώ -όπως έγινε γνωστό από την Άγκυρα- συζητήθηκε και ο πόλεμος στη Γάζα.  

Παρόντες στη συνάντηση ήταν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, και οι επικεφαλής των διπλωματικών γραφείων των δύο ηγετών, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς, αντίστοιχα.