«Στις 9 Φεβρουαρίου, αν δεν δοθεί νέα παράταση, ξεκινά για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα η πραγματική δοκιμασία στο μέτωπο πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων».
Η παραπάνω αναφορά υψηλόβαθμου τραπεζικού στελέχους αποτυπώνει το ενδιαφέρον, με το οποίο περιμένει όχι μόνο η Πειραιώς αλλά ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα, την πρόοδο και την κατάληξη του project Amoeba. Της πρώτης πώλησης, δηλαδή, χαρτοφυλακίου «κόκκινων» δανείων που έχουν εξασφαλίσεις.
Με βάση το ενημερωτικό σημείωμα που απεστάλη στους επενδυτές, το προς πώληση χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει 700 μη εξυπηρετούμενα δάνεια 120 επιχειρήσεων, ονομαστικής αξίας 1,6 δισ. ευρώ. Η πλειοψηφία των παραπάνω δανείων έχει ήδη καταγγελθεί από την τράπεζα.
Τα προς πώληση δάνεια διαθέτουν εξασφαλίσεις επί 1.350 ακινήτων, η αξία των οποίων έχει εκτιμηθεί από την τράπεζα στα 467 εκατ. ευρώ (vendor value). Επιπρόσθετα, υπάρχουν εξασφαλίσεις επί άλλων περιουσιακών στοιχείων, αξίας 160 εκατ. ευρώ.
Την προσεχή Παρασκευή είναι προγραμματισμένη η υποβολή μη δεσμευτικών προσφορών. Εφόσον δεν δοθεί νέα παράταση (σ.σ. ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε την υποβολή τους στις 2 Φεβρουαρίου), σε μερικά 24ωρα η Πειραιώς και η σύμβουλός της, UBS, θα έχουν μια πρώτη καλή εικόνα για το πού αποτιμά η αγορά το παραπάνω χαρτοφυλάκιο.
Παρότι πρόκειται για μη δεσμευτικές προσφορές, η διαδικασία με την οποία τρέχει ο διαγωνισμός έχει οδηγήσει όλους τους σοβαρούς ενδιαφερόμενους στη διενέργεια αναλυτικού ελέγχου των ενεχύρων, πριν την υποβολή τους.
«Στρατιές» από συμβούλους, εκτιμητές ακινήτων και δικηγόρους δουλεύουν, εδώ και ένα μήνα περίπου, το χαρτοφυλάκιο, ελέγχοντας τα ακίνητα και επιδιώκοντας να σχηματίσουν, για λογαριασμό των πελατών τους, μια ικανοποιητική άποψη για την ανακτήσιμη αξία του προς πώληση χαρτοφυλακίου.
Ως εκ τούτου, οι προσφορές δεν θα είναι απλώς ενδεικτικές, αλλά θα παράσχουν μια ικανή πρόγευση για το τι θα ακολουθήσει στις 10 με 15 Μαρτίου, όταν προβλέπεται να υποβληθούν οι δεσμευτικές. Με δεδομένο, δε, ότι πρόκειται για την πρώτη πώληση ενυπόθηκων δανείων, το αποτέλεσμά της θα αποτελέσει «οδηγό» για το πώς θα σχεδιαστούν και τι θα αποδώσουν οι επόμενες.
Ποιοι ετοιμάζονται για προσφορές
Επενδυτές όπως οι Apollo, Bain, Fortress, Davidson Kempner, Lone Star, Centerbridge, PIMCO εκτιμάται ότι θα καταθέσουν μη δεσμευτικές προσφορές καθώς έχουν διενεργήσει σοβαρή προεργασία, ξοδεύοντας αρκετά χρήματα.
Υπενθυμίζεται ότι συμβάσεις εμπιστευτικότητας είχαν υπογράψει περισσότεροι από 34 επενδυτές, κάποιοι, όμως, έχουν εγκαταλείψει το project.
Η αξία στην οποία αποτιμά τα ακίνητα η Πειραιώς
Όπως προαναφέρθηκε, η Πειραιώς αποτιμά τα 1.350 ακίνητα, που έχουν ως εξασφαλίσεις τα προς πώληση δάνεια, στα 467 εκατ. ευρώ ( vendor value). Ποσό που αντιστοιχεί στο 29% της ονομαστικής αξίας του χαρτοφυλακίου.
Επιπρόσθετα, υπάρχουν και εξασφαλίσεις επί άλλων περιουσιακών στοιχείων, αξίας περίπου 160 εκατ. ευρώ, η ανακτήσιμη αξία των οποίων αποτιμάται, όμως, πολύ πιο χαμηλά από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Συνολικά, η αξία των εξασφαλίσεων ανέρχεται στο 37% της ονομαστικής αξίας των δανείων, η αγορά, όμως, εκτιμά ότι οι προσφορές θα κινούνται αρκετά χαμηλότερα. Οι λόγοι είναι οι εξής:
Οι δυσκολίες του νομοθετικού πλαισίου
Σύμφωνα με στέλεχος επενδυτικής τραπεζικής, ένα από τα μεγάλα προβλήματα, ιδιαίτερα σε πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είναι το δυσχερές ακόμη νομοθετικό πλαίσιο. Ο επενδυτής αγοράζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Για να εισπράξει, θα πρέπει είτε να φθάσει σε συμφωνία διακανονισμού με τις εταιρείες είτε να κατασχέσει τα ενεχυριασμένα περιουσιακά στοιχεία και να τα ρευστοποιήσει.
Όπως σημείωσε, πρόσφατα, σε forum για τα «κόκκινα» δάνεια η γενική γραμματέας της ΕΕΤ, κα Χ. Απαλλαγάκη, ο μέσος χρόνος από την εκκίνηση της διαδικασίας έκδοσης διαταγής πληρωμής ως τον πλειστηριασμό φθάνει στους 24 μήνες.
Τρέχουν τα έξοδα
Πρόκειται για έναν από τους χειρότερους χρόνους στην Ευρώπη. Αν, μάλιστα, δεν υπάρχει η συναίνεση του μετόχου, η διαδικασία είναι ακόμη πιο χρονοβόρος, όπως έδειξαν μέχρι τώρα περιπτώσεις (π.χ. Λακιτίρα).
Στο ίδιο διάστημα, ο αγοραστής βαρύνεται από δικαστικά έξοδα, έξοδα συντήρησης καθώς και ΕΝΦΙΑ, ενώ οι βιομηχανικές-βιοτεχνικές εγκαταστάσεις χάνουν γρήγορα την αξία τους, αν σταματήσει η δραστηριότητα της εταιρείας.
Μοιράζεται τα έσοδα πλειστηριασμού
Από το αποτέλεσμα, δε, του πλειστηριασμού (εκπλειστηρίασμα), ο επισπεύδων μπορεί να λάβει μόλις το 65%, εφόσον υπάρχουν οφειλές της εταιρείας προς ΙΚΑ, Εφορία και εργαζόμενους (προνομιούχοι πιστωτές) και σε προμηθευτές.
Οι παραπάνω παράμετροι αποτελούν συντελεστές μείωσης της αξίας, στην οποία εκτιμά το ενυπόθηκο ακίνητο ο αγοραστής, αυξάνοντας, όπως πολλές φορές έχει επισημάνει η Τράπεζα της Ελλάδος, την ψαλίδα μεταξύ της προσφοράς και της τιμής που το έχει στα βιβλία της ( μετά από προβλέψεις) η τράπεζα.
Πονοκέφαλος η απουσία συναλλαγών
Η απουσία συναλλαγών αποτελεί έναν πρόσθετο «πονοκέφαλο» για όσους ετοιμάζονται να καταθέσουν προσφορές, καθώς αν εξαιρεθούν κάποια μεγάλα ακίνητα σε Αθήνα (κυρίως) και Θεσσαλονίκη, για τα υπόλοιπα δεν μπορεί να σχηματισθεί καθαρή εικόνα αγοραίας αξίας.
Στους παραπάνω λόγους πρέπει να προστεθεί και το πρόβλημα που δημιουργεί η «ρηχή» ακόμη δευτερογενής αγορά, καθώς δεν υπάρχουν εταιρείες που να έχουν αναλάβει τη διαχείριση προβληματικών εταιρικών δανείων.
«Σε χαρτοφυλάκια όπως το Amoeba, μετράει πολύ το πότε και πώς θα περάσει στα χέρια του επενδυτή το ακίνητο», αναφέρουν στελέχη private equity, διευκρινίζοντας ότι όσο πιο έμπειρη και καλά στελεχωμένη είναι μια εταιρεία διαχείρισης, τόσο καλύτερα αποφεύγει κακοτοπιές στην υλοποίηση των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.