Ξεμένει από... μετοχές το Χρηματιστήριο!

«Η έλλειψη επαρκών επιλογών στο ΧΑ έχει γίνει περισσότερο ορατή κατά τους τελευταίους μήνες, όταν το ενδιαφέρον των επενδυτών τονώθηκε και όταν πολλές εταιρείες είχαν καταγράψει σημαντικά ποσοστά ανόδου στο ταμπλό. Ορισμένοι επενδυτές ήθελαν να «κλειδώσουν» κέρδη της τάξεως του 30% και του 50% και δεν είχαμε να τους προτείνουμε πολλές εναλλακτικές τοποθετήσεις» δηλώνει γνωστός παράγοντας της χρηματιστηριακής αγοράς.

Η αλήθεια είναι πως κατά την τελευταία επταετία έχουμε δει μόνο την είσοδο κάποιων ΑΕΕΑΠ (Intercontinental-International και BriQ) και μίας μόνο εταιρείας από όλους τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας (ΕΛΤΕΧ Άνεμος το 2014).

Αντίθετα, ουκ ολίγες εταιρείες αποχώρησαν από το ΧΑ, όχι μόνο λόγω των αρνητικών οικονομικών τους επιδόσεων (κρίση, λανθασμένες επιλογές διοικήσεων), αλλά και εξαιτίας:

α) Των δημόσιων προτάσεων στις οποίες προχώρησαν και υλοποίησαν με επιτυχία (π.χ. ΑΓΕΤ Ηρακλής, Kleemann, Μάρμαρα Κυριακίδη).

β) Της αλλαγής του βασικού τους μετόχου (π.χ. Αστέρας Βουλιαγμένης, Μαΐλλης, Ιονική Ξενοδοχειακή).

γ) Των συγχωνεύσεων μεταξύ εισηγμένων ομίλων που έλαβαν χώρα (π.χ. μείωση «οχημάτων» του ομίλου Viohalco, απορρόφηση ΜΕΤΚΑ από Μυτιληναίο). Επιπρόσθετα, όλα δείχνουν πως η τάση μείωσης του αριθμού των εισηγμένων εταιρειών θα συνεχιστεί. Ήδη το θέμα εξετάζεται από τους βασικούς μετόχους της ΓΕΚΕ (ξενοδοχείο President), που ελέγχουν πάνω από το 90% της εισηγμένης.

Επίσης, υπάρχει κίνδυνος για νέες «εξόδους» από το ΧΑ, επιχειρήσεων που έχουν μεγάλα ανοίγματα προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Π.χ. οι τράπεζες απέκτησαν την πλειοψηφία των μετοχών σε Νηρέα και Ιχθυοτροφεία Σελόντα, προκειμένου να τις εξυγιάνουν χρηματοοικονομικά. Μέχρι το τέλος του έτους όμως, οι τράπεζες θα βγάλουν προς πώληση τα ποσοστά των μετοχών τους και οι αγοραστές που θα πλειοδοτήσουν στις συγκεκριμένες εταιρείες, θα υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε δημόσιες προτάσεις για την απόκτηση και των μετοχών της μειοψηφίας. Είναι προφανές πως ακόμη και αν οι δύο τίτλοι δεν αποχωρήσουν από το ΧΑ, θα βρεθούν με σαφώς χαμηλότερη ελεύθερη διασπορά (free float).

Μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες, αρκετές εισηγμένες εταιρείες θα συζητήσουν με τις τράπεζες το ζήτημα της δανειακής τους αναδιάρθρωσης και σε αρκετές περιπτώσεις θα μπουν στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων θέματα κεφαλαιοποίησης (ΑΜΚ, με συμμετοχή τραπεζών), ή πιθανής μελλοντικής κεφαλαιοποίησης (Μετατρέψιμα Ομολογιακά Δάνεια) τραπεζικών υποχρεώσεων.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, ελλοχεύει ο κίνδυνος αποχώρησης των εταιρειών αυτών από το ΧΑ, έστω σε βάθος χρόνου. Όποτε αυτά τα ΜΟΔ μετατραπούν σε μετοχές, ο ιδιοκτήτης τους (είτε είναι μια τράπεζα, είτε κάποιος ιδιώτης που θα αγοράσει τους τίτλους από την τράπεζα) θα βρεθεί πιθανότατα με πάνω από το 33,33% της εταιρείας και έτσι θα είναι υποχρεωμένος και αυτός να προχωρήσει σε δημόσια πρόταση προς τη μειοψηφία.

Άλλωστε, ακόμη και σήμερα ιδιαίτερα χαμηλή διασπορά -για διάφορους λόγους- παρατηρείται σε αρκετές ισχυρές εταιρείες όπως π.χ. σε Εθνική-Πανγαία, Trastor, Μινωικές Γραμμές, Alpha Αστικά Ακίνητα και ΧΑΛΚΟΡ (μετά τη δρομολογούμενη απορρόφηση της ΕΛΒΑΛ).

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το μεγάλο πρόβλημα δεν εστιάζεται στην αποχώρηση κάποιων προβληματικών επιχειρήσεων, ή έστω κάποιων εταιρειών, οι διοικήσεις των οποίων άλλαξαν στρατηγική και άποψη.

Το ζήτημα είναι ότι το ΧΑ δεν φαίνεται ικανό να προσελκύσει σημαντικό αριθμό δυναμικών εταιρειών, οι οποίες επιλέγουν να χρηματοδοτηθούν με εναλλακτικούς τρόπους (π.χ. funds, αυτοχρηματοδότηση). Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε παρουσιάσεις υποσχόμενων μη εισηγμένων εταιρειών που γίνονται κατά καιρούς στο ΧΑ, πολύ λίγες είναι οι περιπτώσεις επιχειρηματιών που δήλωσαν «ζεστοί» για ένταξη των εταιρειών τους στο ελληνικό χρηματιστήριο.

Από την πλευρά της, η διοίκηση της ΕΧΑΕ προσπαθεί να απαντήσει στο πρόβλημα με εναλλακτικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα τα εταιρικά ομόλογα, τα listed funds που θα επενδύουν και θα δανείζουν εγχώριες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ή ακόμη και το εργαλείο της ΕΝΑ ΣΤΕΠ.