Μέση απόδοση 4% με αναλαμβανόμενο κίνδυνο μετοχικού χαρτοφυλακίου 32,3% (!) εμφάνισαν πέρσι 81 ελληνικά ταμεία, ενδεικτικό του επενδυτικού παραλογισμού στον οποίο οδηγούν η σειρά από απαγορεύσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και βεβαίως η αναποτελεσματική διαχείριση της περιουσίας τους.

Βάσει μελέτης που συνέταξε ο καθηγητής κ. Ν. Τεσσαρομάτης και παρουσιάστηκε προχθές σε σχετική εκδήλωση της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, τα ελληνικά ταμεία αναδεικνύονται ουραγοί στις αποδόσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο παρά το γεγονός ότι τα μετοχικά τους χαρτοφυλάκια διακρίνονται από αναλαμβανόμενο επενδυτικό κίνδυνο που αρμόζει σε hedge funds.

Ειδικότερα, το 2006 η μέση απόδοση των 81 ταμείων τα στοιχεία των οποίων μελέτησε ο κ. Τεσσαρομάτης εμφάνισαν μέση απόδοση της τάξης του 4%, που αποτελεί με απόσταση τη χαμηλότερη μεταξύ των ασφαλιστικών οργανισμών εννέα χωρών της Ευρώπης.

Εξαίρεση οι ΙΚΑ ΑΕΔΑΚ και ΕΔΕΚΤ ΟΤΕ, οι οποίες χάρη στο διαφορετικό πλαίσιο λειτουργίας τους εμφάνισαν το 2006 απόδοση 8,7%, υπερδιπλάσια δηλαδή από τη μέση απόδοση των ταμείων στην Ελλάδα και αντίστοιχη αυτών που εμφάνισαν ταμεία από χώρες όπως η Νορβηγία, το Βέλγιο και η Ολλανδία.

Και όλα αυτά, τη στιγμή που ο αναλαμβανόμενος επενδυτικός κίνδυνος του μετοχικού χαρτοφυλακίου των ελληνικών ταμείων ανέρχεται στο 32,3% με τον μέσο όρο κινδύνου του Χ.Α. να κινείται μεταξύ 20% με 23% και χαρτοφυλακίων, όπως η ΕΔΕΚΤ ΟΤΕ, να διαμορφώνεται στο 8,6%.

Ο υψηλός κίνδυνος οφείλεται στην απουσία διασποράς, καθώς τα ελληνικά ταμεία απαγορεύεται να τοποθετούνται σε κινητές αξίες του εξωτερικού (με εξαίρεση την ΕΔΕΚΤ ΟΤΕ), ενώ το μετοχικό τους χαρτοφυλάκιο είναι υπερσυγκεντρωμένο σε μετοχές τραπεζών.

Μόνο στην Εθνική Τράπεζα, τα ταμεία έχουν τοποθετημένο το 42,9% των συνολικών τοποθετήσεών τους σε μετοχές (στοιχεία 2005), ενώ ο αριθμός των μετοχών στις οποίες έχουν θέση τα περισσότερα ταμεία δεν ξεπερνά τις 10.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι η περιουσία των ταμείων ανήρχετο στις 31 Δεκεμβρίου του 2006 στα 28,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 17% ήταν τοποθετημένο σε μετοχές (4,98 δισ. ευρώ), το 33% σε ομόλογα (9,39 δισ. ευρώ) και το 43% (12,47 δισ. ευρώ) σε μετρητά. Το 5% ήταν τοποθετημένο σε μερίδια Αμοιβαίων Κεφαλαίων και μόλις το 2% σε ακίνητα.

Η μέση απόδοση του μετοχικού χαρτοφυλακίου των ταμείων πέρσι ανήλθε στο 6,8% και των επενδύσεών τους σε μερίδια Α.Κ. σε 7,2%. Αντίθετα, η απόδοση των μετρητών διαμορφώθηκε στο 3,7% και των ομολόγων στο 0,4%.

Στις 31/12/06, 44 από τους 81 Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που συμπεριλαμβάνονται είχαν τοποθετημένα σε μετοχές και ακίνητα κάτω από το 23% του ενεργητικού τους, ενώ οι υπόλοιποι υπερέβαιναν το ποσοστό.

Χρ. Κίτσιος