του Χρ. Κίτσιου

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων, γνωστό ως ΤΕΑΔΥ, ”αμαρτάνει” - με την αρχαιοελληνική έννοια του ρήματος – στην επιλογή επενδυτικών συμβούλων και στην εκτέλεση των χρηματιστηριακών του συναλλαγών.

Ήταν αρχές του 2005 όταν απασχόλησε ξανά την επικαιρότητα λόγω της σπουδής του να τοποθετήσει 94 εκατ. ευρώ σε μετοχές του Χ.Α. Τα ερωτηματικά που δημιουργήθηκαν τότε ως προς τις επενδυτικές πειθαρχίες που ακολουθούσε η Επενδυτική του Επιτροπή και η υποψία συναλλαγής οδήγησαν τον τότε Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Δ. Κωστόπουλο να διατάξει έρευνα.

Τα αποτελέσματά της δεν τα μάθαμε ποτέ καθώς μάλλον δεν προέκυψαν κατά την έρευνα επαρκή στοιχεία. Η τωρινή όμως ζημία του ΤΕΑΔΥ από τις συναλλαγές της Ακρόπολις ΑΧΕΠΕΥ, συνεργάτη της ήδη από το 2005, δείχνει ότι μαζί με εμάς δεν έμαθε και το ταμείο πώς να ”θωρακίζει” με όσο γίνεται αδιάβλητο τρόπο τα χρήματα των ασφαλισμένων του.

Ας ξετυλίξουμε όμως το κουβάρι από την αρχή. Στις 25 Νοεμβρίου 2004 το Δ.Σ. του ΤΕΑΔΥ αποφασίζει να διεξαχθεί έρευνα αγοράς προκειμένου να προσληφθεί επενδυτικός σύμβουλος και έπειτα από λίγες ημέρες καταλήγει στην επιλογή της Megatrust, χρηματιστηριακής εταιρίας του κ. Δ. Κοντομηνά.

Στις 7 Δεκεμβρίου, μόλις 8 εργάσιμες ημέρες μετά, αποφασίζεται η διάθεση ποσού ύψους 94 εκατ. ευρώ σε μετοχές Εθνικής Τράπεζας, Alpha Bank, Eurobank, Πειραιώς, ΟΤΕ, Cosmote, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΤΙΤΑΝ και Βωβός – Διεθνής Τεχνική.

Είναι τουλάχιστον άξιο απορίας πώς ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, όπως η πρόσληψη επενδυτικού συμβούλου, αλλά και η επιλογή επενδύσεων γίνονται σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Άραγε δημοσιοποιήθηκε κάποια πρόσκληση ενδιαφέροντος, ή η πρόσληψη συμβούλου, άγνωστο για ποιους λόγους, έγινε με απευθείας ανάθεση;

Στις 21 Δεκεμβρίου συνεδριάζει η Επενδυτική Επιτροπή του ταμείου και αποφασίζει την τοποθέτηση του 75% των 94 εκατ. ευρώ, στις ακόλουθες μετοχές του FTSE 20: Εθνική, Alpha Bank, Eurobank, Πειραιώς, ΟΤΕ, Cosmote, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ και ΤΙΤΑΝ.

Το υπόλοιπο 25% αποφασίζεται να επενδυθεί στις μετοχές του FTSE 40 Folli Follie και Βωβός Διεθνής Τεχνική. Ενδεικτικό της άγνοιας που διακατέχει τη συγκεκριμένη επιτροπή, αλλά και του τρόπου που ενεργεί η προσληφθείσα ως σύμβουλος χρηματιστηριακή εταιρία Megatrust, είναι ότι από την 1η Δεκεμβρίου 2004 η Folli Follie ανήκει στον δείκτη FTSE 20. Και σημειώστε ότι μιλάμε για κεφάλαια ασφαλισμένων δημοσίων υπαλλήλων.

Στις 29 Δεκεμβρίου η επιτροπή τροποποιεί την παραπάνω απόφασή της και αποφασίζει την άρση της εντολής για αγορά μετοχών της εταιρίας Folli Follie (δεν είχε αγοραστεί ούτε μία μετοχή), ενώ δίνει εντολή στη Megatrust να μην αγοράσει άλλες μετοχές της Βωβός την οποία πάντως αναβαθμίζει στην ομάδα των μετοχών προς απόκτηση του δείκτη FTSE 20!!

Παρ’ όλα αυτά, στις 4 Ιανουαρίου η Megatrust αγοράζει για λογαριασμό του ΤΕΑΔΥ 120.000 μετοχές της εταιρίας Βωβός, δηλαδή το 44% περίπου της εντολής εκτέλεσης. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι στο διάστημα από 24/12/2004 έως 12/01/2005 το ΤΕΑΔΥ έχει αγοράσει 690.640 μετοχές της Βωβός έναντι 7,87 εκατ. ευρώ επί συνόλου αγορών 710.000 μετοχών.

Το σύνολο σχεδόν των μετοχών της Βωβός αγοράστηκαν σε έξι- επτά μόλις συνεδριάσεις, με τις αγορές να ξεπερνούν το 80% των ημερήσιων συναλλαγών επί του τίτλου, χωρίς όμως να κινηθεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Χαρακτηριστικό είναι ότι στη συνεδρίαση της 29ης Δεκεμβρίου 2004 είχαν αγοραστεί μόλις με 25 πράξεις (συναλλαγές) 88.000 μετοχές της Βωβός, ενώ την ίδια ημέρα το σύνολο των συναλλαγών στη μετοχή ήταν 111.400 τεμάχια.

Οι αγορές μετοχών της Βωβός στο επίμαχο διάστημα αποτέλεσαν τη δεύτερη μεγαλύτερη σε αξία τοποθέτηση του ταμείου έπειτα από αυτήν της Alpha Bank, σύμφωνα με τους πίνακες επενδύσεων του ΤΕΑΔΥ στις 28/2/05. Η δε θέση στον τίτλο της Βωβός (710 χιλιάδες μετοχές) ξεπερνούσε κατά πολύ τη στάθμιση των μετοχών της εταιρίας, τόσο στον Γ.Δ., όσο και στον FTSE 140.

Οι επενδυτικές πειθαρχίες επιβάλλουν οι τοποθετήσεις ασφαλιστικών ταμείων να κινούνται βάσει της στάθμισης που έχει η μετοχή σε χρηματιστηριακούς δείκτες. Με βάση την τρέχουσα αξία του χαρτοφυλακίου μετοχών του ταμείου κατά την 12η Ιανουαρίου 2005 (164,27 εκατ. ευρώ) η θέση στη Βωβός (χρηματιστηριακής αξίας 8,16 εκατ.) ευρώ αντιστοιχούσε στο 4,9%, όταν η στάθμιση του τίτλου της στον Γενικό Δείκτη ανερχόταν την ίδια περίοδο στο 0,52% και στον FTSE 140 στο 0,21%.

Σημειώνεται ότι το ΤΕΑΔΥ διατηρούσε εκείνη την περίοδο και θέσεις σε άλλους τίτλους Μεσαίας και Μικρής Κεφαλαιοποίησης, όπως αυτούς των ΕΧΑΕ, ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Αγροτική Ασφαλιστική, Forthnet, πολύ μικρότερης αξίας.

Τα στοιχεία αυτά δημιουργούν εύλογα ερωτήματα για τη σπουδή με την οποία τοποθετήθηκαν τα αποθεματικά του ταμείου, ενώ θα άξιζε να διερευνηθεί εάν οι αγορές επί της Βωβός που στην πλειοψηφία τους έγιναν μέσω πακέτων απορρόφησαν προσφορά πελατών της Megatrust και εάν αυτοί στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είχαν ή όχι ανοιχτές θέσεις.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με πληροφορίες η χρηματιστηριακή διέθετε σειρά από πελάτες με θέσεις στον τίτλο της Βωβός, καθώς μέχρι τον Δεκέμβριο του 2003 εμφάνιζε έντονη δραστηριότητα επί του τίτλου. Αν κάποιες αό αυτές ήταν ανοιχτές, όπως φημολογούνταν, τότε η εντολή αγοράς από το ΤΕΑΔΥ ήρθε την κατάλληλη στιγμή, βοηθώντας αφενός να πουληθούν αφετέρου να αναπνεύσει η τιμή της μετοχής.

Όλα αυτά έναν μόλις μήνα πριν από την ολοκλήρωση της τότε συγχώνευσης με την Ολυμπιακή Χρηματιστηριακή.