Σταθεροί στην απόφασή τους να επεκτείνουν και σταδιακά να ενισχύσουν τη θέση των επιχειρήσεών τους στις αγορές του εξωτερικού παραμένουν οι Έλληνες κατασκευαστές, που κάθε άλλο παρά τάσεις φυγής δείχνουν από τις χώρες όπου ήδη δραστηριοποιούνται εξαιτίας της κρίσης.

Έτσι, συνεχίζουν απρόσκοπτα την εκτέλεση των εργασιών που έχουν αναλάβει, σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως με βραδύτερους ρυθμούς ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς, ενώ εξακολουθούν να διεκδικούν νέες συμβάσεις συμμετέχοντας στους διαγωνισμούς που προκηρύσσονται.

Θα πρέπει να αναφερθεί βέβαια πως από το περασμένο φθινόπωρο -όταν δηλαδή άρχισε να γίνεται εμφανής η οικονομική κρίση- ο αριθμός των δημοπρατούμενων έργων στις βαλκανικές χώρες και στα κράτη της Μέσης Ανατολής - Περσικού Κόλπου, όπου κατά κύριο λόγο έχουν παρουσία οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες, έχει μειωθεί αισθητά, ενώ παράλληλα έχει αυξηθεί το ρίσκο για όσους τα αναλάβουν.

Για τον λόγο αυτό, οι Έλληνες κατασκευαστές δηλώνουν ιδιαίτερα προσεκτικοί και επιλεκτικοί στη διεκδίκηση έργων στο εξωτερικό, έχοντας ως βασικό γνώμονα την εξασφαλισμένη - εγγυημένη δημόσια χρηματοδότηση των συγκεκριμένων υποδομών και ένα ικανοποιητικό περιθώριο κέρδους για τις εταιρείες τους. Σε διαφορετική περίπτωση αποφεύγουν να παίρνουν μέρος στους διαγωνισμούς.

Όπως είναι φυσικό, τα έργα που έχουν χρηματοδότηση και μπορούν να αφήσουν κέρδη δεν αποτελούν στόχο μόνο για τις ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και για όλους τους τοπικούς και άλλους ισχυρούς ξένους κατασκευαστές που επιζητούν πάση θυσία να εξασφαλίσουν αντικείμενο εργασίας τη δύσκολη αυτή περίοδο. Έτσι, ο ανταγωνισμός παραμένει εξίσου έντονος, αν όχι εντονότερος σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν...

---Δυναμώνουν οι «μεγάλοι»

Όπως είναι φυσικό, οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας έχουν τον πρώτο λόγο στην ανάπτυξη εργασιών στο εξωτερικό. Η επέκτασή τους εκτός των ελληνικών συνόρων ξεκίνησε ουσιαστικά μετά το 2004, όταν είδαν πως με την ολοκλήρωση των ολυμπιακών υποδομών θα προκαλούνταν συρρίκνωση του κατασκευαστικού αντικειμένου στην ελληνική αγορά.

Έτσι, προσάρμοσαν αναλόγως τη στρατηγική τους και μέσα στην επόμενη τριετία κατάφεραν να εξασφαλίσουν ένα αξιόλογο ανεκτέλεστο έργο σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Πολωνία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία και το Κατάρ. Επισημαίνεται ότι εκτός από τα δημόσια έργα που ανέλαβαν αρχικά εσχάτως οι ελληνικές τεχνικές εταιρείες έχουν αρχίσει να διεκδικούν συμμετοχή και σε σημαντικά αυτοχρηματοδοτούμενα έργα που προωθούνται σε άλλες χώρες.

- Σήμερα ο κατασκευαστικός όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ έχει προς εκτέλεση στο εξωτερικό έργα συνολικού προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 30% του κατασκευαστικού αντικειμένου (4,8 δισ. ευρώ), τα οποία πρέπει να ολοκληρώσει εντός της επόμενης πενταετίας.

Επιπλέον, ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ μέσω της θυγατρικής Άκτωρ έχει αναδειχθεί μειοδότης και αναμένεται να υπογράψει το επόμενο διάστημα ακόμη τρεις συμβάσεις έργων στο εξωτερικό, το ύψος των οποίων αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ. Φυσικά, συμμετέχει σε νέους διαγωνισμούς με στόχο τη μεγαλύτερη ενίσχυση της παρουσίας του στις χώρες της περιοχής. Σημειώνεται ότι ο όμιλος δραστηριοποιείται στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία, στα ΗΑΕ, στο Κουβέιτ, στο Κατάρ και στο Ομάν.

- Να εδραιώσει και να ενισχύσει τη θέση του στο εξωτερικό επιδιώκει και ο όμιλος της J&P Άβαξ, ο οποίος έχει σύμμαχό του στην προσπάθεια αυτή τη μητρική J&P Overseas.

Υπενθυμίζεται πως η κυπριακών συμφερόντων J&P Overseas συγκαταλέγεται μεταξύ των 100 σημαντικότερων κατασκευαστικών οίκων του κόσμου με έντονη δραστηριότητα στις αραβικές χώρες. Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων της J&P Άβαξ στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων και των συμβάσεων της θυγατρικής Αθηνά, που εδώ και αρκετά χρόνια (πολύ πριν από τις μεγάλες ελληνικές ΑΤΕ), έχει παρουσία στη περιοχή του Περσικού Κόλπου και διαμορφώνεται σήμερα στο ποσό του 1,1 δισ. ευρώ.

Το ποσό αυτό αποτελεί σχεδόν το 40% της συνολικής αξίας των υπογεγραμμένων συμβάσεων του ομίλου (2,7 δισ. ευρώ). Η J&P Άβαξ έχει παρουσία στην Πολωνία, στην Ιορδανία (αυτοχρηματοδοτούμενο έργο ανάπτυξης - διαχείρισης του αεροδρομίου Queen Alia), στην Κύπρο, στα ΗΑΕ μέσω της Αθηνά, αλλά και στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία και στην Αλβανία, όπου το προσεχές διάστημα ολοκληρώνει την κατασκευή σειράς έργων.

- Σχεδόν το 33%, δηλαδή, το 1/3 των υπογεγραμμένων συμβάσεων του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ αφορά σε έργα στο εξωτερικό.

Ειδικότερα, από το ανεκτέλεστο των 2,1 δισ. ευρώ περίπου τα 700 εκατ. ευρώ αποτελούν έργα που ο κατασκευαστικός όμιλος εκτελεί στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία, στα ΗΑΕ, στο Κατάρ και στο Μπαχρέιν. Η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ εξετάζει με προσοχή τα έργα τα οποία δημοπρατούνται στις χώρες της ευρύτερης περιοχής και σε περιπτώσεις που κρίνει συμφέρουσες παίρνει μέρος στους σχετικούς διαγωνισμούς.

Αξίζει να αναφερθεί, επίσης, πως εκτός από τα δημόσια έργα ο κατασκευαστικός όμιλος προωθεί σε ξένες αγορές -κυρίως των Βαλκανίων- και δικές της επενδύσεις στους τομείς του real estate και της ενέργειας. Ήδη, αυτή την εποχή αναπτύσσει στη Βουλγαρία ένα χειμερινό τουριστικό συγκρότημα, καθώς και ένα πολυώροφο κτίριο γραφείων - καταστημάτων στη Σόφια.

- Αποκλειστικά και μόνο στον τομέα του real estate επικεντρώνει, προς το παρόν τουλάχιστον, το ενδιαφέρον της ο όμιλος της Μηχανικής σε ό,τι αφορά τις διεθνείς του δραστηριότητες.

Τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει στην εξασφάλιση σειράς εκτάσεων στη Ρωσία, στην Ουκρανία, στην Αίγυπτο και στη Βουλγαρία, ενώ προωθεί ανάλογες κινήσεις στη Λευκορωσία. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη τρία projects (δύο στη Ρωσία και ένα στην Ουκρανία) που αφορούν στην ανάπτυξη οικιστικών και επαγγελματικών συγκροτημάτων, συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. 

---Το κυνηγούν και οι "μικροί"

Ευκαιρίες να αναλάβουν έργα στο εξωτερικό κυνηγούν και οι μικρότερες τεχνικές εταιρείες οι οποίες είναι ικανές να στηρίξουν αυτές τις δραστηριότητες.

- Η Intrakat έχει αναλάβει την εκτέλεση έργων στη Ρουμανία, στη Συρία, στη Γαλλία, στην Πολωνία και στην Αλβανία, με το ανεκτέλεστο υπόλοιπο αυτών των συμβάσεων να διαμορφώνεται κοντά στα 50 εκατ. ευρώ.

Το σημαντικότερο από τα έργα που διαθέτει στο εξωτερικό είναι ιδιωτικό και αφορά στην κατασκευή οικιστικού συγκροτήματος στην Πολωνία, project όπου συμμετέχει η ελληνικών συμφερόντων Alpha Γκρίσιν. Σημειώνεται πως το συνολικό ανεκτέλεστο των έργων της Intrakat εντός και εκτός Ελλάδος αγγίζει σήμερα τα 300 εκατ. ευρώ.

Επιδίωξη της θυγατρικής του ομίλου Intracom είναι να ενισχύσει σταδιακά την παρουσία της στο εξωτερικό και για τον λόγο αυτόν επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στις αγορές εκείνες που διαθέτουν χαρακτηριστικά για ταχύτερη ανάκαμψη από την κρίση. Παράλληλα, με τα δημόσια και ιδιωτικά έργα, η Intrakat συμμετέχει και προωθεί επενδύσεις real estate στην Πολωνία και στη Ρουμανία.

- H Έδραση - Χ. Ψαλλίδας έχει ήδη παρουσία στο Κουβέιτ και στη Ρουμανία, ενώ ενδιαφέρεται να εισέλθει στις αγορές της Βουλγαρίας και της Πολωνίας. Αρχικά ως υπεργολάβος ελληνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται εκεί.

Σημειώνεται πως το ανεκτέλεστο των έργων στο Κουβέιτ και στη Ρουμανία που διαθέτει σήμερα η Έδραση ανέρχεται στα 12 εκατ. ευρώ επί των 145 εκατ. ευρώ που είναι το συνολικό κατασκευαστικό της αντικείμενο αυτή τη στιγμή.

- Μετά τις ΗΠΑ, όπου η «επιχείρηση» TOUSA απέτυχε, όπως ορισμένοι είχαν προβλέψει από την πρώτη στιγμή της προσπάθειας, ο όμιλος της Τεχνικής Ολυμπιακής έχει βάλει στόχο να... κατακτήσει τη ρωσική αγορά.

Συγκεκριμένα δεν υπάρχει κάτι απτό, εκτός της λειτουργίας υποκαταστήματος στη Μόσχα. Η διεθνής ουσιαστική παρουσία του ομίλου περιορίζεται σήμερα στη Ρουμανία όπου μέσω της θυγατρικής Μοχλός εκτελεί τρία οδικά έργα. 

[email protected]