Ο φαύλος κύκλος που απειλεί να ρίξει στο καναβάτσο τη ΔΕΗ

Για πρώτη φορά επίσημα η διοίκηση της ΔΕΗ παραδέχεται το οικονομικό αδιέξοδο της εταιρείας και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητά της.

Στη διάρκεια του χθεσινού συνεδρίου «Power & Gas Supply Forum», ο αντιπρόεδρος της δημόσιας εταιρείας Γεώργιος Ανδριώτης έκανε λόγο για έναν «φαύλο κύκλο», ο οποίος «αν συνεχιστεί για λίγα χρόνια, η ΔEΗ δεν θα υπάρχει…».

Στο πάνελ στο οποίο συμμετείχαν και κορυφαία στελέχη των ανεξάρτητων προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας των Μυτιληναίος, Ήρων, Elpedison και Volterra, το ερώτημα που είχε τεθεί είναι γιατί δεν ανοίγει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο αντιπρόεδρος της δημόσιας εταιρείας για πρώτη φορά περιέγραψε τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας, με αιχμές κατά της κυβέρνησης. Το πρώτο καρφί… είχε να κάνει με το απαγορευτικό της κυβέρνησης στις ανατιμήσεις του ρεύματος: «Η ΔEΗ είναι ανώνυμη εταιρεία και εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Παρόλο που αυξάνει το κόστος, δεν αυξάνει τα τιμολόγια και χορηγεί και εκπτώσεις στους πελάτες της», είπε και συνέχισε: «Τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι το 2015, γίνονταν αυξήσεις και εισπράχθηκαν 600 εκατ. ευρώ. Σήμερα λείπουν αυτά τα 600 εκατ. ευρώ».

Ο ίδιος περιέγραψε έναν «φαύλο κύκλο» με το μέτρο των ΝΟΜΕ για το άνοιγμα της αγοράς, αφήνοντας τη δεύτερη αιχμή… για τις επιλογές της κυβέρνησης: «Η ΔEΗ δημοπρατεί (ΝΟΜΕ) 14 TWh, σχεδόν δηλαδή το σύνολο της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής. Πουλά κάτω του κόστους. Κι επειδή παράγει το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά έχει το 80% του μεριδίου της λιανικής, αναγκάζεται να αγοράζει ποσότητες για να καλύψει τις ανάγκες των πελατών της. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο χωρίς τέλος. Όλοι θέλουν την ύπαρξη της δημόσιας εταιρείας αλλά αν αφήσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο για λίγα χρόνια, τότε η ΔEΗ δεν θα υπάρχει».

Οι ιδιώτες προμηθευτές

Τα πυρά τους στη ΔEΗ και στις διαχρονικές επιλογές της πολιτείας έστρεψαν οι ιδιώτες παραγωγοί και προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας για τη μη απελευθέρωση της αγοράς.

Ο γενικός διευθυντής του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας (Protergia) της Μυτιληναίος, Ντίνος Μπενρουμπή, υπογράμμισε πως «ούτε η πολιτεία ούτε ο δεσπόζων παίκτης θέλουν να ανοίξει η αγορά. Στη ΔEΗ έχει καλλιεργηθεί η κουλτούρα του "δεν πληρώνω", με αποτέλεσμα να μην μπορείς να πάρεις πελάτες της». Κατά τον ίδιο, υπάρχουν μεν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών της ύψους 2,5 δισ. ευρώ, αλλά από την άλλη μεριά και η εταιρεία δεν πληρώνει την αγορά. Έφερε ως παράδειγμα τις οφειλές του Διαχειριστή προς τους παραγωγούς από τον Ιούλιο του 2018. Ο Διαχειριστής δεν πληρώνει, γιατί δεν εισπράττει από τη ΔEΗ».

Ο κ. Μπενρουμπή επιπλέον σημείωσε ότι «η αγορά δεν ανοίγει καθώς δεν υπάρχει ανταγωνισμός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν μπορείς να ανταγωνιστείς έναν δεσπόζοντα παίκτη που πουλά χωρίς να καλύπτει τα κόστη και χωρίς τα τιμολόγιά του να είναι κοστοστρεφή.

Από τη μεριά του, ο πρόεδρος της Ήρων Γιώργος Κούβαρης καυτηρίασε πως «οι κυβερνήσεις σχεδίασαν με τέτοιο τρόπο την αγορά, ώστε να μην ανοίξει». Αναφέρθηκε στα εμπόδια που αντιμετώπισαν οι πρώτες ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ρεύματος για να ανταγωνιστούν τον δεσπόζοντα παίκτη. Κατά τον ίδιο, το μέτρο των ΝΟΜΕ εξάντλησε τη συνεισφορά του και τόνισε την ανάγκη, η νέα αγορά όπως διαμορφώνεται να διακατέχεται από σταθερότητα.

«Το κόστος του ρεύματος θα έπρεπε να ήταν 40 ευρώ ανά MWh», υποστήριξε ο εκτελεστικός πρόεδρος της Elpedison Νίκος Ζαχαριάδης και αντί αυτής της τιμής στην Ελλάδα ανέρχεται στα 68 με 78 ευρώ. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας, σειρά στρεβλώσεων και επιβαρύνσεων όπως οι ΥΚΩ, το μεταφορικό κόστος, οι ρευματοκλοπές, η λειτουργία αντιπαραγωγικών μονάδων ανεβάζουν το κόστος.

Ο κ. Ζαχαριάδης κατήγγειλε ακόμη και την πρακτική του δημοσίου να αναθέτει απευθείας την προμήθεια και την προπληρωμή του ρεύματος στη ΔEΗ, ενώ κανονικά θα έπρεπε να διεξάγεται διαγωνισμός. Με τον τρόπο αυτό, ο ανταγωνισμός κλείνει.   

Ο διευθύνων σύμβουλος της Volterra Πάνος Νίκου στάθηκε στις αρνητικές επιπτώσεις που προκάλεσε το σκάνδαλο των Energa και Hellas Power, με την πρώτη απόπειρα του ανοίγματος της αγοράς, καθώς και στα προβλήματα των καταναλωτών να κατανοήσουν τι σημαίνει ενέργεια καθώς και ότι απαιτούνται επενδύσεις.