Ως μνημείο προχειρότητας παρουσιάζουν στο υπουργείο Ανάπτυξης και Υποδομών το διαγωνισμό για το μετρό Θεσσαλονίκης και αυτές τις ημέρες επιχειρούν να σώσουν ό,τι μπορούν από το πολυδιαφημισμένο έργο.

Ήδη βρίσκεται προς ψήφιση στη Βουλή ρύθμιση που επιτρέπει στο ελληνικό Δημόσιο και στην κοινοπραξία που έχει αναλάβει το μετρό Θεσσαλονίκης (ΑΕΓΕΚ-ANSALDO T.S.F.-SELI-ANSALDOBREDA) να επιλύσουν μέσω διαιτησίας τις (πολλές) διαφορές τους, αλλά στην κυβέρνηση ελπίζουν πως εν τω μεταξύ η Alpha Bank θα έχει καταφέρει να πωλήσει την ΑΕΓΕΚ στην Ελλάκτωρ.

Σημειώνεται πως οι τραπεζίτες δεν αγωνιούν μόνο για τα δάνεια, αλλά και για τις τεράστιου ύψους εγγυητικές επιστολές που έχουν δώσει στην ΑΕΓΕΚ, οι οποίες θα χαθούν στην περίπτωση οριστικού «λουκέτου» στην τελευταία. Βέβαια, προϋπόθεση για τη διαιτησία είναι να συνεχιστούν οι εργασίες, έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς από τους προβλεπόμενους στη σύμβαση, διαμηνύουν από την κυβέρνηση, καθώς βλέπουν τον κίνδυνο απώλειας κοινοτικών πόρων.

Οι καθυστερήσεις στην εξεύρεση λύσης στο βασικό δίκτυο οδηγούν σε αναβολή της υπογραφής της σύμβασης για την επέκταση προς Καλαμαριά που έχει αναλάβει η Ελλάκτωρ έναντι 315 εκατ. ευρώ. Ο υπουργός Ανάπτυξης είχε εξαγγείλει πως η σύμβαση θα υπογραφεί τον Απρίλιο, αλλά άνθρωποι που παρακολουθούν την υπόθεση υποστηρίζουν πως θα υπογραφεί «όταν πάρει το δρόμο της η λύση για το βασικό δίκτυο»

Τόσο η διοίκηση της Αττικό Μετρό, όσο και οι πολιτικοί προϊστάμενοι στο υπουργείο Ανάπτυξης και Υποδομών υποστηρίζουν πως το έργο (που θα έπρεπε να λειτουργεί, αλλά βρίσκεται ακόμα στην αρχή) ανατέθηκε προ επταετίας με μεγάλες «αμαρτίες».

Η πρώτη ήταν πως βασίστηκε σε προκλητικά πρόχειρη μελέτη του δήμου Θεσσαλονίκης γι' αυτό και τα τελευταία χιλιόμετρα της γραμμής απλώς περνούν μέσα από χωράφια! Αντί να πάει προς την Καλαμαριά, η γραμμή του μετρό έστριψε προς Νέα Ελβετία μόνο και μόνο για να μείνει εντός των ορίων του δήμου Θεσσαλονίκης.

Εξαιτίας της πρόχειρης μελέτης, ένας σταθμός πρόκειται να κατασκευαστεί πάνω σε ρήγμα και ένας άλλος πάνω σε ρέμα! Οπως είναι φυσικό η κοινοπραξία έχει εγείρει τεράστιες απαιτήσεις, αφού απαιτείται πρόσθετο κόστος για να κατασκευαστούν οι συγκεκριμένοι σταθμοί. Ομως, η σύμβαση που υπέγραψε δεν επιτρέπει μεγάλα περιθώρια ελιγμών, με αποτέλεσμα η ΑΕΓΕΚ να έχει αυτοπαγιδευθεί. Πίστευε, όπως συνέβαινε για χρόνια στα μεγάλα έργα, πως θα έκανε τη σύμβαση "κουρελόχαρτο". Ομως, οι εποχές άλλαξαν και οι διοικήσεις στο δημόσιο αποφεύγουν τις συμβάσεις – λάστιχο.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ζητούν να κηρυχθεί έκπτωτη η ΑΕΓΕΚ, ώστε να ξεμπλοκάρει το κρίσιμο έργο. Στο υπουργείο υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο μεταφράζεται σε τεράστια καθυστέρηση και ταλαιπωρία για την πόλη (πρέπει να φύγουν τα μηχανήματα της κοινοπραξίας, να έρθουν τα νέα μηχανήματα, κ.ο.κ.), σε προκήρυξη νέου διαγωνισμού (στον οποίο μπορεί να υπάρξουν προσφυγές, κ.λπ.).

Γι' αυτό και προκρίνουν τη λύση της διαιτησίας με την ελπίδα πως η Alpha Bank (ο μεγαλύτερος πιστωτής) θα καταφέρει να πωλήσει την εταιρεία στην Ελλάκτωρ.

Επιπλέον, δε μπορεί να εκδιωχθεί μόνο η ΑΕΓΕΚ, αλλά ολόκληρη η κοινοπραξία, δηλαδή και ο ιταλικός όμιλος Ansaldo που έχει αναλάβει τα ηλεκτρομηχανολογικά και τεχνολογικά συστήματα.

Ομως η Ansaldo και τα λοιπά μέλη της κοινοπραξίας προχωρούν κανονικά στην ανάπτυξη των συστημάτων (εντός των μονάδων παραγωγής τους) και θα εγείρουν απαιτήσεις άνω των 100 – 150 εκατ. ευρώ στην περίπτωση που εκδιωχθούν, χωρίς δική τους υπαιτιότητα (αφού ευθύνεται η ΑΕΓΕΚ που εκτελεί τα έργα πολιτικού μηχανικού).

Σύμφωνα με το σχεδιασμό, στο μετρό Θεσσαλονίκης θα λειτουργούν πλήρως αυτοματοποιημένοι συρμοί, χωρίς οδηγό, και με υψηλά πρότυπα ασφαλείας.

Στην Αττικό Μετρό προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο με το βασικό δίκτυο ώστε να υπογραφεί γρήγορα η σύμβαση για την επέκταση προς Καλαμαριά. Το συγκεκριμένο τμήμα έπρεπε να είναι στον κύριο κορμό του έργου και όχι τα χωράφια του δήμου Θεσσαλονίκης με τις παχυλές απαλλοτριώσεις...

Υποστηρίζουν πως το έργο έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση (από το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) και προσθέτουν πως η σύμβαση με την Ελλάκτωρ αφορά μόνο τα έργα πολιτικού μηχανικού.

Θα χρειαστεί και δεύτερος διαγωνισμός για τα ηλεκτρομηχανολογικά και τη σηματοδότηση. Τα δύο έργα στο μετρό Θεσσαλονίκης (βασικό δίκτυο και η σχεδιαζόμενη επέκταση προς Καλαμαριά) περιλαμβάνονται στα 5 μεγαλύτερα έργα του ΕΣΠΑ και η χώρα κινδυνεύει με απώλεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Με τις δύο συμβάσεις (η μία είναι προς υπογραφή) να αγγίζουν τα 1,3 δισ. οι δαπάνες μόλις που ξεπερνούν τα 300 εκατομμύρια ευρώ.