Χαρακτηριστικά τιμωρίας της αποταμίευσης και νέας αύξησης των φορολογικών επιβαρύνσεων προδιαγράφει η εξαγγελία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγ. Βενιζέλου για νέα και σημαντική αύξηση των απαιτούμενων αποδείξεων ακόμα και στο 60% του εισοδήματος, με αποσύνδεση από το αφορολόγητο.

Η χθεσινή εξαγγελία δεν συνοδεύτηκε από διευκρινίσεις, το αντίθετο μάλιστα, ουδείς από το οικονομικό επιτελείο ήταν σε θέση να δώσει έστω και κάτι περισσότερο από το περίγραμμα του μέτρου, την ώρα όπου θα έχει αναδρομική ισχύ -όπως είπε ο κ. Βενιζέλος- και το έτος τελειώνει σε τρεις μήνες. Eπομένως, οι φορολογούμενοι έχουν ελάχιστο περιθώριο (για να μη γίνει λόγος για το διαθέσιμο εισόδημα) για να καλύψουν το άλμα των απαιτούμενων αποδείξεων και να μην πληρώσουν έξτρα φόρους.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις Βενιζέλου, "οι αποδείξεις δεν αφορούν στο αφορολόγητο όριο, αφορούν στο επίπεδο που πρέπει να φτάνεις με αποδείξεις, ανάλογα με τα εισοδήματά σου. Δηλαδή, αν τα εισοδήματά σου είναι 100.000 ευρώ, στο Εθνικό Φορολογικό Σύστημα θα προβλέπεται ότι πρέπει να εμφανίσεις 60.000 ευρώ σε αποδείξεις - ας πάρω ένα αισιόδοξο παράδειγμα, γιατί μόνο 25.000 Έλληνες κάνουν δήλωση εισοδήματος άνω των 100.000, για να καταλάβουμε τι συμβαίνει με το φορολογικό σύστημα.

Μόνο 160.000 άτομα δηλώνουν εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ. Αν δηλώσεις 50.000 ή 60.000 ευρώ, πρέπει να έχεις αποδείξεις οι οποίες είναι 30.000 όχι 5.000 ευρώ. Αυτές οι αποδείξεις θα είναι ηλεκτρονικές, οι αποδείξεις θα είναι συγκεντρωμένες με ηλεκτρονικό τρόπο και δεν θα παίρνεις καμία επιστροφή. Πρέπει να οικοδομήσεις το επίπεδο του δικού σου εισοδήματος με αποδείξεις οι οποίες θα είναι ηλεκτρονικές.

Πότε θα αρχίσει να ισχύει το μέτρο αυτό; Αυτό το μέτρο θα ισχύσει με τη φορολογική δήλωση του 2012 για τα εισοδήματα του 2011. Όλα τα μέτρα αυτά προκειμένου να αποδώσουν το 2012 πρέπει, εφόσον αφορούν στη φορολογική δήλωση του 2012, να αφορούν στα εισοδήματα του 2011".

Με βάση αυτές τις ανακοινώσεις, φοροτεχνικοί κάνουν δύο επισημάνσεις:

1. Καθώς το 2011 ολοκληρώνεται σε τρεις μήνες και οι ισχύουσες μέχρι σήμερα διατάξεις ορίζουν ότι θα πρέπει να συγκεντρωθούν αποδείξεις ίσες με το 25% του εισοδήματος, με μέγιστο όριο απαιτούμενων αποδείξεων 15.000 ευρώ, τέτοιου μεγέθους διεύρυνση των απαιτούμενων αποδείξεων θα οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση των φόρων.

Η διάταξη που βρίσκεται σε ισχύ (όπως ψηφίστηκε με τον εφαρμοστικό νόμο του μεσοπρόθεσμου), για αποδείξεις ίσες με το 25% του εισοδήματος, προβλέπει ότι για το 2011 όποιος συγκεντρώσει λιγότερες αποδείξεις από τις απαιτούμενες θα φορολογηθεί με συντελεστή 10% επί της διαφοράς.

Έτσι, αν υποθέσουμε ότι ο φορολογούμενος τον οποίο επικαλέστηκε ο κ. Βενιζέλος στο παράδειγμά του έχει εισόδημα 100.000 ευρώ και αντί για αποδείξεις 60.000 έχει καταφέρει να συγκεντρώσει αποδείξεις 25.000 ευρώ, θα κληθεί να πληρώσει πρόσθετο φόρο 3.500 ευρώ (60.000 -25.000 = 35.000 x 10% = 3.500 ευρώ), εφόσον βεβαίως εξακολουθήσει να ισχύει η ποινή του 10% όπως προβλέπεται σήμερα και δεν υπάρξουν αλλαγές και σε αυτό το σημείο.

2. Eίναι παράδοξο ο φορολογικός νομοθέτης να υποχρεώνει τους φορολογουμένους να καταναλώνουν συγκεκριμένο ποσοστό του εισοδήματός τους για να μην πληρώσουν επιπλέον φόρο.

Τα κενά

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών διευκρίνιζαν μετά τις δηλώσεις Βενιζέλου ότι το παράδειγμα του υπουργού ήταν σχηματικό και, παρόλο που σχεδιάζεται πράγματι σημαντική διεύρυνση του ποσού των απαιτούμενων αποδείξεων, έναντι του ισχύοντος 25%, η διεύρυνση αυτή δεν θα φτάσει το 60%.

Δήλωναν, παράλληλα, αδυναμία προσδιορισμού ακόμα και μιας τάξης μεγέθους αύξησης του απαιτούμενου ποσού, καθώς, όπως έλεγαν, "δεν έχει εξεταστεί ακόμα το θέμα διεξοδικά"…

Ασαφές είναι επίσης ποιες αποδείξεις θα "μετράνε", αφού υπάρχουν σκέψεις να συνυπολογίζονται ακόμα και τόκοι στεγαστικών δανείων ή ιατρικές δαπάνες, οι οποίες ως φοροαπαλλαγές θα κοπούν για τα υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια και θα διατηρηθούν μόνο για τους έχοντες χαμηλά εισοδήματα.

Σαφές είναι πάντως ότι, υπό τη δραματική πίεση αύξησης των δημοσίων εσόδων, οι αλλαγές θα έχουν ισχύ φέτος. Όπως είπε ο υπουργός, "το μέτρο αυτό θα ισχύσει με τη φορολογική δήλωση του 2012 για τα εισοδήματα του 2011", ενώ η καταγραφή των αποδείξεων θα γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο: "Αυτές οι αποδείξεις θα είναι ηλεκτρονικές, οι αποδείξεις θα είναι συγκεντρωμένες με ηλεκτρονικό τρόπο και δεν θα παίρνεις καμία επιστροφή.

Πρέπει να οικοδομήσεις το επίπεδο του δικού σου εισοδήματος με αποδείξεις οι οποίες θα είναι ηλεκτρονικές".

H φοροκάρτα

Από τη Δευτέρα, άλλωστε, τίθεται σε ισχύ η φοροκάρτα ή κάρτα αποδείξεων, η οποία θα διατίθεται από τις τράπεζες, χωρίς επιβάρυνση. Η φοροκάρτα θα έχει όψη πιστωτικής κάρτας, αλλά δεν θα περιλαμβάνει προσωπικά στοιχεία.

Θα είναι λευκή και στην μπροστινή όψη της θα αναγράφονται "Κάρτα Αποδείξεων", το σλόγκαν "δίνω την κάρτα, συλλέγω έξοδα" και ένας 10ψήφιος κωδικός. Στην πίσω όψη θα υπάρχει μαγνητική ταινία, όπως στις πιστωτικές.

Θα ενεργοποιείται είτε με SMS στον αριθμό 54053 της ΓΓΠΣ (ΑΦΜ, κενό και ο κωδικός) είτε μέσω Διαδικτύου στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://link.minfin.gr/karta και ο φορολογούμενος θα κάνει αντιστοίχιση του ΑΦΜ του με τον 10ψήφιο κωδικό της κάρτας. Έτσι, κανείς άλλος πλην της ΓΓΠΣ δεν θα γνωρίζει σε ποιον φορολογούμενο αντιστοιχεί η κάθε κάρτα. Ειδικό help desk που θα απαντά σε ερωτήµατα των καταναλωτών θα δηµιουργηθεί στο υπουργείο Οικονοµικών, στο τηλέφωνο 2110007111.

Σε κάθε συναλλαγή των καταναλωτών, ασχέτως αν είναι με μετρητά ή με πιστωτική κάρτα, οι καταστηματάρχες θα περνούν από τα μηχανήματα POS (Point of Sales, που χρησιμοποιούνται για τις πιστωτικές) τη φοροκάρτα, η οποία θα καταγράφει τη συναλλαγή. Τα στοιχεία στη συνέχεια θα αποστέλλονται στη ΓΓΠΣ. Οι φορολογούμενοι θα έχουν πρόσβαση στις προσωπικές τους μερίδες μέσω Διαδικτύου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες δεν θα έχουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα. Το µόνο που θα βλέπουν θα είναι ότι σε µια συγκεκριµένη ηµεροµηνία (π.χ. 27 Οκτωβρίου 2011) ο χρήστης µε αριθµό κάρτας 12 3456 7890 αγόρασε, για παράδειγµα, ένα ψυγείο από μια συγκεκριµένη επιχείρηση.

Στο τέλος κάθε ηµέρας, η τράπεζα θα δίνει στη ΓΓΠΣ αναλυτική κατάσταση των συναλλαγών που έγιναν µε τις φοροκάρτες που εκδόθηκαν από το δίκτυό της. Η ΓΓΠΣ, µε τη σειρά της, θα περνά τα ποσά αυτά στον "λογαριασµό αφορολογήτου" καθενός από τους κατόχους τους, ενώ παράλληλα θα µπορεί να έχει άµεση εικόνα για τον τζίρο των επιχειρήσεων και άρα για τον ΦΠΑ που οφείλουν.