«Αντίμετρα» ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος έναντι των υποδείξεων σκληρών μέτρων της Κομισιόν αναζητά η κυβέρνηση, που αναμένεται εντός της ερχόμενης εβδομάδας να ανοίξει τα χαρτιά της προλαβαίνοντας την Κομισιόν η οποία είναι αποφασισμένη -στην αντίθετη περίπτωση- να επιβάλει τα δικά της μέτρα.

Η κυβέρνηση θέλει πάση θυσία να αποφύγει το «μαχαίρι» στον 14ο μισθό και δεν συζητά το θέμα των απολύσεων, εξετάζει όμως εναλλακτικά μεγαλύτερες περικοπές στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων με πολύ υψηλές αποδοχές.

«Τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να είναι όσο πιο δίκαια γίνεται και να είναι τα τελευταία. Δεν μπορεί κάθε τρεις και πέντε να μας ζητάνε πρόσθετα μέτρα», λέει χαρακτηριστικά στέλεχος του οικονομικού επιτελείου που αποκαλύπτει ότι την περασμένη Δευτέρα αποφεύχθηκε στο παρά πέντε να βγει το Ecofin και να «διατάξει» εδώ και τώρα τα μέτρα που θα πρέπει να υλοποιήσει η κυβέρνηση.

Ευτυχώς, η οικονομική διπλωματία την οποία επιχειρεί ο πρωθυπουργός φαίνεται σε αυτό το επίπεδο να έπιασε τόπο και έτσι δόθηκε η προθεσμία της 16ης Μαρτίου, η οποία όπως αναγνωρίζει κυβερνητικό στέλεχος είναι «ξεκάθαρα προσχηματική, για να μη μας πουν "αυτά είναι τα μέτρα και πάρτε τα τώρα"».

Έτσι, το οικονομικό επιτελείο -με λειψές δυνάμεις αφού η απεργία των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών έχει οδηγήσει σε κατεβασμένα ρολά στην οδό Νίκης και σε απαγόρευση εισόδου σε όλους τους συνεργάτες του υπουργού πλην μιας γραμματέως του από τις αρχές της εβδομάδας- γράφει και σβήνει σενάρια έκτακτων φόρων και περικοπών στις δαπάνες, θέλοντας πάση θυσία να αποφύγει την περικοπή του 14ου μισθού και ακόμα περισσότερο δεν διανοείται να υλοποιήσει τις συστάσεις για απολύσεις υπαλλήλων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Στα δεδομένα μέτρα περιλαμβάνονται η αύξηση του ΦΠΑ και της φορολογίας στα καύσιμα, όπως άλλωστε και η αύξηση των φόρων στα πολυτελή αγαθά και στα αυτοκίνητα που υπέδειξε η Κομισιόν. Παρότι αρχικά υπήρχε η επιθυμία των εταίρων μας να μπει στις επίσημες συστάσεις και η υπόδειξη περικοπής του 14ου μισθού, τελικά το συμβούλιο περιορίστηκε να υποδείξει μέτρα για νέα περικοπή δαπανών.

Η κυβέρνηση δεν θέλει να αγγίξει άλλο τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων -άγνωστο αν θα τα καταφέρει έως το τέλος και τίποτα δεν αποκλείεται- καθώς θεωρεί ότι ήδη το «μαχαίρι» είναι μεγάλο μέσω της περικοπής των επιδομάτων κατά 10% αλλά και της κατάργησης φοροαπαλλαγών και αυτοτελούς φορολόγησης.

Στο τραπέζι πάντως έχει πέσει πρόταση και ήδη γίνονται σενάρια στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για μεγαλύτερο «μαχαίρι» στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων-«ρετιρέ».

Για τον ΦΠΑ, τα σενάρια που επεξεργάζεται η κυβέρνηση αφορούν είτε στην αύξηση των συντελεστών κατά 2 - 3 μονάδες είτε στην καθιέρωση νέου υψηλού συντελεστή για τα είδη πολυτελείας (στο 21% - 22%) και στην παράλληλη καθιέρωση συντελεστή 15% για τρόφιμα και παροχή υπηρεσιών (σήμερα υπάγονται στον συντελεστή 9%).

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση του ΦΠΑ θα οδηγήσει σε μεγάλες επιβαρύνσεις αλλά και σε ουσιαστικά και άμεσα έσοδα για το Δημόσιο καθώς κάθε μονάδα αύξησης του συντελεστή εκτιμάται πως αποφέρει πρόσθετα έσοδα 1 δισ. ευρώ.

---Ο παράγοντας ύφεση

Πέρα από τον πονοκέφαλο των Βρυξελλών και των αγορών, η κυβέρνηση έρχεται αντιμέτωπη και με ένα ακόμα ουσιαστικό πρόβλημα, αυτό της ύφεσης. Τα σενάρια μείωσης του ΑΕΠ κατά 0,3% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός ανήκουν ήδη στο παρελθόν και η Τράπεζα της Ελλάδος βλέπει ύφεση 1% - αν δεν είναι παραπάνω.

Η μεγαλύτερη της αρχικά εκτιμώμενης ύφεση της ελληνικής οικονομίας, πέραν των επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία, επηρεάζει και τον λόγο ελλείμματος προς ΑΕΠ, καθώς όσο μικραίνει ο παρονομαστής του κλάσματος τόσο μεγαλώνει το μέγεθος! Έτσι και τεχνικά, απειλείται ο στόχος αποκλιμάκωσης του ελλείμματος στο 8,7% του ΑΕΠ, ενώ πρόσθετες για τον ίδιο λόγο επιβαρύνσεις απορρέουν από τη «βαθύτερη» ύφεση του 2009.
 
Πέρυσι, τα προσωρινά στοιχεία της ΕΣΥΕ έδειξαν ύφεση κατά 2% και όχι 1,3% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, οδηγώντας κατά πάσα πιθανότητα σε διαμόρφωση του τελικού μεγέθους του ελλείμματος σε ποσοστό υψηλότερο του 12,7% του ΑΕΠ.

Και αυτή η παράμετρος συνέτεινε τελικά στο να ζητήσει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ μέτρα μείωσης του ελλείμματος κατά 5,25% και όχι κατά 4% που προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, γεγονός το οποίο μεταφράζεται σε πρόσθετα μέτρα της τάξεως των 2,5 - 3 δισ. ευρώ.

Την παράμετρο ύφεση αναμένεται να αναδείξει και η Κομισιόν την ερχόμενη εβδομάδα με τις ενδιάμεσες προβλέψεις που θα δώσει στη δημοσιότητα στις 25 Φεβρουαρίου. Παρότι ποτέ δεν περιλαμβάνονταν μέχρι σήμερα προβλέψεις ξεχωριστά για την ελληνική οικονομία στις ενδιάμεσες προβλέψεις (interim forecasts), αυτήν τη φορά η ανακοίνωσή τους θα συνοδεύεται από ξεχωριστή αναφορά στην περίπτωση της Ελλάδας.