Έκθεση-καταπέλτη για τον τρόπο με τον οποίο "μαγειρεύονταν" τα στατιστικά στοιχεία στο παρελθόν και ειδικότερα το 2009, με ευθεία αναφορά σε πολιτικές παρεμβάσεις παρέδωσε στον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου η ανεξάρτητη επιτροπή που είχε συσταθεί για την αξιοπιστία των δημοσιονομικών στοιχείων.

Τα πολιτικά τερτίπια, το διάτρητο και αδιαφανές σύστημα συλλογής, η αδυναμία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους να ελέγξει τη ροή δαπανών αλλά και το γεγονός ότι τα στοιχεία διαβιβάζονται ακόμα μεταξύ υπηρεσιών με... χαρτομάνι και διά τηλεφώνου "επέτρεπαν" στην Ελλάδα να "κοροϊδεύει" επί της ουσίας τη Eurostat, τις Βρυξέλλες και τις αγορές που… παίρνουν τώρα την εκδίκησή τους.

Στην έκθεση περιγράφεται όμως και το πρωτοφανές στα χρονικά γεγονός-όπως ανέφερε ο αρμόδιος επικεφαλής του τομέα Δημοσίων Οικονομικών της Eurostat- της αποστολής στοιχείων… χωρίς στοιχεία, με προσδιορισμό του ελλείμματος εντελώς αυθαίρετα.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο πόρισμα και στο σημείο όπου περιγράφεται το άλμα του ελλείμματος από το 6% στο 12,5% του ΑΕΠ τα προηγούμενα χρόνια, πριν από τη γνωστοποίηση των εκτιμήσεων για το έλλειμμα στη Eurostat προηγούνταν συσκέψεις είτε στην ΕΣΥΕ (έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000) είτε στη Γενική Διεύθυνση Μακροοικονομικής Πολιτικής (ή στον γενικό γραμματέα) στη συνέχεια.
 
"Τον Σεπτέμβριο του 2009 δεν έγινε σύσκεψη. Σύμφωνα με τους αρμόδιους υπαλλήλους της ΕΣΥΕ, οι σχετικοί πίνακες ήταν έτοιμοι εγκαίρως και στις 27 ή 28 Σεπτεμβρίου διαβιβάστηκαν από το αρμόδιο τμήμα στην ηγεσία της ΕΣΥΕ. Στις 30 Σεπτεμβρίου οι πίνακες απεστάλησαν στη Eurostat, αλλά οι στήλες του 2008 και του 2009 ήταν κενές.

Σύμφωνα με τη συνοδευτική επιστολή, τα στοιχεία του 2008 και του 2009 θα αποστέλλονταν το αργότερο έως το Σάββατο 3 Οκτωβρίου (σ.σ.: στις 4 Οκτωβρίου ήταν οι εθνικές εκλογές). Στις 2 Οκτωβρίου απεστάλη νέα γνωστοποίηση με συμπληρωμένες όλες τις στήλες. Στη γνωστοποίηση αυτή το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2009 εκτιμάτο σε 14,360 δισ. ευρώ ή 6% του ΑΕΠ". Στη συνέχεια βέβαια ακολούθησε -όπως είναι γνωστό- και νέα γνωστοποίηση που ανέβαζε το έλλειμμα στο 12,5% του ΑΕΠ.

Πέραν της καταγραφής των δεδομένων που πιστοποιούνται από τα αποδεικτικά έγγραφα της αλληλογραφίας με τη Eurostat, οι συντάκτες του πορίσματος (εκπρόσωποι από ΤτΕ, ΚΕΠΕ, ΙΟΒΕ, ΙΝΕ, ΓΣΕΕ και Ένωση Τραπεζών) καταλήγουν, ούτε λίγο ούτε πολύ, στο συμπέρασμα ότι τα στοιχεία για το έλλειμμα που εστάλησαν στη Eurostat στις 2 Οκτωβρίου (με έλλειμμα 6%) ήταν εντελώς αυθαίρετα.
 
"Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στη γνωστοποίηση της 2ας Οκτωβρίου δεν αντιστοιχούσαν στα στοιχεία που είχαν στείλει στην ΕΣΥΕ οι διάφοροι φορείς και υπηρεσίες", επισημαίνεται χαρακτηριστικά, σε αντίθεση με τα δεδομένα που εστάλησαν στις 21 Οκτωβρίου και έδειχναν το έλλειμμα στο 12,5%.

Πόσο είναι τα χρέη, ρε παιδιά!

Σκηνικό "παρεμβάσεων" φωτογραφίζουν οι εξελίξεις και στον προσδιορισμό των χρεών των νοσοκομείων, τα οποία φαίνεται να παρουσιάζουν μια απίθανη "ελαστικότητα" της τάξεως των 3 δισ. ευρώ.

Τα χρέη των νοσοκομείων για την περίοδο 2005 - 2008, όπως προέκυψε από επιστολή του υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προς τη Βουλή των Ελλήνων, με ημερομηνία 14 Απριλίου 2009, προσδιορίζει το ύψος τους σε 5,226 δισ. ευρώ. "Όμως κατά την τριήμερη επίσκεψη της Eurostat στην Αθήνα (16 - 18 Νοεμβρίου 2009), ο επικεφαλής της αποστολής έδειξε άλλη επιστολή του ίδιου υπουργείου, με ημερομηνία 15 Απριλίου 2009, η οποία του είχε διαβιβαστεί μέσω της ΕΣΥΕ και βεβαίωνε ότι οι συσσωρευμένες οφειλές των δημόσιων νοσοκομείων ήταν 2,2 δισ. ευρώ και όχι 5,2 δισ. ευρώ".

Η αιτιολογία που δόθηκε από την ΕΣΥΕ ήταν πως τα 2,2 δισ. ευρώ αφορούν σε καθαρές οφειλές και το σχόλιο της Επιτροπής είναι πως "πρόκειται για έναν ασυνήθιστο συμψηφισμό απαιτήσεων και υποχρεώσεων".

Και άλλα… ευτράπελα

Στο πόρισμα που συντάχθηκε από ανεξάρτητη επιτροπή στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι της ΤτΕ, του ΚΕΠΕ, του ΙΟΒΕ, του ΙΝΕ, της ΓΣΕΕ και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, επισημαίνεται παράλληλα πως "η συλλογή αξιόπιστων στοιχείων χρέους των φορέων εκτός γενικής κυβέρνησης αποτελεί ασθενή κρίκο". Το ενδοκυβερνητικό χρέος ευθύνεται ειδικά το 2009 για την αύξηση του χρέους προς το ΑΕΠ στο 113,4% από 91,4%, μέσα σε 11 μόλις μήνες.

Πέραν αυτών, υπάρχουν και άλλα προβλήματα όπως η χρήση των swaps για τη μεταφορά δαπανών για τόκους που μειώνει το τρέχον έλλειμμα αλλά σωρεύει χρέος και υποχρεώσεις για τα επόμενα χρόνια, η ελλιπής καταγραφή "πιστώσεων προμηθευτών" όπως για παράδειγμα για τα νοσοκομεία, η μη καταγραφή των δανείων με εγγύηση του Δημοσίου, παρότι για παράδειγμα σημαντικό μέρος αυτών αναμένεται να καταπέσει.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σημαντικό κομμάτι των εγγυημένων δανείων οφείλει ο ΟΣΕ. Επίσης, επιβαρυντικά ίσως δράσει για το χρέος η αδυναμία καταγραφής ορισμένων επενδύσεων ΣΔΙΤ ως ιδιωτικές επενδύσεις, σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει θέσει η Eurostat (οι συνολικές συμβάσεις ΣΔΙΤ που έχουν ήδη υπογραφεί ανέρχονται σε 3,4 δισ. ευρώ). Με βάση όλους αυτούς τους παράγοντες, εκτιμάται ότι το συνολικό χρέος μπορεί να είναι έως και κατά 50 - 55 δισ. ευρώ μεγαλύτερο!

Στην έκθεση ξεχωρίζουν αναφορές σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένας υπουργός αποφασίζει μία νέα δαπάνη και το ΓΛΚ θα το πληροφορηθεί έως και 18(!) μήνες μετά, ενώ πιστεύεται πως η ανάληψη νέων υποχρεώσεων σε ετήσια βάση ανέρχεται σε περίπου 1 δισ. ευρώ.

Σταγόνα στον ωκεανό άλλωστε αποτελεί το γεγονός πως σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει πρωτόκολλο, η μεταβίβαση ορισμένων στοιχείων γίνεται… τηλεφωνικά, την τελευταία στιγμή, τα απολογιστικά στοιχεία των ΟΤΑ δημοσιεύονται με καθυστέρηση δύο έως τεσσάρων ετών, ενώ σε πιλοτικό επίπεδο βρίσκεται ακόμα το διπλογραφικό σύστημα των νοσοκομείων και δεν έχει προχωρήσει η παρουσίαση ισολογισμών από τους ΟΚΑ.
 
Ενδεικτικά αναφέρονται οι μεγάλες καθυστερήσεις στη συλλογή στοιχείων από τους ΟΤΑ σύμφωνα με τα ερωτηματολόγια της ΕΣΥΕ καθώς τα τελευταία στοιχεία για τους δήμους και τις κοινότητες με βάση αυτήν την πηγή αφορούν στο 2006 και έγιναν διαθέσιμα τον Σεπτέμβριο του 2009.