Πρόσθετα έσοδα 7,34 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,46 δισ. ευρώ θα προέλθουν από φόρους, και περικοπές δαπανών 3,680 δισ. ευρώ «ψάχνει» το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προκειμένου να υλοποιήσει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) το οποίο υποβάλλεται σήμερα (15/1/10) στην Κομισιόν.

Η υποβολή του προγράμματος συνεπάγεται την έναρξη της αντίστροφης διαδικασίας για πιο αυστηρούς ελέγχους από την Κομισιόν στην ελληνική οικονομία, καθώς παράλληλα με την αξιολόγησή του στο Εcofin Φεβρουαρίου σφίγγει ο κλοιός της επιτήρησης και ξεκινούν οι έλεγχοι των κοινοτικών σε μηνιαία βάση.

Στόχος του ΠΣΑ είναι η μείωση του ελλείμματος στο 2,8% του ΑΕΠ το 2012, με την επαναφορά της οικονομίας σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης από το 2011, ενώ για πρώτη φορά περιλαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα που συνοδεύονται από χρονοδιαγράμματα και ποσοτικούς στόχους.

Προκειμένου να προλάβει ενδεχόμενες αποκλίσεις έναντι των στόχων, το οικονομικό επιτελείο έχει ενσωματώσει «μαξιλάρι ασφαλείας» 0,2% του ΑΕΠ ή περίπου 500 εκατ. ευρώ και βρίσκεται βεβαίως με το δάχτυλο στη σκανδάλη για τη λήψη πρόσθετων μέτρων εφόσον απαιτηθεί.

«Είμαστε έτοιμοι για όποια επιπλέον μέτρα χρειαστούν», είπε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου επαναλαμβάνοντας την κατηγορηματική δέσμευση του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου σύμφωνα με την οποία «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί ώστε να πιάσουμε τους στόχους για το έλλειμμα». «Αν χρειαστούν πρόσθετα μέτρα για να φτάσουμε τους στόχους θα ληφθούν, αν χρειαστεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός θα τον υποβάλουμε», ανέφερε ο υπουργός.

Το δεύτερο σενάριο

Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης περιλαμβάνεται και εναλλακτικό - δυσμενέστερο σενάριο, με βάση το οποίο ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι χαμηλότερος, αλλά η αποκλιμάκωση του ελλείμματος θα γίνεται με τον ίδιο ακριβώς ρυθμό όπως και στο βασικό σενάριο (από το 12,7% του ΑΕΠ το 2009 στο 8,7% το 2010, στο 5,6% το 2011 και στο 2,8% το 2012).

Η χαμηλότερη της προσδοκώμενης ανάπτυξη, στο εναλλακτικό σενάριο, συνεπάγεται πρόσθετα μέτρα 0,3% του ΑΕΠ ή περίπου 700 εκατ. ευρώ το 2011 και το 2012, τα οποία θα προέλθουν από την πλευρά τόσο των δαπανών όσο και των φόρων. Στο ΠΣΑ αναφέρεται ότι στο εναλλακτικό σενάριο «η επίτευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι το 2012 θα απαιτήσει ένα πρόσθετο πακέτο μέτρων, που θα πρέπει να βασίζεται στην περαιτέρω μείωση των δαπανών και το οποίο πιθανότατα θα συνοδεύεται από επιπρόσθετα μέτρα από την πλευρά των εσόδων, συμπεριλαμβανομένων και αυξήσεων σε επιλεγμένους έμμεσους φόρους».

Η αντίστροφη μέτρηση

Το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα περάσει ένα ανεπίσημο πρώτο τεστ στη συνεδρίαση των συμβουλίων Eurogroup και Ecofin την προσεχή Δευτέρα και Τρίτη και στις 17 Ιανουαρίου ή στις 3 Φεβρουαρίου η αξιολόγηση της Κομισιόν θα τεθεί σε συζήτηση στο Κολέγιο των Επιτρόπων.

Επόμενος σταθμός η αξιολόγηση του προγράμματος στα συμβούλια υπουργών Οικονομικών στις 15 και 16 Φεβρουαρίου, όταν θα επικυρωθεί και η απόφαση για αυστηρότερη επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας με υπαγωγή στις διατάξεις του άρθρου 104 παράγραφος 9 (από την παράγραφο 8 σήμερα). «Μετά μπαίνουμε στη ρέγουλα των μηνιαίων επισκέψεων των κοινοτικών και σε τέσσερις μήνες θα έχουμε την πρώτη μεγάλη αξιολόγηση από την Κομισιόν», είπε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.

Πρακτικά το μεγάλο τεστ θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο, όταν η Κομισιόν θα αξιολογήσει την πρόοδο επί των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί και, αν διαπιστώσει αποκλίσεις, θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα.

Από πού θα βρεθούν τα λεφτά

Οσον αφορά στα 11,8 δισ. ευρώ που αναζητούνται φέτος, για να υποχωρήσει το έλλειμμα στο 8,7% του ΑΕΠ, το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης προβλέπει ότι από την πλευρά των εσόδων θα αντληθούν:

*1,1 δισ. ευρώ από την ενιαία φορολογική κλίμακα και την κατάργηση αυτοτελούς φορολόγησης και φοροαπαλλαγών.

*400 εκατ. ευρώ από την αλλαγή των φόρων στην ακίνητη περιουσία. Σήμερα το υπουργείο Οικονομικών καταθέτει στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος νομοσχέδιο δύο άρθρων με το οποίο καταργείται το ισχύον καθεστώς για γονικές παροχές (αφορολόγητο 95.000 ευρώ και φόρος 1% για την επιπλέον αντικειμενική αξία) και καθιερώνονται αφορολόγητο κοντά στα 200.000 ευρώ και συντελεστές φόρου από 1% έως και 10%. Η νέα κλίμακα θα ισχύει από τις 8 Ιανουαρίου, όταν κατατέθηκε στη Βουλή η τροπολογία που έφερε θύελλα αντιδράσεων το τελευταίο διάστημα.

*650 εκατ. ευρώ από την αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα. Η αύξηση των φόρων (χαμηλότερα των αρχικών σχεδιασμών που επίσης προκάλεσαν αντιδράσεις) θα προβλέπεται επίσης στο νομοσχέδιο που κατατίθεται σήμερα.

*60 εκατ. ευρώ από την αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης στα ποτά.

*1,2 δισ. ευρώ φιλοδοξεί να εισπράξει το Δημόσιο από την πάταξη της φοροδιαφυγής.

*1,2 δισ. ευρώ από την πάταξη της εισφοροδιαφυγής.

*1,4 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

*280 εκατ. ευρώ θα εισπραχθούν από τις τράπεζες στο πλαίσιο του προγράμματος ενίσχυσης ρευστότητας.

*870 εκατ. ευρώ από την έκτακτη εισφορά κοινωνικής ευθύνης από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις που επιβλήθηκε πέρυσι αλλά θα εισπραχθεί φέτος.

*180 εκατ. ευρώ από την έκτακτη εισφορά κοινωνικής ευθύνης από τους ιδιοκτήτες ακινήτων μεγάλης αντικειμενικής αξίας.

Στο μέτωπο των δαπανών το ΠΣΑ προβλέπει εξοικονομήσεις:

*650 εκατ. ευρώ από τη μείωση κατά 10% του κονδυλίου για επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Η μείωση των επιδομάτων θα είναι κλιμακωτή ανάλογα με το ύψος των συνολικών αποδοχών και το τοπίο θα ξεκαθαρίσει με το νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική στις αρχές Φεβρουαρίου.

*80 εκατ. ευρώ από την αναστολή προσλήψεων το 2010, με εξαίρεση τους τομείς της υγείας, της παιδείας και της ασφάλειας.

*120 εκατ. ευρώ από τη μείωση συμβάσεων ορισμένου χρόνου στο Δημόσιο.

*360 εκατ. ευρώ από περικοπές λειτουργικών δαπανών.

*540 εκατ. ευρώ από τη μείωση της επιχορήγησης στα ασφαλιστικά ταμεία.

*75 εκατ. ευρώ από τη μείωση υπερωριών, αμοιβών για συμμετοχές σε συμβούλια και επιτροπές όπως και για εκτός έδρας μετακινήσεις.

*457 εκατ. ευρώ από περικοπές στο πρόγραμμα αμυντικού εξοπλισμού.

*1,4 δισ. ευρώ από περικοπές στις προμήθειες των νοσοκομείων.

* Οι βασικές προβλέψεις στο βασικό και το εναλλακτικό σενάριο για την οικονομία δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".