Eπάνοδο της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης από το 2011 και μείωση του ελλείμματος στο 2,8% του ΑΕΠ το 2012 προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) που γράφεται στην τελική του μορφή, μετά τις παρεμβάσεις του κοινού κλιμακίου της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δέχτηκε τις τελευταίες τρεις ημέρες τις παρατηρήσεις των κοινοτικών εμπειρογνωμόνων ώστε να εκμηδενίσει τυχόν κίνδυνο απόρριψής του και ετοιμάζεται πλέον για την υποβολή του προγράμματος στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας στη Βουλή.

Οι στόχοι του γράφτηκαν από κοινού με τους κοινοτικούς, ενώ δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι πριν από την επίσκεψη του κλιμακίου είχε αποσταλεί στην ελληνική πλευρά κατάλογος μέτρων.

Οι Βρυξέλλες, έχοντας... καεί αρκετές φορές από την Ελλάδα, αυτήν τη φορά, όπου η κατάσταση κρίνεται παραπάνω από οριακή, θέλουν να μην αφήσουν κανένα περιθώριο στο αποκαλούμενο «μαύρο πρόβατο» της Ε.Ε. να πλήξει περισσότερο την αξιοπιστία της ευρωζώνης.

Έτσι απέστειλαν κατάλογο προτεινόμενων μέτρων, η υιοθέτηση των οποίων θα οδηγήσει στην πιο άνετη αξιολόγηση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Μεταξύ των μέτρων της λίστας περιλαμβάνονται:

* Η μείωση μισθών και το πάγωμα προσλήψεων στον δημόσιο τομέα.
* Οι περικοπές επιχορηγήσεων και επιχορηγούμενων φορέων.
* Μεγαλύτερες αυξήσεις ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα και ποτά.
* Διαρθρωτικές αλλαγές για την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων.
* Η δραστική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού.
* Η μείωση της γραφειοκρατίας και των αγκυλώσεων στην αγορά εργασίας.

--- Τα πρώτα βήματα

Όπως έγινε ήδη γνωστό, η κυβέρνηση προετοιμάζεται να νομοθετήσει έως το τέλος του μήνα την αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα και ποτά πάνω από 10%, που είχε εξαγγείλει με τον προϋπολογισμό, ενώ εντός του Φεβρουαρίου θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική, η εφαρμογή της οποίας θα οδηγεί σε μείωση του κονδυλίου αποδοχών κατά 4%.

Η κυβέρνηση δεν υιοθετεί την κοινοτική πρόταση για γενικευμένη μείωση μισθών στο Δημόσιο, στα πρότυπα της Ιρλανδίας, αλλά προχωρά σε εισοδηματική πολιτική αυξήσεων 1,5% στους μισθούς και στις συντάξεις έως 2.000 ευρώ και απομένει να ξεκαθαρίσει με το νομοσχέδιο τι ακριβώς θα περιλαμβάνεται στο πλαφόν των 2.000 ευρώ.

Παράλληλα, θα προχωρήσει σε περικοπές επιδομάτων κατά 10% οι οποίες επίσης θα είναι κλιμακωτές, θίγοντας περισσότερο τους υψηλά αμειβομένους. Όσον αφορά στις συστάσεις για πάγωμα των προσλήψεων, ενημέρωσε τις κοινοτικές αρχές πως για φέτος θα υπάρξει στασιμότητα, με εξαίρεση τους τομείς της υγείας, της παιδείας και της ασφάλειας, ενώ από το 2011 καθιερώνεται ο κανόνας μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις.

Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας θα υπάρχουν παράλληλα ειδικές αναφορές στα σχέδια της κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και του φορολογικού όπως και δεσμεύσεις σχετικά με την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών - γυναικών στο Δημόσιο, με περιθώριο προσαρμογής, αλλά και προβλέψεις για αποκρατικοποιήσεις 2,5 δισ. ευρώ και άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

ΑΓΟΡΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Αύξηση των αντικειμενικών αξιών στο ύψος των αγοραίων με παράλληλη σημαντική αύξηση των αφορολόγητων ορίων και μείωση των συντελεστών για τις μεταβιβάσεις αλλά και έκπτωση σε ποσοστό 100% στους τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας από το εισόδημα θέτει στο τραπέζι του διαλόγου η κυβέρνηση.

Η απόσταση που χωρίζει σήμερα τις αντικειμενικές και τις αγοραίες αξίες σε μέσα επίπεδα φτάνει στο 40% και αν δεν μεσολαβούσε παράλληλη αύξηση αφορολογήτων και μείωση συντελεστών η εξίσωση θα έφερνε μεγάλες επιβαρύνσεις. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε παρέμβαση-«πακέτο» ώστε να μην επιβαρυνθεί περισσότερο ο οικοδομικός κλάδος.

Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2010 αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, σε συνδυασμό με την αντικατάσταση του ΕΤΑΚ από τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ), την επαναφορά των φόρων κληρονομιών και γονικών παροχών με υψηλά αφορολόγητα όρια και αλλαγές στο αφορολόγητο πρώτης κατοικίας.

Για τον ΦΜΑΠ, το επικρατέστερο σενάριο αφορά στην επιβολή του για ακίνητη περιουσία άνω των 400.000 - 500.000 ευρώ, ενώ οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων ζητούν να μην επιβαρύνει περιουσίες αξίας χαμηλότερης του 1 εκατ. ευρώ. Υψηλά αφορολόγητα όρια θα καθιερωθούν και για τις κληρονομιές - γονικές παροχές όπου σήμερα η φορολόγηση είναι σχεδόν ανύπαρκτη (αφορολόγητο 90.000 ευρώ και μετά συντελεστής 1%), ενώ τα πάνω-κάτω έρχονται στην πρώτη κατοικία.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει ενιαία αντιμετώπιση των τόκων στεγαστικών δανείων με εκπτώσεις μόνο για την πρώτη κατοικία. Η φοροαπαλλαγή που ισχύει σήμερα για πρώτη κατοικία έως 200 τ.μ. ανεξαρτήτως αξίας καταργείται και επανέρχεται διασύνδεση αφορολογήτου με την αξία (π.χ. 200.000 - 300.000 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση).

Μόνο για την πρώτη κατοικία και για δάνειο ύψους έως το αφορολόγητο, θα προβλέπεται έκπτωση των τόκων στεγαστικού δανείου 100% από το εισόδημα του δανειολήπτη, με ενδεχόμενη αναδρομική ισχύ, ώστε να πάψει η διαφορετική μεταχείριση των δανειοληπτών.

Σήμερα οι εκπτώσεις για στεγαστικά δάνεια εμφανίζουν τέσσερις «ταχύτητες». Για δάνεια που έχουν συναφθεί:

* Μέχρι τις 31/12/1999 εκπίπτει από το εισόδημα του δανειολήπτη το σύνολο των τόκων.
* Από την 1η/1/2000 έως και τις 31/12/2002 εκπίπτουν από το εισόδημα οι τόκοι που αναλογούν σε κατοικία έως 120 τ.μ.
* Από την 1η/1/2003 έως και τις 31/12/2008 εκπίπτει από τον φόρο το 20% των τόκων δανείου πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ. για δάνειο έως 200.000 ευρώ.
* Από την 1η/1/2009 και έως το τέλος του 2010 εκπίπτει από τον φόρο το 40% των τόκων, ανεξαρτήτως αν το δάνειο αφορά στην πρώτη, στη δεύτερη ή στην εξοχική κατοικία.

** Αναδημοσίευση από το 616ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 8-12 Ιανουαρίου 2010.