ΕΝΦΙΑ: Πολύ... σκληρός για να πεθάνει

Το σχέδιο παραμένει. Αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από φόρο ακίνητης περιουσίας. Ως σενάριο διακινείται τα τελευταία χρόνια, αλλά ποτέ μέχρι τώρα δεν έχει ξεπεράσει το στάδιο των σχεδίων επί χάρτου.

Η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου, μιλώντας χθες σε συνέδριο για τα ακίνητα, επανέφερε το σενάριο στο προσκήνιο. Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής δεν δόθηκε ενώ για όσους ανησυχούν για το ενδεχόμενο ριζικών αλλαγών στον ΕΝΦΙΑ του 2018, εξαιτίας των σχεδιαζόμενων προσαρμογών στις αντικειμενικές αξίες, πηγές του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν χθες λίγο-πολύ πως κάτι τέτοιο θα είναι αχρείαστο.

Η εκτίμηση αρμόδιων παραγόντων είναι πως οι προωθούμενες αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες δεν θα ανοίξουν τρύπα στα έσοδα των 3,2 δισ. ευρώ που βεβαιώνονται από ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικό φόρο σε ετήσια βάση, πολύ απλά διότι εκτός από μειώσεις θα υπάρξουν και αυξήσεις στις τιμές ζώνης. Με αυτά τα δεδομένα και εφόσον επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για μη διαταραχή των εισπρακτικών στόχων του ΕΝΦΙΑ, οι πιθανότητες να αλλάξει ο φόρος ακινήτων το επόμενο έτος περιορίζονται.

Το σχέδιο προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των αγοραίων μετρά ήδη πέντε χρόνια. Η τελευταία «κανονική» αναπροσαρμογή των αντικειμενικών έγινε το 2007, το 2016 ο Τρύφων Αλεξιάδης προχώρησε σε οριζόντιες μειώσεις τιμών ανάλογα με το ύψος της τιμής ζώνης, εξαιρώντας όμως τις πολύ φθηνές περιοχές με τιμές έως 600 ευρώ και τις πολύ ακριβές με τιμές άνω των 4.000 ευρώ. Η προσαρμογή αυτή έγινε μετά από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματική η μη προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα νέα δεδομένα της αγοράς και η επιβολή του ΕΝΦΙΑ επί πλασματικών τιμών.

Από το 2012, οι δανειστές έχουν ζητήσει προσαρμογή των αντικειμενικών στις αγοραίες. Κάθε φορά που το επιχειρούσε το υπουργείο Οικονομικών, έπεφτε σε τοίχο. Σε μία αγορά χωρίς αγοραπωλησίες, με τις τιμές τσακισμένες, ποια βάση δεδομένων να αξιοποιηθεί για να προκύψουν πραγματικές τιμές;

Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και τώρα το υπουργείο Οικονομικών. Επιχειρεί να το λύσει με αλγόριθμους, επιτροπές και έξτρα επιτροπές.

Η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου περιέγραψε χθες τα τρία βήματα μέσω των οποίων επιχειρείται να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και να προκύψουν νέες τιμές ζώνης έως το τέλος του έτους.

Το πρώτο βήμα πατάει στον «αλγόριθμο». Σε μια βάση δεδομένων ήδη συγκεντρώνονται στοιχεία από συμβολαιογραφεία, τράπεζες και τα μισθωτήρια συμβόλαια. Με την εφαρμογή ενός αλγόριθμου (ο οποίος βρίσκεται στο στάδιο των δοκιμών), τα δεδομένα αυτά θα δώσουν τις τιμές ζώνης. Με αυτό το πρότζεκτ ασχολείται ειδική επιτροπή, η οποία έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών με εκπροσώπους του υπουργείου, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, της ΕΛΣΤΑΤ, της Τράπεζας της Ελλάδος και του Κτηματολογίου, αλλά και συνδρομή τεχνικής βοήθειας από τους δανειστές.

Στο δεύτερο βήμα, ειδικές τοπικές επιτροπές (θα συσταθούν με τροπολογία που αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή) θα αναλάβουν να προσδιορίσουν τις τιμές σε περιοχές που δεν υπάρχουν καθόλου αγοραπωλησίες ή οι συναλλαγές είναι πολύ λίγες.

Σε ένα τρίτο επίπεδο, η σύσταση μιας δευτεροβάθμιας επιτροπής, η οποία θα παρεμβαίνει όταν διαπιστώνονται σημαντικές αποκλίσεις στις τιμές που δίνουν οι τοπικές επιτροπές, στοχεύει στην πρόληψη στρεβλώσεων μικροπολιτικής φύσης.

Όλα αυτά, μέσα σε δύο μήνες. Έως το τέλος του έτους. Μάλλον δύσκολο.