Τράπεζες: Χωρίς «κυπριακό κίνδυνο» για ακίνητα

Κανέναν άμεσο κίνδυνο σχηματισμού πρόσθετων προβλέψεων για ακίνητα, επί των οποίων διαθέτουν υποθήκες, δεν διατρέχουν οι εγχώριες συστημικές τράπεζες, κατά αναλογία όσων συνέβησαν πρόσφατα στην Κύπρο.

Η Τράπεζα Κύπρου υποχρεώθηκε να σχηματίσει, στη διάρκεια του β' τριμήνου, πρόσθετες προβλέψεις, ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ, καθώς ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) έκρινε ότι είχε αποτιμημένα σε υψηλές τιμές, σε σχέση με τις ρεαλιστικές, τα ενυπόθηκα ακίνητά της. Τα ακίνητα δηλαδή επί των οποίων έχει λάβει εξασφαλίσεις για δάνεια.

Ειδικότερα, η τράπεζα υπολόγισε ότι οι εισπράξεις της από ενυπόθηκα δάνεια θα γίνουν, κατά μέσο όρο, με έκπτωση (discount) 32% επί της τρέχουσας αγοραίας αξίας των υποθηκευμένων ακινήτων. Επιπρόσθετα, διπλασιάστηκε ο εκτιμώμενος μέσος χρόνος είσπραξης από τη ρευστοποίηση εξασφαλίσεων, ο οποίος ανέρχεται πλέον στα 6 έτη.

Πριν την αναθεώρηση, η Τράπεζα Κύπρου είχε αποτιμημένα στα βιβλία της τα ενυπόθηκα ακίνητα με μέσο discount 10% και μέσο χρόνο είσπραξης τα 3 έτη, εξαιρουμένων των πελατών της Υπηρεσίας Ανάκτησης Χρεών για τους οποίους χρησιμοποιούνταν ως μέσος χρόνος είσπραξης η 6ετία. Πρόσθετες προβλέψεις λόγω ενυπόθηκων ακινήτων σχημάτισαν, υπό την πίεση του επόπτη, και άλλες μεγάλες κυπριακές τράπεζες.

Οι ελληνικές τράπεζες δεν διατρέχουν ανάλογο κίνδυνο καθώς στην τελευταία αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review - AQR), στο πλαίσιο της συνολικής αξιολόγησης που «έτρεξε» το 2015, είχε υπολογισθεί η ρευστοποιήσιμη αξία των ενυπόθηκων ακινήτων με discount 25% και μέσο χρόνο είσπραξης την 5ετία, στην περίπτωση που ρευστοποιηθούν οι εξασφαλίσεις.

Με βάση -και- τις παραπάνω παραδοχές, σχηματίστηκαν πρόσθετες προβλέψεις στη χρήση 2015 και προέκυψαν οι κεφαλαιακές ανάγκες που οδήγησαν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Έκτοτε, λόγω της επιμένουσας πτώσης στις τιμές των ακινήτων, οι τράπεζες συνεχίζουν να σχηματίσουν πρόσθετες προβλέψεις. Ως εκ τούτου, η ρευστοποιήσιμη αξία των ενυπόθηκων ακινήτων αποτιμάται στα βιβλία τους με discount επί της τρέχουσας αξίας τουλάχιστον 25%.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία τρίμηνα το ύψος των προβλέψεων, ανά τρίμηνο, υπερβαίνει σημαντικά τον ρυθμό δημιουργίας νέων επισφαλειών (NPEs formation) και νέων καθυστερήσεων (NPLs formation). Πάνω από το 80%, άλλωστε, των ενεχύρων που έχουν οι εγχώριες τράπεζες για χορηγηθέντα δάνεια είναι επί ακινήτων, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στην πορεία των τιμών τους.

Σημειώνεται ότι η Τράπεζα της Ελλάδος σε ειδική ανάλυση, που εμπεριείχε η τελευταία επισκόπηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, έκρινε ως ρεαλιστική παραδοχή την εκτίμηση ότι οι τράπεζες θα χρειασθούν μέσο χρόνο είσπραξης 5 έτη για δάνειο του οποίου οι εξασφαλίσεις ρευστοποιούνται.