Τι περιμένει η ασφαλιστική αγορά το 2017

Θετικές εντυπώσεις προκάλεσε η πρόσφατη δημοσίευση των ευρωπαϊκών stress tests για τον ασφαλιστικό κλάδο (μετείχαν και οκτώ ελληνικοί όμιλοι, που αντιπροσωπεύουν γύρω στο 80% της εγχώριας αγοράς), καθώς, όπως φάνηκε, οι πλείστες εταιρείες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και σε θέση να αντέξουν ακόμη και κάτω από δυσμενείς μελλοντικές συνθήκες (π.χ. αντίξοες εξελίξεις στις αγορές και περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων για μακρύ χρονικό διάστημα).

Ειδικότερα για τις οκτώ ελληνικές εταιρείες, οι απώλειες του πρώτου σεναρίου (αυτό των χαμηλών επιτοκίων και ακραίων καταστάσεων στις αγορές, Double Hit) υπολογίστηκαν στα 510 εκατ. ευρώ και του δεύτερου σεναρίου (χαμηλών επιτοκίων για μακρύ χρονικό διάστημα, Low-for-Long), στα 270 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, τα πράγματα για τις ελληνικές εταιρείες έχουν λογικά βελτιωθεί το 2016 (τα stress tests έγιναν με ημερομηνία 31/12/2015), καθώς στο ενδιάμεσο δωδεκάμηνο τα αποτελέσματα των εταιρειών ήταν σαφώς κερδοφόρα και τα εγχώρια περιουσιακά στοιχεία (κυρίως ομόλογα) εμφάνισαν άνοδο.

Παρ' όλα αυτά, τα αποτελέσματα των stress tests αποτελούν και μια σαφή προειδοποίηση προς τις ασφαλιστικές εταιρείες για το ποιες πολιτικές θα μπορούν να ασκήσουν στο μέλλον, καθώς εποπτεύονται και ελέγχονται κάτω από ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο, που σύμφωνα με πολλούς είναι σαφώς πιο αυστηρό από το αντίστοιχο των τραπεζών.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα δηλώνει γνωστός παράγοντας της αγοράς: «Οι ελληνικές -όπως και οι ευρωπαϊκές- εταιρείες θα πρέπει να απαντήσουν σε σημαντικά ερωτήματα. Θα θελήσουν για παράδειγμα να συνεχίσουν να προσφέρουν συμβόλαια που θα εγγυώνται στους πελάτες τους το κεφάλαιό τους ή και ελάχιστες ετήσιες αποδόσεις, ή αντίθετα θα προωθούν προϊόντα τύπου unit linked; Αν αποφασίσουν το πρώτο, τότε θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τα εποπτικά τους κεφάλαια.

Θα επιδιώξουν να διευρύνουν σημαντικά το μερίδιο αγοράς τους; Αν ναι, τότε θα πρέπει και πάλι οι μέτοχοί τους να βάλουν το χέρι στην τσέπη, προκειμένου η αυξημένη παραγωγή να μπορεί να καλύπτεται από επαρκή (μεγαλύτερα σε μέγεθος) εποπτικά κεφάλαια».

Και φυσικά, οι συνεχείς και εντατικοί έλεγχοι φέρνουν και πάλι στο προσκήνιο το ζήτημα των τιμολογήσεων, με τους περισσότερους παράγοντες της αγοράς να προβλέπουν πως όλη αυτή η διαδικασία θα οδηγήσει σε ακριβότερα ασφαλιστικά προϊόντα στην υγεία, στη σύνταξη, στο αυτοκίνητο και αλλού.

Ήδη η τάση αυτή ξεκίνησε δειλά-δειλά μέσα στο 2016 και ειδικότερα στον κλάδο των οχημάτων, είδαμε για πρώτη φορά τάσεις σταθεροποίησης μετά από μια τετραετή συνεχή πτώση (ενδείξεις για αυξήσεις τιμολογίων μέσα στο επόμενο έτος).

«Μια επιθετική τιμολογιακή πολιτική θα δυσαρεστεί πλέον τους μετόχους όχι μία, αλλά δύο φορές. Πρώτον, γιατί θα καρπώνονται μικρότερο ή και μηδενικό μέρισμα και δεύτερον, γιατί επιπλέον θα καλούνται να συμμετέχουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και μάλιστα: α) Σε περιόδους όπου η άντληση ρευστότητας αποτελεί ζητούμενο για ολόκληρη την Ευρώπη και β) Σε μια χώρα (Ελλάδα) που διακρίνεται για το υψηλό country risk», αναφέρεται χαρακτηριστικά (αν πουληθεί τελικά η Εθνική Ασφαλιστική, τότε πάνω από το 90% του κλάδου ζωής θα ελέγχεται από ξένους ομίλους).

Συγκρατημένη αισιοδοξία για το 2017

Ήδη, στο έντυπο του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (ΣΕΜΑ), ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος Αλέξανδρος Σαρηγεωργίου προέβλεψε πως το 2017 θα είναι το έτος των εξαγορών και των συγχωνεύσεων, ενώ άλλοι γνωστοί παράγοντες του κλάδου επέμειναν σε βασικές προτάσεις της αγοράς όπως ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στο συνταξιοδοτικό, οι συμπράξεις (ΣΔΙΤ) που απαιτούνται στον τομέα της υγείας και η υποχρεωτική ασφαλιστική κάλυψη των κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών.

Επίσης, παράγοντες της αγοράς μιλώντας (υπό καθεστώς ανωνυμίας) στο Euro2day.gr εξέφρασαν τη συγκρατημένη αισιοδοξία τους πως το 2017 θα δούμε κάποια -περιορισμένη έστω- τόνωση της ασφαλιστικής παραγωγής.

Ενδεικτική άλλωστε είναι η παρακάτω δήλωση: «Το 2016 εκτιμάται ότι θα κλείσει αρκετά κοντά στα επίπεδα του 2015, δηλαδή θα είναι συγκρίσιμο με μια χρονιά που είχαμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις, ένα δημοψήφισμα και την επιβολή καθεστώτος κεφαλαιακών ελέγχων.

Σίγουρα, η συνεχής επιβάρυνση των νοικοκυριών με πρόσθετες φορολογίες επηρεάζει αρνητικά τη συμπεριφορά των πελατών, ωστόσο θέλω να πιστεύω πως πολλοί είναι εκείνοι που έχουν κατανοήσει τη χρησιμότητα ενός ασφαλιστικού συμβολαίου, ιδίως σε ένα περιβάλλον οικονομικής κρίσης.

Επίσης, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν και άλλα γεγονότα, όπως τα έντονα προβλήματα που παρουσιάζουν οι τομείς της κοινωνικής ασφάλισης και της δημόσιας υγείας, ή ακόμη και τα προϊόντα που έχουν λανσάρει πολλές εταιρείες είτε κόντρα στα capital controls, είτε προκειμένου να προστατεύσουν τους πελάτες τους από ενδεχόμενα όπως το bail in των τραπεζών και το Grexit».