Καύσιμα: Χέρι χέρι υπερφορολόγηση και... λαθρεμπόριο

Η υπερφορολόγηση καυσίμων και η παραβατικότητα αποτελούν αλληλοτροφοδοτούμενες πρακτικές που λειτουργούν σε βάρος της οικονομίας, του υγιούς εμπορίου, των καταναλωτών και φορολογουμένων.

Οι υπέρμετρα υψηλοί φόροι, σε όρια που δεν δικαιολογούνται από το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εισόδημα, είναι η κινητήρια δύναμη για παράνομες πρακτικές (λαθρεμπόριο, κλοπή στην αντλία κ.λπ.). Η υψηλή παραβατικότητα μειώνει τα έσοδα του Δημοσίου, το οποίο καταφεύγει στην αύξηση των φόρων.

Αυτό προκύπτει από δύο μελέτες που πραγματοποίησαν το ΙΟΒΕ και το ΕΜΠ για λογαριασμό του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών. Από τη συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση των δύο μελετών, προέκυψε ότι η παραβατικότητα εκτός των άλλων συνεχίζεται απρόσκοπτη, καθώς τα αρμόδια υπουργεία και οι κρατικοί φορείς, με διάφορες αιτιάσεις, δεν επιτρέπουν την εφαρμογή τους.

Έτσι, μπορεί μεν να έχουν εγκατασταθεί συστήματα εισροών-εκροών στα πρατήρια και σε άλλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαιοειδών (όχι σε όσες επιβάλλεται), ωστόσο ακόμη δεν έχει συσταθεί και στελεχωθεί ο μηχανισμός παρακολούθησης των δεδομένων, ώστε να ελέγχονται περιπτώσεις ασυμφωνίας. Επίσης έχει νομοθετηθεί η εγκατάσταση GPS σε βυτιοφόρα, ωστόσο ακόμη δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση για τις τεχνικές προδιαγραφές, τις λεπτομέρειες εγκατάστασης στα οχήματα κ.λπ.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι το Δημόσιο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Συνδέσμου, χάνει κάθε χρόνο 250-300 εκατομμύρια από το λαθρεμπόριο, τόνισε ο πρόεδρος του Γιάννης Αληγιζάκης.

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σε ειδική έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών του ΕΜΠ σε 150 αντλίες πρατηρίων της Αττικής, βρέθηκε ότι στο 14,5% του συνόλου (22 αντλίες) οι παραδόσεις ήταν προβληματικές. Ότι δηλαδή η ποσότητα των καυσίμων που παρέδιδαν ήταν μικρότερη από αυτή που είχε πληρωθεί, πέραν του αποδεκτού από τον νόμο 0,5% (στις περισσότερες περιπτώσεις 2-2,5%).

Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΕΜΠ Φάνη Ζαννίκο, ο οποίος και παρουσίασε την πρόσφατη μελέτη (22 Αυγούστου - 3 Οκτωβρίου 2016), σε αντίστοιχη που είχε κάνει το εργαστήριο του ΕΜΠ πριν από μία τετραετία, το ποσοστό παραβατικότητας ήταν λιγότερο από 4%. Επιπλέον, από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας, προέκυψε ότι από τις 22 αντλίες που παρέδιδαν μειωμένες ποσότητες, οι 14 (9,3% του συνόλου) βρίσκονταν σε πρατήρια με πολύ χαμηλές τιμές.

Στο σημείο αυτό ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ρομπέρτο Καραχάννα (ΕΛ.ΠΕ.) σημείωσε ότι για την αξιολόγηση του δεδομένου αυτού θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα λεγόμενα φθηνά πρατήρια πωλούν πολλαπλάσιους όγκους από ό,τι τα υπόλοιπα. Ως εκ τούτου, η παραβατικότητα σε αυτή την κατηγορία αφορά πολύ μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών, οι οποίοι θίγονται από τις ελλειμματικές παραδόσεις.

Φορολόγηση

Σε ό,τι αφορά στις επιπτώσεις της υπερφορολόγησης ενόψει ισχύος από το νέο έτος νέας αυξημένης φορολογίας στα καύσιμα κίνησης και στο πετρέλαιο θέρμανσης, ο Σύνδεσμος εκτιμά ότι εκτός του ότι δεν θα συμβάλει στην αύξηση των εσόδων του δημοσίου, θα επιτείνει τα προβλήματα στον κλάδο και θα επιδεινώσει την παραβατικότητα.

Από τη μελέτη του ΙΟΒΕ που πραγματοποίησαν οι συνεργάτες του Ιδρύματος Γιώργος Μανιάτης, Γρηγόρης Παύλου και Σβετοσλάβ Ντάντσεφ, προκύπτει ότι οι αυξήσεις της φορολογίας στα καύσιμα θα οδηγήσουν σε άνοδο των τιμών, μείωση της κατανάλωσης, χωρίς να επιτευχθεί ο στόχος αύξησης των εσόδων του Δημοσίου, με αποτέλεσμα να μην επιτευχθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού.

Οι επιπτώσεις δε, θα είναι ακόμη δυσμενέστερες, αν συνυπολογιστεί η αύξηση της παραβατικότητας και η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, όπως επίσης αν στο επόμενο διάστημα υπάρξει άνοδος των διεθνών τιμών των καυσίμων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, η κατανάλωση καυσίμων από το 2009 βρίσκεται σε ελευθέρωση πτώση και ξεπερνά σωρευτικά το 40%, ενώ πτώση προβλέπεται και για εφέτος.

Η εικόνα αυτή έχει άμεσες επιπτώσεις στα οικονομικά των εταιρειών του κλάδου, την απασχόληση η οποία μειώνεται και τα έσοδα των ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές.