Ενέργεια: Διαμαρτυρίες για το μηχανισμό ευελιξίας

Θύμα των ίσων αποστάσεων που προσπαθεί να κρατήσει κυβέρνηση και Ρυθμιστής της ενεργειακής αγοράς ανάμεσα σε δημόσιο (ΔΕΗ) και ιδιωτικό τομέα (ανεξάρτητοι παραγωγοί) φαίνεται ότι έπεσε η αποζημίωση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής για την ευελιξία που προσφέρουν στο ηλεκτρικό Σύστημα.

Η λειτουργία ενός παρόμοιου μηχανισμού, έχει κριθεί απαραίτητη από τη Ρυθμιστική Αρχή, τον Διαχειριστή του ηλεκτρικού Συστήματος της χώρας, τον ΑΔΜΗΕ, και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι έντονες διακυμάνσεις και ανισορροπίες στο Σύστημα, τις οποίες προκαλούν οι ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκά και αιολικά).

Έτσι, η τελευταία, μόλις τον περασμένο Μάρτιο ενέκρινε τους προσωρινούς όρους αποζημίωσης των μονάδων για την ευελιξία που προσφέρουν.

Ωστόσο, όταν ήρθε η ώρα η αποζημίωση ευελιξίας να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα και να συμπεριληφθεί στον Μόνιμο Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος, ξεχάστηκαν από τη ΡΑΕ ακόμη και οι δικές της γνωμοδοτήσεις ως προς την αναγκαιότητα της ευελιξίας για την ομαλή λειτουργία του Συστήματος.

Σημειώνεται ότι αμοιβή για την υπηρεσία αυτή παίρνουν οι μονάδες με γρήγορη ανταπόκριση στην ανάληψη φορτίων. Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν τόσο οι σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου, τις οποίες έχουν κατασκευάσει κυρίως οι ιδιώτες και λιγότερο η ΔΕΗ, όπως και οι υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕH. Επειδή όμως οι ταμιευτήρες (τεχνητές λίμνες) των τελευταίων προσφέρουν και άλλες υπηρεσίες, όπως άρδευση σε γεωργικές εκτάσεις, έχει κριθεί ότι έχουν περιορισμένες δυνατότητες για την προσφορά ευελιξίας στο σύστημα και άρα με βάση τον προσωρινό μηχανισμό έχουν μειωμένες αμοιβές, γεγονός που αποτελούσε σημείο τριβής μεταξύ ΔΕH και συνδικαλιστών με ΡΑΕ και υπουργείο.

Την έντονη αντίδρασή του στην «παράλειψη» της ΡΑΕ να εισάγει την αμοιβή της ευελιξίας στο Μόνιμο Μηχανισμό, εξέφρασε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ). Ο Σύνδεσμος εκπροσωπεί τους μεγαλύτερους ιδιώτες παραγωγούς και προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας (Elpedison, Ήρων, Protergia) με συνολική εγκατεστημένη ισχύ περίπου 2.500 μεγαβάτ σε μονάδες συνδυασμένου κύκλου υψηλής απόδοσης και σχεδιασμένες ώστε να προσφέρουν μεγάλη ευελιξία, δηλαδή ταχύτατη ανταπόκριση στο αίτημα για αύξηση ή μείωση φορτίου, με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.

Πηγές του ΕΣΑΗ σχολιάζοντας την πρόταση της ΡΑΕ για το Μόνιμο Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος, επισημαίνουν μεταξύ άλλων ότι παρόλο που το σχέδιο της ΡΑΕ επισημαίνει την ανάγκη εξασφάλισης ευέλικτης ισχύος, εν συνεχεία αγνοεί παντελώς αυτό το κομμάτι κατά την κατάρτιση του μηχανισμού, παραγνωρίζοντας τα προβλήματα που προκαλεί στην ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος η αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ.

Επίσης, το σχέδιο της ΡΑΕ δείχνει να αγνοεί πλήρως ότι στην Ελλάδα υπάρχει αυτή τη στιγμή και λειτουργεί ο Μεταβατικός Μηχανισμός Αποζημίωσης Ευελιξίας, ο οποίος σχεδιάστηκε για να καλύπτει τις συγκεκριμένες ανάγκες του Συστήματος και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις τον Μάρτιο του 2016.

Επιπλέον, τονίζουν ότι στο πλαίσιο του 3ου Μνημονίου η εφαρμογή τόσο Μεταβατικού Μηχανισμού Αποζημίωσης Ευελιξίας, όσο και Μόνιμου Μηχανισμού Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος, αναφέρονται ρητά μεταξύ των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει η ελληνική πλευρά. Πολύ περισσότερο, προβλέπεται ότι η λήξη του Μεταβατικού Μηχανισμού τον Απρίλιο του 2017, πρέπει να συμπέσει με την έναρξη εφαρμογής του Μόνιμου Μηχανισμού.

Κατά συνέπεια, ο ΕΣΑΗ υποστηρίζει ότι ο ένας μηχανισμός πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστη συνέχεια του άλλου, κι άρα δεν νοείται ο Μόνιμος Μηχανισμός που σχεδίασε η ΡΑΕ και θα προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η χώρα μας προς έγκριση, να αγνοεί το βασικότερο συστατικό του Μεταβατικού Μηχανισμού – την ευελιξία – που η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε για την Ελλάδα.

Φόβοι για εμπλοκή της ΕΕ

Η στάση που τηρεί η κυβέρνηση στο συγκεκριμένο θέμα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκαλέσει εμπλοκές με την ΕΕ, καθώς η ασυμβατότητα του σχεδίου της ΡΑΕ για το Μόνιμο Μηχανισμό με την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική και νομοθεσία, πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Στις περιπτώσεις αυτές ξεκινάει μια χρονοβόρα διαδικασία ανταλλαγής επιστολών μεταξύ του υπουργείου Ενέργειας και των αρμοδίων υπηρεσιών της Κομισιόν, η οποία καταλήγει μετά από κάποιους πολλούς μήνες συνήθως ή και δύο χρόνια, στη συμμόρφωση του υπουργείου. Έτσι το υπουργείο θα εφαρμόσει κάποτε το μέτρο, αλλά «υπό την πίεση» της ΕΕ.

Από την άλλη, όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες αυτές τις οποίες τους τις ζητά ο Διαχειριστής, δεν αποζημιώνονται, παρότι έχουν επενδύσει για να τις διαθέτουν.