Το τρίγωνο της φωτιάς για την κυβέρνηση

Πολλαπλά ήταν τα μηνύματα που εξέπεμψε χθες το βράδυ από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο Αλέξης Τσίπρας, την ώρα που η διαπραγμάτευση με τους δανειστές βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σημείο της. Μηνύματα προς τους θεσμούς, μηνύματα προς τους... αντιφρονούντες εντός του ΣΥΡΙΖΑ, μηνύματα προς την κοινωνία και προς την αντιπολίτευση.

Ο πρωθυπουργός προσδιόρισε το πλαίσιο στο οποίο βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι διαβουλεύσεις, επεσήμανε τα σημεία σύγκλισης, τα ανοιχτά ζητήματα και τις προϋποθέσεις «μιας και ενιαίας έντιμης συμφωνίας» που θα συνιστά «λύση στο πρόβλημα» και για την οποία εμφανίστηκε αισιόδοξος.

Επιχειρώντας να κρατήσει τις αναγκαίες ισορροπίες προκειμένου να ικανοποιηθούν όλες οι πλευρές, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε τα λάθη του προηγούμενου προγράμματος και την ανάγκη να μην επαναληφθούν, ενώ δεν απέφυγε να βάλει κατά της προηγούμενης κυβέρνησης (η οποία, όπως είπε, δεν άφησε μόνο καμένη γη αλλά και «ναρκοθετημένο έδαφος»), αλλά και συγκεκριμένων ΜΜΕ για την «τρομολαγνεία» που διασπείρουν στους πολίτες επί καθημερινής βάσης.

Και όλα αυτά, ενώ τα επόμενα 24ωρα προγραμματίζεται η επανέναρξη των εργασιών του Brussels Group, με την ελληνική πλευρά να ετοιμάζεται να καταθέσει νέα δέσμη προτάσεων και να εκφράζει την προσδοκία της ότι θα καταλήξουν σε απτά αποτελέσματα εντός της επόμενης εβδομάδας.

Και επειδή σε τεχνικό επίπεδο, λίγες ακόμα συγκλίσεις φαίνεται ότι μπορούν να υπάρξουν, το Μέγαρο Μαξίμου ποντάρει πολλά στις επαφές που έχει και θα συνεχίσει να έχει ο Αλέξης Τσίπρας με ομολόγους του και Ευρωπαίους αξιωματούχους, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για την εξεύρεση λύσης σε πολιτικό επίπεδο.

Την ίδια στιγμή, το πρόβλημα της ρευστότητας έχει φτάσει σε οριακό σημείο, η αγορά στενάζει και οι αντοχές όλων έχουν εξαντληθεί.

Τρία ουσιαστικά είναι τα καυτά μέτωπα που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση, καλούμενη να τα αντιμετωπίσει άμεσα και αποτελεσματικά για να αποφευχθούν τα χειρότερα:

-Η πίεση έξωθεν για ολοκλήρωση της 5ης αξιολόγησης του προηγούμενου προγράμματος. «Το ΔΝΤ δεν πρόκειται να εκταμιεύσει χρήματα χωρίς αξιολόγηση και ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους», ήταν το σαφές μήνυμα του Πολ Τόμσεν κατά την ενημέρωση που παρείχε στα μέλη του Δ.Σ. του ΔΝΤ.

Πολλές πλευρές της διαδικασίας, σημείωσε, παραμένουν άκρως προβληματικές και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των θεσμών δεν έχουν ολοκληρωτική πρόσβαση σε στοιχεία και στους Έλληνες υπουργούς.

Οι θεσμοί δείχνουν ανυποχώρητοι στις απαιτήσεις τους για άμεσο άνοιγμα του ασφαλιστικού και των εργασιακών, για αύξηση της φορολογίας και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ ακόμα απόσταση δείχνει να υπάρχει και για τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Η κυβέρνηση αρνείται μετ' επιτάσεως ότι συνεχίζεται το προηγούμενο πρόγραμμα –άρα και η 5η αξιολόγηση αυτού- καλώντας μάλιστα τους δανειστές να «προσχωρήσουν στο ρεαλισμό».

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά του πρωθυπουργού ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μειωθούν μισθοί συντάξεις αλλά και το γεγονός ότι μίλησε για «χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα κυρίως για δυο πρώτα χρόνια», αφήνοντας ουσιαστικά ανοιχτό το θέμα για τη συνέχεια. Στο ασφαλιστικό άξια αναφοράς είναι η φράση του ότι «πρέπει να διασφαλίσουμε τουλάχιστον ότι οι όποιες αλλαγές «δε θα βασίζονται σε λανθασμένη εικόνα των ασφαλιστικών ταμείων».

Μηνύματα από το εξωτερικό έρχονται και από τους οίκους αξιολόγησης, όπως για παράδειγμα τον Fitch, που σε έκθεσή του, επιβεβαιώνει την αξιολόγηση CCC για την Ελλάδα υπογραμμίζοντας τις ισχυρές πιέσεις που δέχεται η χώρα στο μέτωπο της ρευστότητας και τον «εκτροχιασμό» της οικονομικής ανάκαμψης. Παράλληλα, η DBRS υποβάθμισε την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε «CCC» από «Β», με αρνητικό trend.

-Οι εσωτερικές αντιδράσεις, κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ από την εσωκομματική αντιπολίτευση και όχι μόνο, με τις φωνές να εντείνονται όσο οι διαρροές περί παραβίασης των κόκκινων γραμμών πληθαίνουν.

«Ούτε βήμα πίσω» από τις κόκκινες γραμμές, ήταν το μήνυμα που έστειλε προχθές αργά το βράδυ η Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, ζητώντας την πιστή εφαρμογή του προγράμματος της Θεσσαλονίκης, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και στελέχη που δεν ανήκουν στην Αριστερή Πλατφόρμα, όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Αλέξης Μητρόπουλος.

Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε καθησυχαστικός, τονίζοντας ότι οι κόκκινες γραμμές δεν πρόκειται να «ξεθωριάσουν» και απάντησε σε όσους τον εγκαλούν ότι έχει ξεχάσει τις δεσμεύσεις του με σύντομη αναφορά στα πεπραγμένα της κυβέρνησης κατά τις 100 πρώτες μέρες στην εξουσία. «Τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους», τόνισε και κάλεσε σε συστράτευση «την μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που μας εμπιστεύεται. Όλοι μαζί μπορούμε να υπερασπιστούμε τις εθνικές γραμμές της διαπραγμάτευσης», είπε χαρακτηριστικά.

-Το πρόβλημα της ρευστότητας που κάθε μέρα που περνάει επιτείνεται ολοένα και περισσότερο. Τα ταμειακά διαθέσιμα έχουν εξαντληθεί, ο «πάτος του βαρελιού έχει ξυστεί μέχρι εκεί που δεν παίρνει άλλο» και η ανάγκη άμεσης χρηματοδοτικής ανάσας από την ΕΚΤ κρίνεται επιτακτική, ώστε η χώρα να παραμείνει ζωντανή.

Και παρά τις διαβεβαιώσεις ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τους μισθούς και τις συντάξεις, ουσιαστικά η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε μια άτυπη στάση πληρωμών για να εξασφαλίσεις τις πληρωμές, και φαινόμενα με «προβλήματα στο ΔΙΑΣ» όπως στα τέλη του περασμένου μήνα με τις συντάξεις αλλά και χθες με τη μισθοδοσία στον ΟΠΕΚΕΠΕ δείχνουν τις δυσκολίες.

Αίσθηση προκάλεσε εξάλλου η εντολή της κυβέρνησης προς δεκάδες πρεσβείες και προξενεία της Ελλάδας στο εξωτερικό να επιστρέψουν άμεσα στην εφορία τυχόν αδιάθετες δαπάνες, όπως και η νύξη που έγινε από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη προς την Πρόεδρο της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου για αξιοποίηση από την κυβέρνηση των αποθεματικών της Βουλής.