Τα αγκάθια στο δρόμο για τον αγωγό φυσικού αερίου

Ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης στην Μόσχα μπήκαν τα ενεργειακά και ειδικά ο αγωγός ο Turkish Stream μετά και τις προσδοκίες που εξέφρασε το Μέγαρο Μαξίμου να μετατραπεί το σχέδιο και σε κλειδί για έμμεση χρηματοδότηση της οικονομίας μέσω είσπραξης μελλοντικών κερδών.

Ωστόσο υπάρχουν κάποια στοιχεία που θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν:

* Το πρώτο αφορά τη σημείωση του πρωθυπουργού ότι η Eλλάδα θα επιδιώξει να περιοριστούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι επιπτώσεις των αρχών της «ενεργειακής ένωσης» που στήνεται στην ΕΕ, στην άσκηση της εθνικής ενεργειακής πολιτικής.

Στο θέμα αυτό η χώρα έχει εξασφαλίσει την στήριξη κρατών όπως η Ουγγαρία για παράδειγμα, αλλά και σιωπηρά, άλλων μεγάλων, όπως η Γερμανία, Γαλλία ,Ιταλία οι οποίες στο πρόσφατο παρελθόν προχώρησαν σε διμερείς ενεργειακές συμφωνίες με την ύψους πολλών δισεκατομμυρίων.

* Η δεύτερη επισήμανση, έχει να κάνει με το πώς προσεγγίζει η σημερινή ελληνική κυβέρνηση το σχέδιο του αγωγού Turkish Stream, η επέκταση του οποίου στην Ελλάδα, αν και όποτε γίνει, θα μπορεί να έχει το όνομα Hellenic Stream.

Ο κ. Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι ο αγωγός θα είναι ελληνικός, και η λειτουργία του θα διέπεται από τους κανόνες της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ιδιοκτησία από εταιρεία της ΕΕ και κυρίως, εφαρμογή των ενεργειακών οδηγιών της ΕΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για παραβίαση των οδηγιών αυτών όπως και για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της σε αγορές κρατών μελών, κυρίως πρώην του ανατολικού μπλοκ, εγκαλείται η ρωσική Γκαζπρομ σε βάρος της οποίας έχει ξεκινήσει έρευνα, έστω και αν αυτή καρκινοβατεί.

Με βάση το καθεστώς αυτό, όταν το επιχειρηματικό σχήμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας θελήσει να λάβει άδεια Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου, κατ´ αντιστοιχία του αγωγού ΤΑΡ, ή του Ελληνοβουλγαρικού IGB, θα πρέπει να ακολουθήσει όλη τη χρονοβόρα διαδικασία που απαιτείται για την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στην περίπτωση του ΤΑΡ διήρκεσε τουλάχιστον δυο χρόνια, ενώ για τον Ελληνοβουλγαρικο ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη. Εξυπακούεται ότι η λήψη της άδειας, είναι προϋπόθεση προκειμένου στη συνέχεια το επιχειρηματικό σχήμα να «ξεκλειδώσει» την επένδυση.

Σημαντικότατο είναι και το θέμα του επιχειρηματικού σχήματος που θα αναλάβει το εγχείρημα, καθώς οι μέτοχοι του θα πρέπει να εγγυηθούν και τη χρηματοδότηση της επένδυσης. Οι βλέψεις των Ρώσων είναι γνωστές, θα ήθελαν δηλαδή η ΔΕΠΑ να αποτελέσει το όχημα υλοποίησης του έργου, με δική τους συμμετοχή στο μετοχικό της κεφάλαιο και υπό τη δική τους διοίκηση βέβαια. Ετσι Θα μπορούσαν πιο άνετα και μέσω της ΔΕΠΑ, να χρηματοδοτήσουν το τμήμα του Turkish Stream επί ελληνικού εδάφους.

Ολα όμως αυτά απαιτούν διαπραγμάτευση και οι Ρώσοι έχουν δείξει ότι είναι πολύ σκληροί στις διαπραγματεύσεις και κυρίως δεν δίνουν τίποτε αν πρώτα δεν πάρουν.

Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής το πόσο προσεκτικός ήταν ο Πρωθυπουργός στις εκφράσεις του. «Θα εξετάσουμε τις δυνατότητες» για την υλοποίηση του σχεδίου είπε. Κάτι που σημαίνει ότι θα μπουν στο τραπέζι όλες οι παράμετροι ενός παρόμοιου εγχειρήματος οι οποίες είναι και πολλές και μακροχρόνια δεσμευτικές για όλες τις πλευρές.

Τέλος, για την ιστορία να σημειώσουμε ότι επιχειρηματικός ελληνορωσικός φορέας με αντικείμενο τον ελληνικό κλάδο του αγωγού Saouth Stream υφίσταται. Είναι η εταιρεία «South Stream Hellas», με συμμετοχή 50-50 στο μετοχικό κεφάλαιο του ΔΕΣΦΑ και της Γκαζπρομ και έδρα της τα γραφεία του ΔΕΣΦΑ στην Αθήνα.

Ωστόσο τυχόν δραστηριοποίηση της για το ελληνικό τμήμα του Turkish Stream, μάλλον θα πρέπει να αποκλείεται όπως αναφέρουν γνωστές του θέματος, καθώς ο ΔΕΣΦΑ αυτή τη στιγμή τουλάχιστον είναι υπό ιδιωτικοποίηση.