Aέριο: Eρευνα της Κομισιόν σε βάρος της Βουλγαρίας

Διαδικασία κατά των κρατικών βουλγαρικών εταιρειών φυσικού αερίου ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με κατηγορίες ότι παρεμποδίζουν τη χρήση της υποδομής μεταφοράς φυσικού αερίου από τρίτες εταιρείες.

Η διαδικασία θα καταλήξει με την επιβολή προστίμου έως 10% επί του ετήσιου τζίρου του κρατικού ενεργειακού holding ΒΕΗ, εφόσον δεν αναληφθούν πρωτοβουλίες για το άνοιγμα του δικτύου.

Σύμφωνα με χθεσινές ανακοινώσεις της επιτρόπου αρμόδιας για τον ανταγωνισμό Margrethe Vestager η διαδικασία ελέγχου αφορά την Bulgarian Energy Holding (ελέγχει όλες τις κρατικές ενεργειακές εταιρείες συμπεριλαμβανομένου και του Κοζλοντούι) και τις θυγατρικές της Bulgartransgaz και Bulgargaz (η πρώτη αντίστοιχη του ΔΕΣΦΑ και η δεύτερη της ΔΕΠΑ).

Συγκεκριμένα θα ελεγχθούν οι πρακτικές που εφαρμόζουν, και οι οποίες καθιστούν αδύνατη τη μεταφορά, από καταναλωτή ή προμηθευτή, φυσικού αερίου προς την Ελλάδα, καθώς η χωρητικότητα του αγωγού είναι δεσμευμένη από τη ρωσική Gazprom, παρότι δεν τη χρησιμοποιεί στο σύνολό της.

Οι διαδικασίες ελέγχου της ΒΕΗ και των δύο θυγατρικών ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2013, μετά από υπόνοιες ότι η κρατική εταιρεία προβαίνει σε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά της χώρας. Σημειώνεται ότι το θέμα απασχολεί και ελληνικές εταιρείες οι οποίες ενδιαφέρονται να εισάγουν αέριο από τα βόρεια σύνορα, ιδίως μετά την αναβάθμιση που έγινε από το ΔΕΣΦΑ στον μετρητικό σταθμό εισόδου φυσικού αερίου στο Σιδηρόκαστρο, ο οποίος πλέον καλύπτει όλες τις προδιαγραφές που θέτουν οι κοινοτικές οδηγίες (αντίστροφη ροή κ.λπ.).

Έτσι σε μηνιαία βάση η ΔΕΠΑ ανακοινώνει την αποδέσμευση χωρητικότητας του αγωγού στην ελληνική πλευρά  προκειμένου να χρησιμοποιηθεί είτε για εισαγωγή φυσικού αερίου πέραν του ρωσικού, είτε για εξαγωγή φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία.

Ωστόσο η «προσφορά» της ΔΕΠΑ μένει χωρίς αντίκρισμα, καθώς από την πλευρά της Βουλγαρίας δεν υπάρχει διαθέσιμη χωρητικότητα για ροή προς την Ελλάδα παρά σε περιθωριακές ποσότητες (μικρότερες από 1 εκατομμύριο κυβικά μέτρα την ημέρα) και αυτές χωρίς εγγυήσεις σταθερής παροχής. Έτσι, ακόμη και αν αναλάβει η Bulgartransgaz να μεταφέρει το αέριο που Έλληνας εισαγωγέας έχει αγοράσει στο hub της Αυστρίας και το «φτάσει» στα σύνορα της Βουλγαρίας με τη Ρουμανία, δεν θα έχει καμία εγγύηση ότι είναι εξασφαλισμένη η συνεχής ροή προς το ελληνικό δίκτυο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που κυκλοφορούν εδώ και χρόνια, το τεχνητό μπλοκάρισμα της χωρητικότητας στο βουλγαρικό δίκτυο αποτελεί το όπλο για τον έλεγχο των δύο αγορών από τη ρωσική Gazprom. Αρκεί να σημειωθεί ότι η βουλγαρική αγορά εξαρτάται σε ποσοστό σχεδόν 100% από το ρωσικό αέριο, ενώ της ελληνικής κατά 65%.

Τέλος να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ευνοεί τη διεύρυνση των διασυνδέσεων των κρατών της ΝΑ. Ευρώπης ώστε να είναι δυνατή η αμφίδρομη κίνηση φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας και Ουγγαρίας, προκειμένου να γίνει δυνατό το διασυνοριακό εμπόριο και να εισέλθουν στις αγορές των κρατών αυτών επιπλέον ποσότητες αερίου, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση των καταναλωτών τους από το ρωσικό αέριο.

Στο πλαίσιο αυτό θα χρηματοδοτήσει εν μέρει την κατασκευή του αγωγού IGB Κομοτηνή-Στάρα Ζαγκόρα (ΔΕΠΑ-Edison-BEH), ενώ στις αρχές του χρόνου υπεγράφη MOU μεταξύ Ελλάδας-Βουλγαρίας και Ρουμανίας για τη δημιουργία του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου που θα επιτρέπει την άνετη διακίνηση ποσοτήτων φυσικού αερίου μεταξύ των χωρών αυτών.