JPMorgan: Η ΕΚΤ δεν θα τραβήξει την πρίζα

Η ΕΚΤ έκανε μια εξαίρεση για τα ελληνικά ομόλογα, σε ότι αφορά τις ελάχιστες πιστωτικές απαιτήσεις στους μηχανισμούς χρηματοδότησης MRO/LTRO/TLTRO για εμπορεύσιμους τίτλους που εκδίδονταν ή εγγυόνταν από την ελληνική κυβέρνηση, υπό την προϋπόθεση ότι η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα της ΕΕ/ΔΝΤ.

Εδώ και αρκετό καιρό, η ΕΚΤ έλεγε πως η εξαίρεση αυτή δεν θα συνεχίσει να ισχύει εάν το πρόγραμμα EFSF, το οποίο λήγει στο τέλος του μήνα, είτε δεν παραταθεί ή δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς και αντικατασταθεί από άλλο πρόγραμμα, σημειώνει με την JP Morgan. Δεδομένης της στάσης της νέας ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν θα ζητήσει περαιτέρω παράταση ή ολοκλήρωση εντός του τρέχοντος χρονοδιαγράμματος, η ΕΚΤ αποφάσισε χθες το βράδυ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα από τις 11 Φεβρουαρίου.

Τρία πράγματα πρέπει να τονιστούν για την απόφαση αυτή:

Πρώτον, οι ισολογισμοί των ελληνικών τραπεζών θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται στην περίπτωση εκροής καταθέσεων. Η χρηματοδότηση που δόθηκε από τους μηχανισμούς MRO/LTRO/TLTRO –είτε χρησιμοποιώντας κρατικά ομόλογα ή εγγυημένα από το κράτος τραπεζικά ομόλογα ως collateral- θα γίνεται από τον ELA, τον οποίον διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η JP Morgan εκτιμά πως οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να έχουν κάποιο collateral που θα συνεχίσει να μπορεί να γίνεται αποδεκτό από τους μηχανισμούς MRO/LTRO/TLTRO, π.χ. τα ομόλογα EFSF, όμως φαίνεται λογικό συμπέρασμα ότι για τη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος της στήριξης της κεντρικής τράπεζας προς της ελληνικές τράπεζες θα προέλθει από τον ELA. Αυτή η αλλαγή έχει κάποιες επιπτώσεις, διότι η χρηματοδότηση από τον ELA είναι πιο ακριβή, όμως η χρηματοδότηση θα εξακολουθεί να είναι διαθέσιμη.

Δεύτερον, η απόφαση αυτή δεν έχει καμία σχέση με την επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να εκδώσει περισσότερα έντοκα γραμμάτια με χρηματοδότηση από την ΕΚΤ, μέσω του ELA, προκειμένου να διατηρήσει τις ταμειακές ροές της μέχρι το τέλος Μαΐου, όταν αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις της με την υπόλοιπη ευρωζώνη για ένα νέο πρόγραμμα. Η ΕΚΤ δεν θα συμφωνήσει σε αυτό, καθώς θα το θεωρούσε ως χρηματοδότηση «από την πίσω πόρτα» ενός κράτους που δεν έχει πρόσβαση στην αγορά και το οποίο δεν βρίσκεται σε πρόγραμμα.

Τρίτον, πάντα ήταν πιθανό η ΕΚΤ να παίξει ρόλο στο να ασκηθούν πιέσεις στη νέα ελληνική κυβέρνηση και, επαληθεύοντας τους κανόνες για το collateral, η κεντρική τράπεζα κάνει αυτό ακριβώς. Ωστόσο, η ΕΚΤ δεν πρόκειται ποτέ να «βγάλει την Ελλάδα απ' την πρίζα» αρνούμενη την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών, κάτι που θα πυροδοτούσε έξοδο της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Εάν η κατάσταση επιδεινωθεί δραματικά, με τεράστιο δανεισμό μέσω του ELA ή κάποιου είδους «κατάχρηση» του συστήματος, τότε πιθανότατα θα υπάρξει κίνηση για έλεγχο στη διακίνηση κεφαλαίων, ως ένα ενδιάμεσο βήμα πριν από ένα τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης.

Το Eurogroup πραγματοποιεί στις 11 Φεβρουαρίου συνεδρίαση με θέμα την Ελλάδα. δεν φαίνεται πως το σχέδιο χρονοδιαγράμματος της νέας ελληνικής κυβέρνησης (πρόταση μέχρι το τέλος του μήνα και συμφωνία μέχρι το τέλος Μαΐου) θα «δουλέψει». Φαίνεται πιθανό ότι θα πρέπει να υπάρξει λύση νωρίτερα.

Nick Lawson, senior trader στην Deutsche Bank

Η πρώτη φάση της ελληνικής «χρεοκοπίας χωρίς χρεοκοπία» συνάντησε το πρώτο εμπόδιο με το πρόσχημα της σκληρόκαρδης ΕΚΤ. Η παρακράτηση της ρευστότητας μπορεί να πυροδοτήσει μαζική φυγή καταθετών (ή μάλλον να την επιταχύνει) και αυτό θα πρέπει να είναι στο μυαλό της νέας ελληνικής ηγεσίας, αν και, όπως επισημαίνουν, η Ελλάδα έχει ήδη χρεοκοπήσει. Το αποτέλεσμα απαιτεί αλλαγή του status quo ή ταχείες αλλαγές στην κυβέρνηση. Καμία αλλαγή όμως, δεν μπορεί να είναι ταχεία ή καθαρή.

Giuseppe Maraffino και  Antonio Garcia Pascual, οικονομικοί αναλυτές στην Barclays

Ερμηνεύουμε αυτή την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ ως «σκούντημα» προς την ελληνική κυβέρνηση να επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και να ανακοινώσει σύντομα συμφωνία για κάποιο πρόγραμμα. Στις 11 Φεβρουαρίου, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα συναντηθούν για να συζητήσουν το θέμα της Ελλάδας και την επομένη διεξάγεται η σύνοδος Κορυφής. Περιμένουμε κάποια σαφή σημάδια των προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης και της ΕΕ μετά από αυτές τις συναντήσεις.

Gary Jenkins, Credit Strategist στη LNG Capital

Δύσκολα μπορείς να το διαβάσεις αυτό ως κάτι άλλο παρά μία πολύ επιθετική κίνηση από την ΕΚΤ. Δεν χρειαζόταν να το κάνουν τώρα (αναμενόταν να πάρουν απόφαση στα τέλη Φεβρουαρίου) και μπορεί να ισχυρίζονται ότι ακολουθούν τους κανόνες, αλλά είναι γεγονός ότι τους τροποποίησαν αρκετά κατά της διάρκειας της κρίσης, όπως έκανε και συνολικά η ευρωζώνη. Σε κάθε περίπτωση, υποτίθεται ότι δεν έπρεπε να υπάρχουν καθόλου προγράμματα στήριξης.

Το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι κάποιου είδους συμβιβασμός, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει η πιθανότητα να καταλήξει η Ελλάδα σε χρεοκοπία και να βγει από την ευρωζώνη είτε από ατύχημα είτε προμελετημένα. Για να αποφευχθεί η χρεοκοπία και η έξοδος από την ευρωζώνη, οι Έλληνες πολιτικοί θα πρέπει να μετριάσουν τη θέση τους. Βεβαίως, δεν γνωρίζουμε ποιος ήταν ο πραγματικός στόχος όταν απέκτησαν την εξουσία – μπορεί να ήθελαν να συμβιβαστούν σε κάποιες μικρές τροποποιήσεις του προηγούμενου προγράμματος ή μπορεί πραγματικά να ήθελαν να φύγουν από την ευρωζώνη. Υποθέτω ότι σύντομα θα το μάθουμε.

Frederik Ducrozet, senior οικονομικός αναλυτής στην Crédit Agricole

Η πρόταση κατακλείδα είναι πως η απόφαση της ΕΚΤ είναι μία επικίνδυνη, αλλά υπολογισμένη πολιτική κίνηση, για να ασκηθούν πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και τους αξιωματούχους της ευρωζώνης, ώστε να βρεθεί μία λύση μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Είναι αρνητική είδηση με την έννοια ότι απορρίπτει την ελληνική πρόταση να κερδίσει λίγο χρόνο στη διαδικασία διαπραγμάτευσης. Στο τέλος, η απόφαση για διακοπή της χρηματοδότησης πρέπει να είναι πολιτική. Έτσι, στην ακραία περίπτωση όπου δεν θα υπάρχει συμφωνία μέχρι τις αρχές Μαρτίου, δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι σκοπίμως η ΕΚΤ θα πυροδοτήσει μαζική φυγή καταθετών.

Simon Derrick, chief market strategist στην BNY Mellon

Δύσκολα μπορεί να αγνοήσει κανείς ότι η ανακοίνωση της ΕΚΤ έγινε μόλις λίγες ώρες μετά τη συνάντηση του κ. Ντράγκι με τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη. Φαίνεται λοιπόν, πως αυτή η κίνηση ήταν σχεδιασμένη ώστε να στείλει ένα πολύ σαφές μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση. Το μήνυμα είναι πολύ απλό: Δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια συμβιβασμού στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις.

Anthony Peters, strategist στην SwissInvest

Η απόφαση δεν κλείνει ακριβώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά δείχνει με μεγάλη σαφήνεια ποιον θεωρεί η ΕΚΤ υπεύθυνο για να κάνει το ξεκαθάρισμα. Από τότε που ξεκίνησε η κρίση της ευρωζώνης, η ΕΚΤ επανειλημμένα προσπάθησε να περάσει το βάρος της ευθύνης για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις εθνικές κυβερνήσεις. Δεν ήταν πρόθεσή της να τις αφήσει να χρησιμοποιούν την φτηνή ρευστότητα για να αναβάλουν τις μεταρρυθμίσεις και αυτό το πρωί, οι αγορές έχουν κάπως σοκαριστεί που επιτέλους έβαλε το πορτοφόλι πίσω στην τσέπη.