Η ΕΚΤ κρίνει τις αντοχές της Ελλάδας ως τον Απρίλιο

Ενα δύσκολο ταμειακά δίμηνο έχει μπροστά της η νέα κυβέρνηση αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν διευκολύνει σήμερα ή στις επόμενες δύο συνεδριάσεις της την κατάσταση, διευρύνοντας τόσο τη δυνατότητα των τραπεζών να αγοράζουν έντοκα γραμμάτια, όσο και την πρόσβασή τους στον ELA.

Τα πρώτα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά. Οι Financial Times σε χθεσινό τους δημοσίευμα, επικαλούμενοι δύο αξιωματούχους της ευρωζώνης που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις, αναφέρουν ότι η ΕΚΤ δεν είναι πρόθυμη να αυξήσει το όριο εκδόσεων εντόκων γραμματίων κατά 10 δισ. ευρώ, ενώ προσκόμματα φαίνεται να υπάρχουν και στο αίτημα απόδοσης στην Ελλάδα ποσού 1,9 δισ. ευρώ από κέρδη ελληνικών ομολόγων που διακρατά η ΕΚΤ.

Το ποσό αυτό επρόκειτο να αποδοθεί στην Ελλάδα το 2014, αλλά η αποδέσμευσή του είχε συναρτηθεί στην ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης του προγράμματος, η οποία έχει βγει από την κυβερνητική ατζέντα. Αξιωματούχοι της ευρωζώνης τώρα συνδέουν την αποδέσμευση αυτού του ποσού με την ανάληψη ισχυρών δεσμεύσεων από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης.

Αν επιβεβαιωθεί η σκληρή στάση της ΕΚΤ, τα πράγματα για τα ταμειακά διαθέσιμα ζορίζουν επικίνδυνα, την ώρα που τα μηνύματα από το μέτωπο των εσόδων του προϋπολογισμού κάθε άλλο παρά ευνοϊκά είναι.

Πηγές της Καραγεώργη Σερβίας αναφέρουν ότι η υστέρηση των εσόδων και τον Ιανουάριο θεωρείται δεδομένη και προς το τέλος της εβδομάδας θα υπάρχει μια σαφέστερη εικόνα για το μέγεθός της. Ανεπίσημες εκτιμήσεις για νέα τρύπα εσόδων της τάξεως ακόμα και του 1 δισ. ευρώ δεν διαψεύδονται ως ανεδαφικές, με την υποσημείωση πως «τίποτα δεν θα μας εξέπληττε»... Το ταμείο όμως δεν έχει γίνει ακόμα.

Το άδειο ταμείο

Παρά το γεγονός ότι ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας έχει διαβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με το «πορτοφόλι» του Δημοσίου παρά μόνο σε εμπόλεμη κατάσταση, οι πληροφορίες επιμένουν ότι η κατάσταση των ταμειακών διαθεσίμων είναι σε οριακό σημείο, κάτω των 2 δισ. ευρώ και ο Μάρτιος περνάει στα κόκκινα.

Οι υποχρεώσεις σε αναχρηματοδοτήσεις εντόκων γραμματίων, τόκους και χρεολύσια από την άλλη πλευρά τρέχουν.

Το Φεβρουάριο οι υποχρεώσεις του Δημοσίου φθάνουν στα 4,36 δισ. ευρώ και το Μάρτιο έρχονται άλλα 7,27 δισ. ευρώ. Το Φεβρουάριο ο ΟΔΔΗΧ και το ΓΛΚ θα πρέπει να διαχειριστούν ανάγκες 2,4 δισ. ευρώ για αναχρηματοδότηση εντόκων γραμματίων (η πρώτη στις 6 Φεβρουαρίου 1 δισ. ευρώ και στις 13 επιπλέον 1,4 δισ. ευρώ), 900 εκατ. ευρώ για τόκους και 1 δισ. ευρώ για τόκους και χρεολύσια προς το ΔΝΤ.

Το Μάρτιο απαιτούν αναχρηματοδότηση τρία έντοκα γραμμάτια και υφίσταται πληρωμή δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Επιπλέον, το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει τόκους της τάξης των 800 εκατ. ευρώ και άλλες υποχρεώσεις ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ, ενώ λήγει και ένα ομόλογο που δεν είχε ενταχθεί στο PSI (78 εκατ. ευρώ).

Κι όλα αυτά θα πρέπει να καλυφθούν χωρίς τη δόση των 7,1 δισ. ευρώ την οποία η ελληνική πλευρά έχει διαμηνύσει ότι δεν θα λάβει πολύ απλά διότι δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ η πέμπτη αξιολόγηση του μνημονίου.

Όπως αποκάλυψε χθες το Euro2day.gr εντός του επόμενου 15νθημέρου θα υπάρξει έκτακτη έκδοση εντόκων γραμματίων, ώστε να καλυφθεί μέρος του χρηματοδοτικού κενού.

Παρότι η κυβέρνηση διαθέτει την εφεδρεία της χρήσης τόσο των διαθεσίμων του Κοινού Κεφαλαίου Ασφαλιστικών Οργανισμών όσο και τα ρευστά διαθέσιμα οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, επιδιώκει μια γρήγορη συμφωνία-«γέφυρα» με την Ευρώπη η οποία θα επιτρέπει στις τράπεζες να καλύψουν με άνεση τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου, για ένα διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών όσο εκτιμάται ότι θα διαρκέσει η διαπραγμάτευση.

Το τι επιθυμεί η κυβέρνηση να περιέχει μια συμφωνία-«γέφυρα» το περιέγραψε ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης στον Γάλλο ομόλογό του Μ. Σαπέν στην πρόσφατη συνάντησή τους. Σήμερα αναμένεται το κρίσιμο ραντεβού του υπουργού Οικονομικών με τον Μάριο Ντράγκι ενώ αύριο, Πέμπτη, είναι προγραμματισμένο να δει τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Σύμφωνα με πληροφορίες που δεν διαψεύστηκαν, η Ελλάδα ζητά από την ΕΚΤ να διευρύνει το πλαφόν κατοχής εντόκων γραμματίων από τις εγχώριες τράπεζες κατά 10 δισ. ευρώ (από 15 σε 25 δισ. ευρώ). Επιπρόσθετα ζητά απρόσκοπτη πρόσβαση στον ELA και αποδέσμευση των κερδών από επαναγορά ομολόγων ύψους 1,9 δισ. ευρώ.

Πρόκειται, σύμφωνα με αναλυτές, για μαξιμαλιστικό αίτημα με το οποίο η Ελλάδα προσέρχεται στη μικρή διαπραγμάτευση με την ΕΚΤ. «Αν εγκριθεί υπέρβαση κατοχής εντόκων ύψους 3 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ, οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου καλύπτονται άνετα ως τα τέλη Μαρτίου, εκτός και αν τα έσοδα του προϋπολογισμού κατακρημνισθούν» αναφέρει στο Euro2day αναλυτής μακροοικονομικών.

Για να συνεχισθεί η απρόσκοπτη πρόσβαση των εγχώριων τραπεζών στον ELA και να τους δοθεί η δυνατότητα να αγοράσουν και άλλα έντοκα γραμμάτια θα πρέπει η κυβέρνηση να παράσχει δεσμεύσεις στην ΕΚΤ, όπως προειδοποίησε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μ. Σαπέν αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η ΕΚΤ και οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν μπορούν να κάνουν παραχωρήσεις χωρίς ανταλλάγματα».

Αντίστοιχη είναι η εκτίμηση και τραπεζικών στελεχών που θυμίζουν ότι το 2012 είχαν επιτραπεί παρόμοιες υπερβάσεις στην κατοχή εντόκων γραμματίων από τις τράπεζες, αλλά με ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δεσμεύσεων από την τότε κυβέρνηση.

Ο έλεγχος πρόσβασης στον ELA και το πλαφόν για κατοχή εντόκων γραμματίων από τις τράπεζες αποτελούν τα δύο μεγάλα όπλα της ΕΚΤ, μέσω των οποίων μπορεί να ασκήσει σημαντική πίεση στην ελληνική κυβέρνηση.

Αν η ΕΚΤ δεν επιτρέψει στις τράπεζες να διευρύνουν τις θέσεις τους σε έντοκα γραμμάτια τα ταμειακά διαθέσιμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα δοκιμασθούν εντός του Μαρτίου, σύμφωνα με αναλυτές, στην περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε η διαπραγμάτευση.

...και ο ELA

Μεγάλες προβλέπονται και οι ανάγκες των τραπεζών για άντληση ρευστότητας από τον ELA. Μόνο η απόφαση της ΕΚΤ να μην αποδέχεται από την 1η Μαρτίου ως ενέχυρα τις εγγυήσεις Δημοσίου σημαίνει ότι θα πρέπει να αντληθεί πρόσθετη ρευστότητα από τον ELA τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ.

Αν η Ελλάδα βρεθεί εκτός συμφωνημένου προγράμματος την 1η Μαρτίου και η εκροή καταθέσεων συνεχισθεί το ποσό της άντλησης από τον ELA θα εκτιναχθεί σε επίπεδα άνω των 40 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι πριν από 15 ημέρες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενέκρινε την προσφυγή στον ELA για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες ως το ποσό των 10 δισ. ευρώ.