Αέριο: Στα σκαριά «Κεντρικός Διάδρομος» από Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουγγαρία

Μνημόνιο συνεργασίας για την προώθηση του «Κεντρικού Διάδρομου» φυσικού αερίου που θα συνδέει την Ελλάδα με την Ουγγαρία, μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας, αναμένεται να υπογραφεί τις επόμενες μέρες. Η υπογραφή του κειμένου, σύμφωνα με πληροφορίες θα γίνει στο επικείμενο συμβούλιο ενέργειας από τους υπουργούς των τεσσάρων χωρών.

Το σχέδιο συζητείται εδώ και καιρό, ως συνέχεια και συμπλήρωμα του συστήματος αγωγών Βορρά - Νότου που προωθεί η ΕΕ, το οποίο όμως δεν περιλαμβάνει τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Η πολιτική ρευστότητα στη Βουλγαρία λόγω των εκλογών και έως ότου σχηματιστεί κυβέρνηση καθυστέρησε σημαντικά την επίτευξη συμφωνίας. Η τελική συνάντηση εκπροσώπων των τεσσάρων κρατών σε επίπεδο υπουργών, υφυπουργών και γενικών γραμματέων των αρμόδιων υπουργείων, πραγματοποιήθηκε πριν λίγες μέρες στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα, οπότε και εγκρίθηκε το τελικό κείμενο του μνημονίου.

Με αυτό, οι τέσσερις χώρες συμφωνούν να συνεργαστούν και να υποστηρίξουν στα όργανα της ΕΕ, τη δημιουργία ενός συστήματος αγωγών που θα συνδέει την Ελλάδα με την Ουγγαρία μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Επίσης, τη διαμόρφωση συνθηκών που θα διευκολύνουν τη λειτουργία περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου και την τροφοδοσία των τεσσάρων χωρών με υγροποιημένο αέριο (LNG) για τη διαχείριση του οποίου ως γνωστόν, κατάλληλες υποδομές διαθέτει μόνο η Ελλάδα (τερματικός Ρεβυθούσας).

«Κεντρικός Διάδρομος»

Στην ουσία πρόκειται για μία αναβίωση σε μικρότερη κλίμακα του σχεδίου του αγωγού «Nabucco». Ωστόσο ο «Κεντρικός Διάδρομος» θα επιδιωχθεί να λειτουργεί στο πλαίσιο μιας περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου και σε σύνδεση με τον άξονα Βορρά-Νότου. Το «Nabucco» ως γνωστόν προωθούσαν αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, με πρωταγωνιστή την Αυστρία, ως τον αγωγό του «νότιου διαδρόμου» φυσικού αερίου, έως ότου «νικητής» της κούρσας βγήκε ο αγωγός ΤΑΡ με διέλευση από την Ελλάδα, οπότε ο «Nabucco» εγκαταλείφθηκε.

Παράλληλα, η ΕΕ, μετά την πρώτη κρίση με την Ουκρανία έθεσε προτεραιότητα στην κατασκευή μικρών διασυνδετήριων αγωγών μεταξύ Ελλάδας - Βουλγαρίας, Βουλγαρίας -Ρουμανίας και Ρουμανίας-Ουγγαρίας, ώστε οι χώρες αυτές που εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το ρωσικό αέριο, να μπορούν να τροφοδοτούνται και από άλλες πηγές μέσω της Ελλάδας (LNG, αζέρικο αέριο από τον TAP).

Με την υπογραφή της συμφωνίας πλέον, οι τέσσερις χώρες επιδιώκουν να επισημοποιήσουν το σύστημα αυτό εντάσσοντας το στον άξονα Βορρά - Νότου. Το νέο σύστημα αγωγών ονομάζουν «Κεντρικό Διάδρομο», ενώ όπως είπε ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης σε πρόσφατο οικονομικό συνέδριο, θα είναι ένας διάδρομος με άλλη φιλοσοφία από αυτή της κατασκευής αποκλειστικών αγωγών.

Σύμφωνα με τον υπουργό, «Είναι ένας διάδρομος που στην πραγματικότητα, με επενδύσεις λιγότερες από ένα δισεκατομμύριο ευρώ, διασυνδέει τα υφιστάμενα Εθνικά Δίκτυα Διανομής Φυσικού Αερίου στις τέσσερις χώρες και στην πραγματικότητα από τη Βόρειο Ελλάδα, μέσω κυρίως του Ελληνοβουλγαρικού αγωγού (IGB) δημιουργώντας ένα νέο διάδρομο μεταφοράς φυσικού αερίου της τάξης των 5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.»

Η προοπτική αυτή στην παρούσα τουλάχιστον φάση, θα προσφέρει νέες διεξόδους για την ενεργειακή τροφοδοσία των χωρών της ΝΑ Ευρώπης, ενώ θα διευκολύνει τη λειτουργία της αγοράς και την άρση των υφιστάμενων εμποδίων σε χώρες όπως η Βουλγαρία, για την απρόσκοπτη διακίνηση αερίου με κατεύθυνση από το βορρά προς το νότο.

Τέλος να σημειωθεί ότι ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB, στον οποίο συμμετέχουν η ΔΕΠΑ, η Edison και η βουλγαρική ΒΕΗ, προγραμματίζεται να λειτουργήσει σχεδόν ταυτόχρονα με τη λειτουργία του αγωγού ΤΑΡ, δηλαδή 2019-2020. Επίσης, στην τελική φάση κατασκευής βρίσκεται ο Βουλγαρορουμανικός αγωγός, ο οποίος κανονικά θα έπρεπε να λειτουργεί εδώ και αρκετούς μήνες.