Βαρβιτσιώτης: Έρχεται σειρά ρυθμίσεων για την ακτοπλοΐα

Όπως σημείωσε ο κ. Βαρβιτσιώτης, το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, αντιλαμβανόμενο τη συμβολή της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία έχει δρομολογήσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων για να την αναδείξει. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ο υπουργός, προωθείται το ηλεκτρονικό εισιτήριο για τους επιβάτες, o εξορθολογισμός του ακτοπλοϊκού δικτύου, η αναδιάρθρωση των άγονων γραμμών και η μείωση του λειτουργικού κόστους για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες.

Την εκδήλωση διοργάνωσαν την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2014, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας για την παρουσίαση της μελέτης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με θέμα: «Η συμβολή της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία: επιδόσεις και προοπτικές».

Στην εν λόγω μελέτη, την οποία παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής, κ. Ν. Βέττας, αποτυπώνεται η συνολική συμβολή του κλάδου της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία, λαμβάνοντας υπόψη τις καταλυτικές του επιδράσεις, μέσω του τουρισμού και της μεταφοράς προϊόντων στην οικονομία της νησιωτικής Ελλάδας. Επίσης, αναλύονται οι παράγοντες, που επηρεάζουν την καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού του κλάδου.

Όπως σημειώνεται στη μελέτη, η ελληνική ακτοπλοΐα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη και η συμβολή της στην ελληνική οικονομία είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αν ληφθούν υπόψη και οι καταλυτικές επιδράσεις, που συνδέονται με τον τουρισμό και την ανάπτυξη του πρωτογενούς και μεταποιητικού τομέα στις νησιωτικές περιφέρειες της χώρας, η συνολική συνεισφορά της εγχώριας ακτοπλοΐας εκτιμάται, σε όρους ΑΕΠ, σε 11,8 δισ. ευρώ ή 6,5% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2013.

Σε όρους απασχόλησης η σχετική επίδραση διαμορφώνεται σε 260 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 7,2% της συνολικής απασχόλησης), μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο ήμισυ της απασχόλησης στις νησιωτικές περιφέρειες.

Ωστόσο, σημειώνεται ότι ο κλάδος της ακτοπλοΐας βρέθηκε, μετά το 2009, αντιμέτωπος με δύο ταυτόχρονες και ισχυρές εξωγενείς διαταραχές: την αύξηση των διεθνών τιμών των καυσίμων και την κατακόρυφη πτώση της επιβατικής κίνησης λόγω της κρίσης της ευρωπαϊκής και κυρίως της ελληνικής οικονομίας. Οι εξελίξεις αυτές επηρέασαν τον κλάδο ιδιαιτέρως αρνητικά, σε βαθμό που δημιουργήθηκαν ερωτηματικά για τη δυνατότητα του υφιστάμενου συστήματος να παρέχει τις απαιτούμενες ακτοπλοϊκές υπηρεσίες τα επόμενα χρόνια, ενδεχόμενο με σαφείς αρνητικές συνέπειες για την εθνική οικονομία.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η προσαρμογή του κλάδου στα νέα δεδομένα απαιτεί συνεχείς προσπάθειες περιορισμού του κόστους εκμετάλλευσης με διατήρηση της καλύτερης δυνατής εξυπηρέτησης των χρηστών ακτοπλοϊκών υπηρεσιών. Βραχυπρόθεσμα, θα ήταν αποτελεσματικά κάποια μέτρα τόνωσης της ζήτησης μέσω μείωσης των εκτός καθαρών ναύλων χρεώσεων, όμως ταυτόχρονα απαιτείται να επανακαθοριστούν αρκετές παράμετροι, ιδίως σε ό,τι αφορά το πλαίσιο που ρυθμίζει τη λειτουργία της ακτοπλοΐας.

Ενδεικτικά, προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε να εξεταστεί δυνητικά η κατάργηση του επίναυλου, η μείωση των λιμενικών τελών, όπου δεν υπάρχει ανταποδοτικότητα υπηρεσιών και η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα εισιτήρια της ακτοπλοΐας.

Περαιτέρω, στη μελέτη καταγράφεται το πώς ο εκσυγχρονισμός του συστήματος έκδοσης εισιτηρίων, η αναδιοργάνωση του ακτοπλοϊκού συστήματος, η επανεξέταση του συστήματος αποζημίωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε όλα τα μέσα μεταφοράς, η εξέταση της δυνατότητας δημιουργίας περιφερειακών κόμβων μετεπιβίβασης με ταχεία ανταπόκριση σε μικρότερα νησιά -σε συνδυασμό και με άλλα μέσα μεταφοράς-, καθώς και η γενικότερη βελτίωση των θεσμικών διαδικασιών, θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην επαύξηση της ήδη σημαντικής συνεισφοράς της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια.

Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μ. Βαρβιτσιώτης, ανέφερε στο χαιρετισμό του: «Η ακτοπλοΐα συμβάλλει στο ΑΕΠ της χώρας, στηρίζει την Εθνική Οικονομία και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, αντιλαμβανόμενο τη συμβολή αυτή, έχει δρομολογήσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων για να την αναδείξει. Χαρακτηριστικά, ήδη μεθοδεύονται αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, όπως, το ηλεκτρονικό εισιτήριο για τους επιβάτες, o εξορθολογισμός του ακτοπλοϊκού δικτύου, η αναδιάρθρωση των άγονων γραμμών με σεβασμό στις ανάγκες του φορολογούμενου πολίτη και η μείωση του λειτουργικού κόστους για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, οι οποίες είδαν τα οικονομικά τους την περίοδο της κρίσης να παρουσιάζουν πολύ υψηλές ζημίες». Εν κατακλείδι, ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι θα συνεχισθούν οι αλλαγές, με μοναδικό κριτήριο την προστασία του εθνικού συμφέροντος και την τόνωση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων των νησιών.

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Β. Κορκίδης, επεσήμανε: «Η δύο μέτρων και δύο σταθμών αντιμετώπιση της ακτοπλοΐας από την Κομισιόν, καθώς οι ξένες εταιρείες απολαμβάνουν πολύ μεγάλων πλεονεκτημάτων έναντι των ελληνικών, οι κλειστές τραπεζικές στρόφιγγες, οι υποβαθμισμένες λιμενικές υποδομές, αποτελούν τα κυρίαρχα προβλήματα, τα οποία απειλούν να βουλιάξουν στα "ρηχά" έναν ακτοπλοϊκό στόλο που, τόσο στο παρελθόν, όσο και σήμερα, κατά την άποψή μου, αποτελεί το καμάρι της χώρας. Ενδεικτικά, αναφέρω ότι, την περίοδο 2009-2013, η συσσώρευση ζημιών για τις εταιρείες ξεπέρασε το 1 δισ. Δική μας θέση είναι, ότι, αφενός θέλουμε να υπάρχουν υγιείς, βιώσιμες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις, αφετέρου πρέπει να υποστηρίξουμε και το νησιωτικό εμπόριο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Οι βασικές προτάσεις μας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη μείωση του ΦΠΑ στα εισιτήρια της ακτοπλοΐας, στα επίπεδα του τουριστικού πακέτου των ξενοδοχειακών καταλυμάτων του 6,5%, μια καλή αρχή για την προσέγγιση του "θαλάσσιου μεταφορικού ισοδύναμου", αλλά και την εφαρμογή του νεωτεριστικού συστήματος "Hub and Spoke». Πολλές πειραϊκές επιχειρήσεις ζούνε από την ακτοπλοΐα , ακόμα περισσότεροι απασχολούνται στον εν λόγω χώρο και αυτό οφείλουμε να το σεβαστούμε».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ, Μ. Σακέλλης, τόνισε: «Δυστυχώς, φαίνεται ότι η σημασία των ακτοπλοϊκών μας συγκοινωνιών δεν έχει γίνει κατανοητή, αφού οι αποζημιώσεις για την εκτέλεση δρομολογίων Δημόσιας Υπηρεσίας στις χερσαίες μεταφορές ανέρχεται σε 260 εκατ. ευρώ, ενώ στις θαλάσσιες στα 80 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 25 εκατ. ευρώ επιβαρύνουν τους επιβάτες. Δηλαδή, οι χερσαίες μεταφορές λαμβάνουν το 72% των κρατικών επιχορηγήσεων, ενώ οι θαλάσσιες το 16,8%. Επίσης, είναι απορίας άξιο πως είναι δυνατόν να έχει εξαιρεθεί ο κλάδος από την εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που εφαρμόζονται στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις».