Απόπειρα να μπει τάξη στο χάος της νομοθεσίας που διέπει τα δάση και ανάσταση μικρού τμήματος των εκατοντάδων οικοδομικών συνεταιρισμών είναι το νέο δασικό νομοσχέδιο που θα αρχίσει να συζητείται σήμερα στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Στόχος δεν είναι μόνο η ταχύτερη αδειοδότηση παρεμβάσεων που γίνονται και σήμερα στα δάση, όπως π.χ. η διέλευση αγωγών κι η λειτουργία εργοστασίων εμφιάλωσης νερού, χώρων για αθλητικές δραστηριότητες ή ξενοδοχείων και χιονοδρομικών κέντρων. Για πρώτη φορά επιτρέπεται η ανάπτυξη σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων σε ιδιωτικές και δημόσιες δασικές εκτάσεις, καθώς και κέντρων ιαματικού τουρισμού.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, ειδικά για τις σύνθετες τουριστικές εγκαταστάσεις η κάλυψη θα φτάνει το 10% της έκτασης. Το 20% της έκτασης θα μπορούν να το καταλαμβάνουν οι αθλητικές εγκαταστάσεις (πισίνες, γκολφ, κ.λπ.).
Για τον συντελεστή δόμησης εφαρμόζεται κλίμακα με βάση την οποία για έκταση μέχρι 5.000 στρέμματα φτάνει το 0,5, ενώ για έκταση από 5.000 έως 6.000 στρέμματα εφαρμόζεται ο συντελεστής 0,5 για τα 5.000 στρέμματα και 0,3 για τα πρόσθετα 1.000. Για έκταση από 6.000 έως 7.000 στρέμματα, ο συντελεστής δόμησης υποχωρεί στο 0,2 για τα επιπλέον 1.000 στρέμματα, ενώ για έκταση από 7.000 έως 8.000 στρέμματα, υποχωρεί στο 0,1 για τα πρόσθετα 1.000 στρέμματα μετά τα 7.000. Για έκταση άνω των 8.000 στρεμμάτων δεν υπολογίζεται συντελεστής δόμησης.
Ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Ν. Ταγαράς υποστήριξε προ ημερών πως με βάση το σημερινό καθεστώς ένας επενδυτής μπορούσε να χτίσει 1.000 τ.μ. σε μια έκταση 10 στρεμμάτων. Με το νέο νομοσχέδιο θα μπορεί να χτίσει 500 τετραγωνικά στην περίπτωση σύνθετου τουριστικού καταλύματος. Η μείωση του συντελεστή δόμησης, πάντως, προκαλεί αντιδράσεις από υποψηφίους επενδυτές οι οποίοι θεωρούν πως τα επιχειρηματικά τους σχέδια θα τιναχθούν στον αέρα.
Με το σχέδιο νόμου διευκολύνονται, πάντως, οι μεγάλες, στρατηγικέ, επενδύσεις που προωθούνται σε εκτάσεις με ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες. Προβλέπεται πως στην περίπτωση που ο επενδυτής κατέχει τίτλους που ανάγονται πριν από τις 23 Φεβρουαρίου 1946 και έχουν μεταγραφεί, η πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (η γνωστή ΑΕΠΟ) εκδίδεται επί δημόσιας έκτασης χωρίς την καταβολή ανταλλάγματος. Το δημόσιο εγείρει ταυτόχρονα τακτική αγωγή κυριότητας επί αυτής της έκτασης. Στην περίπτωση που τα δικαστήρια αποφασίσουν ότι η έκταση είναι δημόσια τότε ο επενδυτής καταβάλλει το οφειλόμενο αντάλλαγμα.
Με το σχέδιο νόμου προβλέπεται και ταχύτατη εξέταση των δασικών αμφισβητήσεων καθώς οι σχετικές πρωτοβάθμιες επιτροπές οφείλουν να έχουν εκδώσει εντός εξαμήνου απόφαση, ενώ σήμερα απαιτούνται π.χ. στην Αττική μέχρι και 10 χρόνια. Οι δασικές υπηρεσίες καλούνται να δίνουν προτεραιότητα στις μεγάλες επενδύσεις γι’ αυτό και θα υποχρεούνται εντός δεκαημέρου να κοινοποιήσουν μια πράξη χαρακτηρισμού στον οικείο γενικό γραμματέα αποκεντρωμένης διοίκησης, στην κτηματική υπηρεσία και στον τοπικό δήμο. Εντός 45 ημερών πρέπει να εκδίδονται οι χαρακτηρισμοί με την αρμόδια επιτροπή να εξετάζει εντός 24ώρου τις αντιρρήσεις που υποβάλλονται.
Με το νέο σχέδιο νόμου ανατρέπεται το καθεστώς αναγνώρισης των αγρών που είχαν δασική μορφή στις αεροφωτογραφίες του 1945 (ή του 1960 εάν οι πρώτες δεν είναι ευκρινείς) και στη συνέχεια δασώθηκαν, χωρίς να υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Για τις συγκεκριμένες εκτάσεις το δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαίωμα κυριότητας και αναγνωρίζονται ως ιδιωτικές με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν τίτλοι πριν το 1946, αρκεί να πιστοποιείται ο γεωργικός χαρακτήρας από την αεροφωτογραφία του 1945. Όμως, στην περίπτωση που έχει αλλάξει η χρήση του δασωμένου αγρού, τότε η έκταση θα περιέρχεται στην κυριότητα του Δημοσίου.
Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί
Μικρό ποσοστό, που δεν ξεπερνά το 10%, των περίπου 220 οικοδομικών συνεταιρισμών της Αττικής που βρίσκονται μέσα σε δάση ή δασικές εκτάσεις πιθανώς θα πολεοδομηθεί στην αρχική του θέση. Προϋπόθεση, με βάση το σχέδιο νόμου, είναι να έχει εγκεκριμένο πριν από το 1975 ρυμοτομικό σχέδιο. Αλλά και στην περίπτωση που τηρούνται οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ο οικοδομικός συνεταιρισμός θα μείνει στα χαρτιά αν υπάρχουν αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που δεν επιτρέπεται η δόμηση ή δεν προβλέπεται οικιστική ανάπτυξη από το ρυθμιστικό σχέδιο Αττικής.
Υπολογίζεται πως μόνο στην Αττική οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί ελέγχουν περισσότερα από 100.000 στρέμματα. Σε ολόκληρη την Ελλάδα εκτιμάται πως υπάρχουν περίπου 550 οικοδομικοί συνεταιρισμοί. Το σχέδιο νόμου προβλέπει πως το 50% της έκτασης οικοδομικού συνεταιρισμού που πολεοδομείται θα αποδίδεται στο δημόσιο. Από το υπόλοιπο 50%, το 25% θα είναι οι κοινόχρηστοι χώροι και οι χώροι πρασίνου και θα οικοδομείται μόνο το 25%.
Οσοι οικοδομικοί συνεταιρισμοί δεν έχουν ρυμοτομικό σχέδιο εγκεκριμένο προ του 1975 θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε ανταλλαγή με άλλες δημόσιες εκτάσεις. Παρέχεται η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων των συγκεκριμένων οικοδομικών συνεταιρισμών σε κάποιον από τους περίπου 8.000 εγκαταλελειμμένους οικισμούς ανά την Ελλάδα ή σε οικισμούς με φθίνοντα πληθυσμό στην ηπειρωτική χώρα (μέχρι 150 κατοίκους).
Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί θα μπορούν να κτίσουν σε απόσταση μέχρι 3 χιλιόμετρα από τους συγκεκριμένους οικισμούς, αλλά αφού προηγηθεί απόφαση της τοπικής αυτοδιοίκησης για το συγκεκριμένο χώρο.
Για κάθε τέτοια πολεοδόμηση θα είναι απαραίτητη η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος ώστε να υπάρχει ο έλεγχος του Συμβουλίου της Επικρατείας.