Ξεκίνησε η διαδικασία για έγκριση της μεταβίβασης ΔΕΣΦΑ

Μόλις εχθές ξεκίνησε η διαδικασία για την έγκριση της μεταβίβασης του ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη κρατική εταιρεία Socar, καθώς η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πιστοποίησε τον ΔΕΣΦΑ ως «Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Φυσικού Αερίου», θέτοντας όρους που θα διασφαλίζουν τη διοικητική ανεξαρτησία του από τη μητρική.

Έτσι η απόφαση της αρχής μεταφρασμένη κατευθύνεται πλέον στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και θα εγκρίνει ή θα ζητήσει περαιτέρω διευκρινίσεις, στα θέματα της διοικητικής ανεξαρτησίας του ΔΕΣΦΑ από τη Socar η οποία ως κάθετα οργανωμένη ενεργειακή εταιρεία ασκεί δραστηριότητες στην παραγωγή, μεταφορά (Αγωγός TAP) και εμπορία-προμήθεια φυσικού αερίου.

Υπό κανονικές συνθήκες η απόφαση της Επιτροπής θα πρέπει να εκδοθεί σε 2 ή σε τέσσερις μήνες εφόσον προκύψουν θέματα για περισσότερες διευκρινίσεις. Σε κάθε περίπτωση η έκδοση της αρχικής απόφασης από τη ΡΑΕ και στη συνέχεια από την Ε. Επιτροπή αποτελεί δύσκολη άσκηση.

Για πρώτη φορά από την ισχύ του τρίτου πακέτου ενεργειακών οδηγιών, εταιρεία τρίτης μη κοινοτικής χώρας και μάλιστα με δραστηριότητα στην παραγωγή, μεταφορά και εμπορία φυσικού αερίου, αποκτά τον έλεγχο εθνικού συστήματος μεταφοράς, η λειτουργία του οποίου διέπεται από πολύ αυστηρούς όρους ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη και επί ίσοις όροις πρόσβαση όλων των παικτών της αγοράς σε αυτό.

Η ιδιαιτερότητα αυτή προκάλεσε μεγάλη καθυστέρηση σε όλες τις προκαταρκτικές διαδικασίες, καθώς οι Αζέροι θα έπρεπε να αποδεχτούν τη λειτουργία ανεξάρτητων οργάνων (εποπτικό συμβούλιο, υπεύθυνος συμμόρφωσης) εντός της επιχείρησης, με συνέπεια μειωμένο έλεγχο στις δραστηριότητές του. Η μεγάλη εξάλλου καθυστέρηση στην προώθηση των διαδικασιών προκάλεσε τη δυσαρέσκεια του αγοραστή του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος έχει καταβάλει προκαταβολή 40 εκατομμυρίων έναντι του τιμήματος των 400 εκατ. που προέκυψε μετά από διαπραγμάτευση με το ΤΑΙΠΕΔ τον περασμένο Αύγουστο.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απόφαση της ΡΑΕ, «οι λειτουργικές ανοικτές αγορές αερίου και, συγκεκριμένα τα δίκτυα και λοιπά πάγια στοιχεία που συνδέονται με την προμήθεια αερίου είναι ουσιώδη για τη δημόσια ασφάλεια, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και για την ευημερία των πολιτών της Ένωσης. Δεν θα πρέπει συνεπώς να επιτρέπεται σε πρόσωπα από τρίτες χώρες να ελέγχουν συστήματα μεταφοράς ή διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς παρά μόνον εφόσον συμμορφώνονται προς τις προδιαγραφές περί πραγματικού διαχωρισμού που ισχύουν εντός της Κοινότητας».

Έτσι προκειμένου να εκδοθεί η πιστοποίηση, απαιτήθηκε η Socar να παράσχει στη ΡΑΕ δέσμευση ότι «θα απέχει από κάθε ενέργεια που παρεμποδίζει ή προκαταλαμβάνει το ΔΕΣΦΑ κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του και δεν θα απαιτεί από το ΔΕΣΦΑ να ζητά προηγούμενη άδεια της Socar κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεών του».

Επιπλέον στην απόφαση ετέθη όρος σύμφωνα με τον οποίο «μονομερής ενέργεια της Κάθετα Οργανωμένης Επιχείρησης (Socar) ή συναφής παρέμβαση από τη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα να προβεί η εταιρεία ΔΕΣΦΑ Α.Ε. σε ενέργειες οι οποίες θα έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της Ελλάδας ή της E.E., θα επέσυρε επί της εταιρείας ΔΕΣΦΑ άπασες τις κυρώσεις που τάσσει η ελληνική και επομένως και η ενωσιακή νομοθεσία. Η εκτέλεση των κυρώσεων αυτών επ΄ουδενί δεν θα παρακωλυόταν από το γεγονός ότι η ΚΟΕ είναι εγκατεστημένη σε τρίτη χώρα».