Πώς η τρόικα θέλει να βάλει «μπλόκο» στο κοινωνικό μέρισμα

Το νήμα των διαπραγματεύσεων με την τρόικα αναμένεται να ξαναπιάσει η ελληνική κυβέρνηση από αύριο, με καταληκτική ημερομηνία για την επίτευξη συμφωνίας έως την ερχόμενη Κυριακή, μετά τη σχετική «προτροπή» του Eurogroup.

Ο χρόνος κάθε άλλο παρά αρκετός είναι αφού οι αντικειμενικές δυσκολίες για τη συμφωνία είναι ακόμα αρκετές με αποτέλεσμα όλα τα ενδεχόμενα να είναι ανοιχτά, παρά τη βούληση και των δύο πλευρών για... αίσιο τέλος μέσα στα επόμενα τέσσερα 24ωρα.

Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, μετά τις συνεδριάσεις των συμβουλίων Eurogroup και Ecofin, μεταβαίνει σήμερα στο Στρασβούργο για διαπραγματεύσεις στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφορικά με το θέμα της τραπεζικής ενοποίησης. Ο Π. Τόμσεν από την πλευρά του είναι σήμερα κεντρικός ομιλητής σε συνέδριο στη Λισαβόνα. Έτσι, εκ των πραγμάτων οι συζητήσεις δεν μπορούν να ξεκινήσουν σε πλήρη σύνθεση πριν από την Πέμπτη το μεσημέρι, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως όλες αυτές τις ημέρες δεν συνεχίζουν να εργάζονται εντατικά τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα και το οικονομικό επιτελείο έχουν διατρέξει ήδη μία φορά και τα δύο κείμενα -του ΔΝΤ και της Ε.Ε- επικαιροποίησης του μνημονίου έχοντας σημειώσει τα σημεία διαφωνίας που εμποδίζουν την οριστικοποίηση της συμφωνίας.

Μετά τη διευθέτηση του θέματος της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, με την επίτευξη συμφωνίας ότι η διαφωνία των δύο πλευρών δεν θα μπλοκάρει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τα τρία ανοιχτά κεφάλαια στα οποία εντοπίζονται οι μεγαλύτερες δυσκολίες είναι η διανομή του κοινωνικού μερίσματος, η απελευθέρωση των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα και τα νέα φασούλια που προέκυψαν με την κατάργηση των τριετιών και την καθιέρωση του Lock out αλλά και το θέμα των μεταρρυθμίσεων, με το ζήτημα του χρόνου ζωής του φρέσκου γάλακτος να αναδεικνύεται κυρίαρχο.

Το βασικότερο όλων, όμως, φαίνεται να είναι το κοινωνικό μέρισμα. Η τρόικα αρχικά δεν ήθελε ούτε καν να ακούσει για το ενδεχόμενο διανομής κοινωνικού μερίσματος. Την πρόλαβε όμως ο πρωθυπουργός, ο οποίος ανακοίνωσε ότι από το πρωτογενές πλεόνασμα θα ενισχυθούν ένστολοι και χαμηλοσυνταξιούχοι.

Μετά από αυτό, ο κοινός πολιτικός νους αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να κάνει πίσω ο πρωθυπουργός, αλλά θα πρέπει να συμβιβαστεί η τρόικα, ιδίως όταν οι διπλές κάλπες του Μαΐου είναι προ των πυλών.

Το δεύτερο οχυρό της τρόικας ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, η όποια διανομή πρωτογενούς πλεονάσματος υπό μορφή κοινωνικού μερίσματος να μη γίνει πριν από τον Σεπτέμβριο. Και σε αυτό το μέτωπο, η κυβέρνηση δεν φέρεται διατεθειμένη να κάνει πίσω.

Το κοινωνικό μέρισμα θα δοθεί αμέσως μετά την επικύρωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από τη Eurostat στις 23 Απριλίου και σαφώς πριν από τις ευρωεκλογές. Αντίθετα, η τρόικα φέρεται να έχει πετύχει μια «νίκη» αναφορικά με τους δικαιούχους, επιβάλλοντας μέρος του πλεονάσματος να κατευθυνθεί σε δαπάνες που ενισχύουν την ανάπτυξη. Κυβερνητικές πηγές πάντως σημειώνουν πως αυτή η κατεύθυνση -ενίσχυσης της ανάπτυξης- ήταν επίσης στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες διανομής του πλεονάσματος, αν και δεν είχε αναδειχθεί δεόντως.

Παρότι όσον αφορά τους «δικαιούχους» η κυβέρνηση και η τρόικα εκτιμάται πως δεν βρίσκονται μακριά από συμφωνία, δυσκολίες παραμένουν ακόμα στον προσδιορισμό του ύψους του πλεονάσματος που θα μοιραστεί κι αυτό όπως όλα δείχνουν δεν θα είναι το 70% του περυσινού πλεονάσματος.

Η τρόικα απαίτησε -και έχει μάλλον τα κείμενα με το μέρος της- η διανομή του πλεονάσματος να γίνει μόνο αφότου έχουν διασφαλιστεί και οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2014.

Στο Memorandum of Understanding (σύμφωνα με την ανεπίσημη μετάφραση του υπουργείου Οικονομικών) που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα στο τέλος του 2012 ορίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση θα τροποποιήσει τον οργανωτικό νόμο του προϋπολογισμού προκειμένου να εισαγάγει:

«Έναν κανόνα εσόδων για τη γενική κυβέρνηση, σύμφωνα με τον οποίο τουλάχιστον το 30% των έκτακτων εσόδων θα διατεθεί για την αποπληρωμή του χρέους, ενώ μέχρι και 70% θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κατά το επόμενο έτος από την κυβέρνηση προκειμένου να υποστηρίξει προσωρινές πολιτικές που στοχεύουν στην τόνωση της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής αυτόματα, υπό την προϋπόθεση της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων».

Από αυτές τις διατυπώσεις προκύπτει με σαφήνεια το «πάτημα» της τρόικας στην προϋπόθεση επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων και του 2014 για να μοιραστεί «μέχρι και 70%» του περυσινού πρωτογενούς πλεονάσματος, αν και σύμφωνα με πληροφορίες η τρόικα έθεσε και την εναλλακτική να μοιραστεί έως και 70% των «έκτακτων εσόδων»...

Παρ΄όλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να επιμένει στις θέσεις της. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ από συνεργάτες του πρωθυπουργού, ο Α. Σαμαράς διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει στα όσα έχει εξαγγείλει για τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος σε ένστολους, χαμηλοσυνταξιούχους και αδύναμες κοινωνικές ομάδες