Το plan Β της κυβέρνησης κόντρα σε νέο μνημόνιο

Σχέδιο που προβλέπει έξοδο στις αγορές πριν από τις ευρωεκλογές και συμφωνία για δημιουργία ειδικής πιστωτικής γραμμής από τον ESM για το δεύτερο εξάμηνο του έτους περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, το κυβερνητικό σχέδιο, ώστε να μη χρειαστεί η χώρα να λάβει τρίτο πακέτο στήριξης από τους Ευρωπαίους εταίρους.

Τις τελευταίες ημέρες τόσο ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός με δηλώσεις τους τονίζουν ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί νέο δάνειο, όταν το Βερολίνο διά του υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε έστρωνε τον δρόμο για ένα νέο πακέτο 10-20 δισ. ευρώ.

Αρχικά, η ελληνική θέση ήταν ναι σε δάνειο, όχι σε μνημόνιο δημοσιονομικών μέτρων. Ο κ. Στουρνάρας μάλιστα φερόταν να συζητά το ενδεχόμενο νέου δανείου αν συνοδευόταν από διαρθρωτικά μέτρα και σε καμία περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση δεν ήταν διατεθειμένη να ανταλλάξει πρόσθετη χρηματοδότηση με νέα δημοσιονομικά μέτρα.

Τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει στροφή. Ξεκάθαρα ο Αντώνης Σαμαράς και ο Γιάννης Στουρνάρας λένε όχι σε νέο πακέτο και το κλειδί του σχεδίου φαίνεται να κρύβεται στα σχέδια μιας απόπειρας εξόδου στις αγορές πριν από τις ευρωεκλογές.

Στο σενάριο αυτό -διότι τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο στην παρούσα φάση όπου όλα φαίνεται να παίζονται- ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους μετά από περίπου τέσσερα χρόνια απουσίας από τις αγορές επανέρχεται πριν από τις ευρωεκλογές με μια έκδοση πενταετούς ομολόγου.

Η έκδοση μοιραία θα είναι περιορισμένη. Το κόστος δανεισμού σε ένα τέτοιο εγχείρημα με τα σημερινά δεδομένα εκτιμάται κοντά στο 6% και προφανώς κανείς στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών δεν θέλει να φορτώσει με πανάκριβα δανεικά το δημόσιο χρέος, ιδίως όταν η εναλλακτική είναι δανεικά από τους Ευρωπαίους με επιτόκιο 0,5%.

Αν τα δανεικά αυτά όμως συνοδεύονται από νέο μνημόνιο, δύσκολα θα βρεθεί κάποιος να υποστηρίξει ότι είναι λάθος η Ελλάδα να στείλει ένα μήνυμα πως σιγά-σιγά στέκεται στα πόδια της και δανείζεται για παράδειγμα 1,5-2 δισ. ευρώ.

Το πολιτικό μήνυμα μιας τέτοιας κίνησης, άλλωστε, είναι προδήλως ισχυρό. Στο ιδανικό σενάριο, την πρώτη «πετυχημένη» έξοδο στις αγορές θα συνοδεύσει η δημιουργία μιας ειδικής πιστωτικής γραμμής από τον ESM από το δεύτερο εξάμηνο και μετά, βάσει της οποίας η Ελλάδα θα μπορεί να αντλεί χρηματοδότηση όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν επεξεργαστεί αρκετούς τρόπους για το πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτή η πιστωτική γραμμή από τον ESM, αλλά για να προχωρήσει το σχέδιο αυτό απαραίτητη προϋπόθεση είναι η χώρα να έχει αποδείξει πως έχει αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.