Κόκκινο συναγερμό έχει σημάνει ο Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) αναφορικά με τα ελλείμματα της αγοράς και ειδικότερα του λογαριασμού ΑΠΕ, που τον έχουν φέρει στα όρια της κατάρρευσης.
Την τραγική εικόνα που απειλεί ευθέως την ομαλή ηλεκτροδότηση της χώρας περιγράφει σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr επιστολή της διοίκησής του προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ. Σε αυτήν επισημαίνει τις τεράστιες επιπτώσεις που θα έχει τυχόν καθυστέρηση νομοθέτησης των μέτρων για το ύψος των αποζημιώσεων των παραγωγών ΑΠΕ έναντι της ενέργειας που προσφέρουν («κούρεμα» στις ταρίφες), την αναδιάρθρωση του ΕΤΜΕΑΡ (αύξηση τέλους ΑΠΕ) και όποιων άλλων μέτρων έχουν προταθεί με στόχο τον μηδενισμό του ελλείμματος στο τέλος του έτους.
Ας σημειωθεί ότι ενώ τα μέτρα θα έπρεπε να ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου τελικά η εφαρμογή τους μετατέθηκε για την 1η Μαρτίου.
Από την πλευρά του υπουργείου, αρμόδιες πηγές επιβεβαίωναν τη δυσμενή εικόνα. Υποστήριξαν ωστόσο ότι το σύνθετο πρόβλημα οδεύει προς λύση και δεν θα υπάρξει υπέρβαση των ημερομηνιών, καθώς τις τελευταίες μέρες έχουν πυκνώσει οι επαφές με τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν δανειοδοτήσει τις επενδύσεις σε ΑΠΕ και τα οποία έχουν λόγο να ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα δανείων ύψους μερικών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ειδικότερα, το σημείο στο οποίο εστιάζει ιδιαίτερα ο ΛΑΓΗΕ είναι ότι ενώ το λογιστικό έλλειμμα του λογαριασμού ΑΠΕ, στο τέλος του 2013, ήταν στα 550 εκατ., το ταμειακό έλλειμμα ξεπερνά τα 980 εκατ. ευρώ.
Το τεράστιο αυτό ποσό είναι αποτέλεσμα των καθυστερημένων πληρωμών προς τον ΛΑΓΗΕ εκ μέρους της ΔΕΗ (προμήθεια) για την ενέργεια που «αγοράζει» και η οποία σε έναν βαθμό οφείλεται στη μη εξόφληση των λογαριασμών ηλεκτρικού από τους καταναλωτές, όπως και του ΑΔΜΗΕ. Έτσι ο ΛΑΓΗΕ, ο ρόλος του οποίου είναι να εκκαθαρίζει σε ημερήσια βάση το σύνολο της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, βρίσκεται μονίμως στο στόχαστρο των παραγωγών, οι οποίοι για την ενέργεια που προσφέρουν στο σύστημα πληρώνονται με καθυστέρηση έως και επτά μηνών.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ο ΛΑΓΗΕ να βρίσκεται αντιμέτωπος με τις σε βάρος του δικαστικές προσφυγές εκ μέρους παραγωγών, ενώ πλέον και η διοίκησηή του εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προσφύγει δικαστικά και αυτή κατά της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ.
Ωστόσο, όπως παρατηρούν παράγοντες της αγοράς, το θέμα εκτός από λογιστικό είναι και πολιτικό, καθώς η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είναι απόρροια και πολιτικών αποφάσεων τόσο για τη διάρθρωση της αγοράς, όσο και για την πριμοδότηση των ΑΠΕ και τον βαθμό διείσδυσης των επιμέρους τεχνολογιών (φωτοβολταϊκά) στο ενεργειακό ισοζύγιο.
Βεβαίως, επισημαίνουν οι ίδιοι, το πρόβλημα επιτάθηκε από την οικονομική κρίση, με επακόλουθα τη μείωση της ζήτησης και τους ανεξόφλητους λογαριασμούς που φτάνουν το 1,3 δισ. ευρώ. Παρ' όλα αυτά, τονίζουν ότι κάθε μέρα που περνά χωρίς να νομοθετούνται τα εν πολλοίς αποφασισμένα μέτρα αυξάνει τους κινδύνους κατάρρευσης του συστήματος.
Τι λέει το ΥΠΕΚΑ
Από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, αρμόδιες πηγές έλεγαν στο Euro2day.gr ότι παρά τη χρονική πίεση θα επιτευχθεί τελικά η νομοθέτηση και η εφαρμογή των νέων μέτρων από την 1η Μαρτίου.
Οι συζητήσεις με τις πιστώτριες τράπεζες έχουν πυκνώσει τονίζουν, και η τελική συμφωνία είναι κοντά. Με βάση όσα γνωρίζει το Euro2day.gr, για τον μηδενισμό του ελλείμματος εξετάζεται ένας συνδυασμός διαγραφής απαιτήσεων των παραγωγών από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας που θα αντιστοιχεί σε χρονική διάρκεια έως και τεσσάρων μηνών, όπως και η μείωση στις εγγυημένες ταρίφες.
Έναντι της παραχώρησης αυτής, συζητείται η χρονική επιμήκυνση των συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα, η οποία έχει συναφθεί με το διαχειριστή του δικτύου.
Έτσι στην πραγματικότητα επιδιώκεται να βρεθεί μία ισορροπία μεταξύ του ύψους εσόδων (μέσα από τις ταρίφες) και της χρονικής διάρκειας των συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, με αντίστοιχες αναπροσαρμογές των δανειακών συμβάσεων, ώστε οι συγκεκριμένες επενδύσεις να παραμείνουν βιώσιμες και να μπορούν να αποπληρωθούν τα δάνεια που έχουν συνάψει οι επενδυτές με τις τράπεζες.
Ας σημειωθεί εδώ ότι το 80% των δανείων προς επενδυτές ΑΠΕ έχει δοθεί από την Εθνική και την Πειραιώς και ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ.